Güneş enerjisiyle çalışan cihaz havadan litrelerce su elde ediyor

Çığır açan teknoloji, kurak bölgeler ve su kıtlığı yaşanan alanlara çözüm sunuyor

Her gün 3 litreye kadar su üretebilen, güneş enerjisiyle çalışan su toplama makinesi (KAUST)
Her gün 3 litreye kadar su üretebilen, güneş enerjisiyle çalışan su toplama makinesi (KAUST)
TT

Güneş enerjisiyle çalışan cihaz havadan litrelerce su elde ediyor

Her gün 3 litreye kadar su üretebilen, güneş enerjisiyle çalışan su toplama makinesi (KAUST)
Her gün 3 litreye kadar su üretebilen, güneş enerjisiyle çalışan su toplama makinesi (KAUST)

Araştırmacılar güneş enerjisiyle çalışan ve tek bir günde havadan birkaç litre su çıkarabilen bir cihaz icat etti.

Suudi Arabistan'daki Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden (KAUST) bu cihazı geliştiren ekibe göre, kendi kendine yetebilen bu yeni teknoloji kurak bölgelerde yaşayan insanlar için bir can simidi olabilir.

Sistem, önce emici bir malzemeyle havadaki suyu yakalayan ve daha sonra güneş ışığından gelen ısıyı kullanarak kapalı bir hazne içine çıkaran iki aşamalı bir döngüde çalışıyor.

İki aşamalı sistemler genellikle bir döngüden diğerine geçmek için el işi gerektirir ancak yeni teknoloji müdahaleye gerek kalmadan ikisi arasında otomatik geçiş yapıyor.

Çalışmayı yöneten Kaijie Yang, "İlk ilham kaynağımız doğal süreçleri gözlemlemek oldu: Özellikle de bitkilerin suyu özel yapılar aracılığıyla köklerinden yapraklarına nasıl verimli bir şekilde taşıdıklarını" diye konuştu.

Sistemimizdeki kütle taşıma köprüleri, ortamdaki suyun yakalanması için 'açık kısım'la tatlı su üretimi için 'kapalı kısım' arasında bir bağlantı olarak çok önemli bir rol oynuyor.

Sistem her gün metrekare başına 2 ila 3 litre su üretebiliyor ve bu su içmek ya da tarım için kullanılabiliyor. Araştırmacılar bu sistemin Çin lahanası ve çöl ağaçlarını sulamak için kullanılabileceğini gösterdi.

Pasif teknik, müdahale olmadan sürekli çalışma imkanı sunarken, testler sırasında birkaç hafta boyunca çalıştırılan sistem hiçbir bakım gerektirmedi.

Su emici bir kumaş, düşük maliyetli nem emici bir tuz ve plastik bir çerçeve içeren malzemeler sayesinde işletme maliyetleri de azaltıldı.

KAUST araştırmacısı Qiaoqiang Gan, "Malzemeleri satın alınabilirlikleri ve bulunabilirlikleri için seçtik, bu nedenle maliyetin düşük gelirli bölgelerde büyük ölçekli uygulamalar için uygun olduğunu tahmin ediyoruz" dedi.

Cihaz, Nature Communications akademik dergisinde yayımlanan "A solar-driven atmospheric water extractor for off-grid freshwater generation and irrigation" (Şebekeden bağımsız tatlı su üretimi ve sulama için güneş enerjisiyle çalışan atmosferik su çıkarıcı) başlıklı çalışmada detaylandırıldı.

Bu büyük buluş, iklim değişikliğinin yol açtığı su kıtlığı sorunları nedeniyle ortaya çıkan yeni su hasadı teknolojileri selinin ortasında geldi.

dsfvrbg
MIT tasarımı bir sistem havadaki nemi topluyor ve ısıtıldığında hapsedilen sıvıyı içilebilir su olarak serbest bırakıyor (Xiangyu Li)​​​​​​

Haziranda Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) bilim insanları, su emici "kanatçıklar" kullanarak havadan içilebilir su elde edebilen yeni bir cihazı tanıtmıştı.

