Bilim insanları, tehlike altındaki türleri Ay'a yerleştirmek istiyor

Yeni Zelanda Air NZ Carbon (AP)
Yeni Zelanda Air NZ Carbon (AP)
TT

Bilim insanları, tehlike altındaki türleri Ay'a yerleştirmek istiyor

Yeni Zelanda Air NZ Carbon (AP)
Yeni Zelanda Air NZ Carbon (AP)

Bilim insanları, nesli tükenmekte olan hayvanları Ay'a yerleştirmek için iddialı bir plan açıkladı.

Depolama tesisi Dünya'nın en çok risk altında olan hayvan türlerinden örnekleri saklamamızı sağlayabilir.

Bilim insanları bunun, hayvanların gezegenimizdeki risklere maruz kalmadan saklanmasını olanak tanıyacağını iddia ediyor.

Araştırmacılar, bunun Dünya'da kaybetme riskimiz olan hayvanların uzun süreli kaydını tutmak için bir yöntem olabileceğini öne sürüyor. Kayıtlar kriyoprezervasyon (dondurularak -çn.) yoluyla işe yarar halde saklanabilecek.

Smithsonian Ulusal Hayvanat Bahçesi ve Koruma Biyolojisi Enstitüsü'nden Mary Hagedorn'un öncülüğündeki ekibin yazdığı yeni makalede, bilim insanları Ay yüzeyine inşa edilmiş bir depolama tesisi hayal ediyor.  

Tesisin Ay'ın her zaman gölgede kalan kutuplarına yakın bölgelere yerleştirilmesi faydalı olabilir. Orada sıcaklıklar -196 °C'nin altında kaldığı için tesis bir buzdolabı işlevi görebilir.

Araştırmacılar, böylelikle biyolojik örneklerin uzun süreli saklanabileceğini ileri sürüyor.

Tesisi Ay'da tutmak insan müdahalesine veya tesisi soğuk tutmak için sürekli bir güç kaynağına ihtiyaç duyulmayacağı anlamına gelir. Bu iki nokta, Dünya'daki benzer bir deponun karşılaşacağı ana tehditlerden ikisi.

Dahası tesis doğal afet, iklim değişikliği ve jeopolitik çatışmalar gibi diğer tehlikelerden de korunabilir.

İlk aşamada tesis, fibroblast hücreler içeren hayvan derisi örneklerini saklamak için kullanılabilir. Halihazırda ekip, örnek ve deneme olarak kullanacağı yıldızlı kaya balığı numuneleriyle bunun nasıl işleyeceğini planlamaya başladı.

Araştırmacılar planda sorun yaratabilecek pek çok zorluk bulunduğunu vurguladı. Zorlukların arasında örnekleri uzaydan Ay'a güvenli bir şekilde taşımak, onları radyasyondan uzak tutmak ve tesisi inşa etmek ve korumak için dünyadaki ülkeleri ve kurumları bir araya getirmek yer alıyor.

Ama bilim insanları makalede bu zorluklara rağmen harekete geçmek gerektiğini vurgulayarak sebebini "tükenme tehditleri bizim bu türleri doğal ortamlarında koruyabilme becerimizden daha hızlı bir şekilde büyüyor" diye açıklıyor.

Bu öneri, BioScience isimli akademik dergide yayımlanan Ay'da bir biyodepo yaratarak Dünya'nın biyoçeşitliliğini korumak'ta (Safeguarding earth’s biodiversity by creating a lunar biorepository) başlıklı yeni makalede yer aldı.

Independent Türkçe



İnsan hücrelerinde yeni bir organel keşfedildi

Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
TT

İnsan hücrelerinde yeni bir organel keşfedildi

Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)

Araştırmacılar insan hücrelerinin içinde yeni bir organel keşfetti. 

Tıpkı organlar gibi organeller de hücre içinde belirli işlevleri yerine getirmek üzere özelleşmiş yapıları ifade ediyor. Örneğin mitokondri enerji üretiminden sorumluyken, endoplazmik retikulum proteinleri taşımak gibi görevleri üstleniyor. 

Virginia Üniversitesi ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nden bilim insanları hücrelerin şeklini koruyan filamentleri incelerken, ürettikleri üç boyutlu görüntülerde sürekli karşılarına çıkan alışılmadık bir yapı olduğunu fark etti.

Bulguları hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlanan çalışmada hücrede belirli bir görevi yerine getirdiği düşünülen bu yapının daha önce tanımlanmamış bir organel olduğuna karar verildi.

Bilim insanları hemifüzom (hemifusome) adını verdikleri yapının insan hücrelerindeki proteinlerin ayrıştırılması, geri dönüştürülmesi ve dışarı atılmasında rol oynadığını tahmin ediyor.

Ekip kullanılan görüntüleme tekniği veya organelin küçük boyutu nedeniyle bugüne kadar gözden kaçmış olabileceğini düşünüyor. Çapı yaklaşık 100 nanometre olan hemifüzomun boyutu, küçük bir mitokondrinin yarısı bile değil.

Kriyo-elektron tomografi (cryo-ET) denen bir teknik kullanan ekip, bu sayede hücrelerin net görüntülerini oluşturmayı başardı. Hücrelerin dondurulmasını içeren bu yöntem, biyolojik yapıların bozulmadan görüntülenmesini sağlıyor.

Bilim insanları daha önce gözlemlemedikleri bir vezikül yapısını inceliyordu. Balon benzeri yapılar olan veziküller, hücrelerin içinde ve hücreler arasında protein ve hormon gibi maddeleri taşıyor.

Çalışmada iki katmanlı bir yağ bariyeriyle ayrılan iki vezikülün birbirine kaynaştığı gözlemlendi. 

Makalenin yazarlarından Seham Ebrahim, "Biyofizik açısından bile bu bir dönüm noktası" diyerek ekliyor: 

Çünkü biyofiziksel olarak veziküllerin bu hemifüzyon durumunda var olabileceği her zaman tahmin edilse de canlı bir hücrede ilk kez görüldü.

Araştırmacılar hemifüzyon iki çift tabakanın kısmi birleşmesi anlamına geldiği için organele hemifüzom adını verdi.

Ebrahim, yeni keşfedilen organelin, veziküllerin "bağlandığı ve kargo aktardığı" bir "yükleme iskelesi" görevi gördüğünü söylüyor.

Taşıma sürecinde daha önce bilinmeyen bu adım, çeşitli genetik hastalıklar hakkında kritik bilgiler sağlama potansiyeline sahip. 

Ancak hemifüzomun hücredeki rolünün net olarak belirlenmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Bilim insanları daha sonra genetik bozukluklara karşı yeni tedaviler geliştirilebileceğini umuyor. 

Ebrahim, "Bu daha başlangıç" diyerek ekliyor: 

Artık hemifüzomların var olduğunu bildiğimize göre, sağlıklı hücrelerde nasıl davrandıklarını ve işler ters gittiğinde ne olduğunu sormaya başlayabiliriz. Bu bizi karmaşık genetik hastalıkların tedavisi için yeni stratejilere götürebilir.

Independent Türkçe, Live Science, IFLScience, Nature Communications