TikTok'ta birkaç dakika geçirmek bile beden algısını kötü etkiliyor

Araştırmacılar, TikTok'ta geniş çapta dolaşan videoların kısa sürede olumsuz sonuçlar doğurabildiğini gösterdi (Unsplash)
Araştırmacılar, TikTok'ta geniş çapta dolaşan videoların kısa sürede olumsuz sonuçlar doğurabildiğini gösterdi (Unsplash)
TT

TikTok'ta birkaç dakika geçirmek bile beden algısını kötü etkiliyor

Araştırmacılar, TikTok'ta geniş çapta dolaşan videoların kısa sürede olumsuz sonuçlar doğurabildiğini gösterdi (Unsplash)
Araştırmacılar, TikTok'ta geniş çapta dolaşan videoların kısa sürede olumsuz sonuçlar doğurabildiğini gösterdi (Unsplash)

TikTok'ta 8 dakika bile olsa zaman geçirmenin kadınlarda olumsuz beden algısını tetiklediği ortaya kondu. 

Sosyal medya platformları, yeme bozukluklarını teşvik ettikleri gerekçesiyle eleştirilerin odağı oluyor. Uzmanlar zararlı içeriklerin yeterince engellenmediğini söylüyor. 

Avustralya'daki Charles Sturt Üniversitesi liderliğindeki bir araştırma ekibi TikTok'un genç kadınlar üzerinde yarattığı etkiyi inceledi. 

Bilim insanları 18 ila 28 yaşındaki 273 kadından oluşan katılımcıları iki gruba ayırarak TikTok'tan 7-8 dakikalık video derlemeleri izletti.

Bir grup yeme bozukluklarını teşvik ettiği düşünülen, egzersiz yapan ve zayıflamaya dair ipuçları veren kadınların videolarını izledi. Diğer grubaysa doğa, yemek ve komedi videoları verildi. 

Araştırmacılar deneyin öncesi ve sonrasında yaptıkları anketlerle katılımcıların beden algısını ölçtü. 

Hakemli dergi PLOS One'da 7 Ağustos Çarşamba günü yayımlanan makalede, iki grubun da videoları izledikten sonra beden algısında olumsuz değişimler yaşadığı kaydedildi.

Ancak beklendiği gibi ilk grubun kendi bedeninden duyduğu memnuniyette daha büyük bir düşüş saptandı. 

Araştırmacılar videoların yarattığı kısa süreli etkiyi ölçtüklerini ve daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu belirterek, TikTok'un genç kadınlarda yeme bozukluklarını teşvik edebileceğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Dr. Rachel Hogg, "Olumsuz bir etki yaratması için çok fazla içerik tüketmek gerekmiyor" diyerek ekliyor: 

Çoğu kişinin TikTok'ta bizim çalışmamızdaki katılımcılardan çok daha uzun zaman geçirdiğini biliyoruz.

TikTok, yeme bozukluklarını normalleştiren içeriklere izin vermediğini savunuyor. Ayrıca uygulama gerektiği zaman kullanıcıları, bu rahatsızlıklardan muzdarip kişilere destek sağlayan Butterfly Foundation adlı kuruluşa yönlendiriyor.

Öte yandan Avustralya merkezli hayır kurumunun iletişim sorumlusu Melissa Wilton, zararlı içerik işareti koydukları videoların platformdan kaldırılmadığını söylüyor. 

"TikTok'un platformunda zararlı içerik var ve aksini söylemelerinin samimiyetsizlik olduğunu düşünüyorum" diyen Wilton ekliyor:

Kurallar uygulanıyor. Bence sorun, kuralların neleri kapsadığı.

Yeni araştırmayı yürüten ekip, zararlı içeriklerin herhangi bir kullanıcının karşısına çıkabileceğini de vurguluyor. 

Katılımcıların yüzde 64'ü, daha önce "Sizin İçin" sayfasında yeme bozukluğu içeriğine maruz kaldığını söylüyor. 

Dr. Hogg "TikTok'taki Sizin İçin sayfalarında görülen içeriği belirlemede algoritma, kullanıcıların bireysel seçimlerinden çok daha etkili" ifadelerini kullanıyor.