Geçen ay NASA, idrarı 5 dakikadan daha kısa sürede içme suyuna dönüştürebilen yeni bir uzay giysisi tasarımını kamuoyuna duyurmuştu.

Independent Türkçe



Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, yediklerimizin hayatımızın ilerleyen dönemlerinde yakalanacağımız kronik hastalıkların miktarını belirleyebileceği konusunda uyarıyor.

Araştırma sebze-meyve, balık ve doymamış yağlar bakımından zengin Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme düzeninin yaşlılarda demans da dahil olmak üzere kronik hastalıkların gelişimini yavaşlatabileceğini ortaya koydu. İşlenmiş et ve şeker açısından zengin, iltihabı artıran diyetlerse bu süreci hızlandırabilir.

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar, 4 diyetin yaşlılardaki kronik hastalıklar üzerindeki etkilerini inceledi.

İncelenen diyetlerden üçü sağlıklı ve sebze, meyve, tam tahıl, kuruyemiş, baklagiller ve doymamış yağların alımına; şekerli yiyecekler, kırmızı et, işlenmiş et ve tereyağı/margarin tüketimininse azaltılmasına odaklanıyor.

Diğer yandan dördüncü diyet iltihaplanmaya yol açıyor ve daha az sebze, çay ve kahve; daha çok kırmızı ve işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içecek tüketimini içeriyor.

Araştırmacılar İsveç'teki 60 yaş ve üstü 2400 yetişkinin beslenmelerini 15 yıl boyunca izleyip kronik hastalıklarını takip etti.

Alınan besinleri, gıda sıklığı anketleri ve şu 4 diyet örüntüsüne bağlılıkla ölçtü: Ampirik Diyet İnflamatuar İndeksi (EDII), AHEI, Alternatif Akdeniz Diyeti (AMED) ve MIND (Nörodejeneratif Gecikme için Akdeniz - Dash Müdahalesi).

Multimorbidite, kronik hastalıkların sayısıyla tanımlanıp organ sistemlerine göre (kas-iskelet, kardiyovasküler ve nöropsikiyatrik) gruplandırıldı.

Nature Aging adlı bilimsel dergide yayımlanan sonuçlar, sağlıklı diyetleri benimseyenlerde kronik hastalıkların daha yavaş geliştiğini ortaya koydu.

Örneğin, başta AMED, AHEI ve MIND olmak üzere sağlıklı beslenme örüntülerine uzun süreli bağlılık, yaşlılarda kronik hastalıkların daha yavaş gelişmesiyle bağlantılı çıktı.

Bu, kardiyovasküler hastalıklar ve demans için geçerli olsa da kas ve kemiklerle ilgili hastalıklarda böyle bir bağlantı görülmedi.

Ancak iltihaplanma oluşturan diyeti benimseyenlerde kronik hastalık riski arttı.

Karolinska Enstitüsü'ndeki Yaşlanma Araştırma Merkezi, Nörobiyoloji, Bakım Bilimleri ve Toplum Bölümü'nde doktora sonrası araştırmacı olan ortak birinci yazar Adrián Carballo-Casla, "Sonuçlarımız, yaşlanan popülasyonlarda multimorbiditenin gelişimini diyetin ne kadar önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor" diyor.

Diyetin koruyucu etkileri, yaşlanmaya bağlı hastalıklarda kilit önem taşıyan bir faktör olan iltihaplanmanın azalmasıyla açıklanabilir.

Araştırma makalesinin yazarları, uzun ömür üzerinde en büyük etkiye sahip olabilecek diyet önerilerini ve yaşlarına, cinsiyetlerine, psikososyal geçmişlerine ve kronik hastalıklarına göre bunlardan en fazla yararlanabilecek yaşlı gruplarını belirleyerek araştırmalarını ilerletmek istiyor.

Independent Türkçe