Dile bakarak tanı koyan yapay zeka geliştirildi

Bilim insanları bir gün akıllı telefonların teşhis koyacağını düşünüyor

Dili inceleyerek tanı koyma uygulaması, yüzlerce yıl önceye uzanıyor (Pexels)
Dili inceleyerek tanı koyma uygulaması, yüzlerce yıl önceye uzanıyor (Pexels)
TT

Dile bakarak tanı koyan yapay zeka geliştirildi

Dili inceleyerek tanı koyma uygulaması, yüzlerce yıl önceye uzanıyor (Pexels)
Dili inceleyerek tanı koyma uygulaması, yüzlerce yıl önceye uzanıyor (Pexels)

Dil rengine bakarak hastalıkları yüzde 96 oranında başarıyla teşhis edebilen yapay zeka geliştirildi. 

Hastalıkları teşhis etmede dilin rengi, şekli ve kalınlığı doktorlara pek çok fikir veriyor. Hatta geleneksel Çin tıbbında başvurulan bu tekniğin en az 2 bin yıllık olduğu tahmin ediliyor. 

Irak'taki Orta Teknik Üniversitesi ve Avustralya'daki Güney Avustralya Üniversitesi'nden bilim insanları buradan yola çıkarak yeni bir bilgisayar algoritması geliştirdi. 

Technologies adlı hakemli dergide yayımlanan makalenin kıdemli yazarı Ali Al-Naji "Genellikle diyabet hastalarının dili sarı, kanser hastalarının dili kalın bir yağ tabakasıyla kaplı ve mor, akut inme geçiren hastaların dili ise alışılmadık şekilde kırmızı olur" diyor. 

Koyu kırmızı dil şiddetli bir Kovid-19'un, beyaz da kansızlığın işareti olabiliyor.

Yapay zeka aracını, görsel veriye dayalı diğer makine öğrenimi modelleri gibi geliştiren araştırmacılar, iki ayrı veri setinden yararlandı.

Algoritmayı ilk olarak 5 bin 260 görselle eğiterek dildeki farklı renkleri algılamasını sağladılar. Ardından sağlıklı ve hasta insanların dillerinin fotoğraflarını algoritmaya sundular. Mantar enfeksiyonu, astım, Kovid-19 ve kansızlık bu hastalıklardan bazılarıydı.

Bilim insanları son olarak bir kameraya bağladıkları algoritmayı gerçek zamanlı bir şekilde de test etti. Katılımcılar, kameraya 20 santimetre mesafeyle durarak dillerini gösterdi. 

Araştırmacılar yapay zekanın "kayda değer bir doğrulukla" hastalıkları tespit ettiğini aktarıyor. 

Yapay zeka aracı, fotoğraflarla yapılan denemede yüzde 96'yı aşan bir oranla doğru teşhisi koymayı başardı. 

Bilim insanları bir gün akıllı telefonların hastalıkları teşhis edeceğini düşünüyor.

Makalenin ortak yazarı Javaan Chahl bulguları şöyle değerlendiriyor: 

Bu sonuçlar, modern yöntemleri yüzlerce yıllık bir uygulamayla destekleyen bilgisayarlı dil analizinin, hastalık taramasında güvenli, verimli, kullanıcı dostu ve uygun fiyatlı bir yöntem olduğunu doğruluyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Science Daily, Technologies



Uzmanlar yanıtladı: “Sessiz boşanmayla” karşılaşanlar ne yapmalı?

Uzmanlar, sessiz boşanmanın ilk evrelerinde iletişimin önemine dikkat çekiyor (Unsplash)
Uzmanlar, sessiz boşanmanın ilk evrelerinde iletişimin önemine dikkat çekiyor (Unsplash)
TT

Uzmanlar yanıtladı: “Sessiz boşanmayla” karşılaşanlar ne yapmalı?

Uzmanlar, sessiz boşanmanın ilk evrelerinde iletişimin önemine dikkat çekiyor (Unsplash)
Uzmanlar, sessiz boşanmanın ilk evrelerinde iletişimin önemine dikkat çekiyor (Unsplash)

Uzmanlar, duygusal bağların koptuğu ancak evliliğin resmen sona ermediği “sessiz boşanma”nın erken işaretlerini mercek altına aldı. 

ABD'nin Florida eyaletinde özel bir klinik işleten rehabilitasyon danışmanı Stephanie Moir, “sessiz boşanmanın”, artık birbirlerine bağlılık hissetmeyen çiftlerin, finansal veya başka sebeplerle birlikte kalmayı sürdürmesi halinde yaşandığını belirtiyor.

CNN'in irtibata geçtiği Moir, "Sessiz boşanma, yasal olarak boşanmadığınız fakat duygusal, zihinsel ve fiziksel açıdan eşinizden uzaklaştığınız zamandır" diyor. Çiftlerin ortak hedeflerini yitirmesi ve birlikte gelişememesinin sessiz boşanma işaretlerinden biri olabileceğini belirtiyor.

İlişki uzmanı Justin Ho, partnerler arasında tartışmanın yer yer sağlıklı bir iletişime işaret edebileceğine dikkat çekerken, sessiz boşanma durumlarında artık çiftlerin tartışmaya bile yeltenmediğini söylüyor:

Böyle bir çift, akşam yemeğinde ne yeneceği gibi konular hakkında konuşur. Ancak anlamlı veya rahatsız edici olabilecek şeyler üzerine artık konuşmazlar. Kişiler kırılganlıklarını göstermek istemez.

Ho, bu durumdaki birlikteliklerde partnerlerin yalnızlık, izolasyon ve kızgınlık duygularıyla mücadele ettiğini belirtiyor. Bu duyguların birikmesinin depresyon ya da kaygı bozukluğu gibi klinik vakalara yol açabileceğini ifade ediyor.

Uzmanlar, özellikle ekonomik durumlar nedeniyle sessiz boşanma evresindeki kişilerin birlikte kalmayı sürdürebileceğine dikkat çekiyor. Ancak duygusal ve fiziksel açıdan yetersiz bir ilişkinin iki tarafı da uzun vadede yıpratacağını vurguluyorlar. Klinik psikolog Barbara Greenberg de ilişkinin dışarıdan bakıldığında sorunsuz gidiyor gibi görünebileceğini fakat bunun aldatıcı olduğunu söylüyor. Sessiz boşanma durumlarında önemli işaretlerin gözden kaçırılmaması gerektiğini belirtiyor.

Ho, sessiz boşanma evresine girdiğini düşünen kişilerin, partnerleriyle iletişime geçmesi gerektiğini söylüyor.

Çift terapisti Lisa Lavelle de bunun önemine işaret ederek şu ifadeleri kullanıyor:

Ebeveynlikle, mali durumla ya da akrabalarla ilgili sorunlar üzerine konuşulmazsa, genelde bir taraf diğer kişiye karşı gittikçe daha kırgın hisseder. İletişim de kopmaya başlar.

Independent Türkçe, CNN, Psychology Today