Bulgular, Instagram ve TikTok gibi sosyal medya platformlarının gençlerin ruh sağlığı üzerinde olumsuz etki yaratabileceğini ortaya koyan önceki çalışmalarla paralellik gösteriyor. 

Araştırmacılar bu platformalardaki içeriklerin daha sıkı denetlenmesi çağrısı yapıyor. 
Independent Türkçe, Guardian, NBC News, Conversation, PLOS One



Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons
TT

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons

Yeni bir araştırmaya göre mavi köpekbalığının derisindeki benzersiz yapılar, bukalemun gibi renk değiştirebileceğine işaret ediyor.

Bu hafta Anvers'te düzenlenen Society for Experimental Biology konferansında sunulan çalışma, mavi köpekbalığının (Prionace glauca) derisindeki renkleri üreten küçük nano yapıları ortaya çıkardı. Köpekbalığının renginin sırrı, deriyi zırh gibi kaplayan pulların, dermal dentiküller diye bilinen pulpa boşluklarında saklı.

Çalışmada yer alan araştırmacılardan Viktoriia Kamska, "Mavi, hayvanlar alemindeki en nadir renklerden biri ve hayvanlar bunu üretmek için evrim boyunca çeşit çeşit benzersiz strateji geliştirdi. Bu da bu süreçleri bilhassa büyüleyici kılıyor" diyor.

Pulpa boşlukları içindeki guanin molekülü kristalleri, mavi reflektör görevi görüyor. Buna ek olarak melanin pigmenti içeren hücre bileşenleri diğer dalga boylarını emerek köpekbalığının karakteristik rengini üretiyor.

Dr. Kamska, "Bu bileşenler, aynalarla dolu torbaları ve siyah emicilerle dolu torbaları anımsatan şekilde ayrı hücrelerde toplanıyor ancak yakın ilişki içinde durarak birlikte çalışabiliyorlar" diye açıklıyor.

Melanin, belirli kalınlık ve aralıklara sahip guanin kristalleriyle işbirliği yaparak köpekbalığının derisindeki renk doygunluğunu artırıyor.

Bir diğer araştırmacı Mason Dean "Bu malzemeler bir araya getirilince, renk üretme ve değiştirmeyi sağlayan güçlü bir yetenek de ortaya çıkıyor" diyor.

Büyüleyici olan şey, kristalleri içeren hücrelerdeki küçük değişiklikleri gözlemleyerek bunların tüm organizmanın rengini nasıl etkilediğini görüp modelleyebilmemiz.

xsdfrgt
Mavi köpekbalığının dermal dentikülleri (Viktoriia Kamska)

Araştırma, renk üreten küçük yapıların biçimini, işlevini ve mimarisini tanımlayan gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde mümkün oldu.

Dr. Dean "Rengi organizma düzeyinde, metre ve santimetre ölçeğinde incelemeye başladık ancak yapısal renk nanometre düzeyinde elde edildiğinden, bir dizi farklı yaklaşım kullanmamız gerekti" diyor.

Araştırmacılar daha sonra küçük deri yapılarındaki hangi yapısal parametrelerin, gözlemlenen görünümü üretmekten sorumlu olduğunu doğrulamak için bilgisayar simülasyonları kullandı.

Bu renk değişimi mekanizmasının, guanin kristal aralığını etkileyecek çevresel faktörler tarafından da yönlendirilebileceğini gösterdiler.

Dr. Dean, "Bu şekilde nem veya su basıncı değişiklikleri gibi basit bir şeyden kaynaklanan çok ince ölçekteki değişiklikler, vücut rengini değiştirebilir ve bu da hayvanın nasıl kamufle olacağını şekillendirir" ifadelerini kullanıyor.

Örneğin köpekbalığı daha derine yüzdüğünde, deriye daha fazla basınç uygulanması sonucu guanin kristallleri birbirine doğru itiliyor ve köpekbalığının rengi koyulaşarak çevresine daha iyi uyum sağlıyor.

Bu küçük yapıların davranış mekanizması köpekbalığının deri rengini de değiştiriyor olabilir. Dr. Dean şöyle diyor: 

Böylesine çok işlevli bir yapısal tasarım (yüksek hızlı hidrodinamik ve kamufle edici optik özellikleri birleştiren bir deniz canlısı yüzeyi) bildiğimiz kadarıyla daha önce görülmedi.

Independent Türkçe