Dünyanın en büyük bakır madeni grevle çalkalanıyor

Hissedarları arasında Britanya-Avustralya merkezli Rio Tinto ve Japon devi Mitsubishi'nin de yer aldığı madende 2017'deki eylem büyük ses getirmişti (AFP)
Hissedarları arasında Britanya-Avustralya merkezli Rio Tinto ve Japon devi Mitsubishi'nin de yer aldığı madende 2017'deki eylem büyük ses getirmişti (AFP)
TT

Dünyanın en büyük bakır madeni grevle çalkalanıyor

Hissedarları arasında Britanya-Avustralya merkezli Rio Tinto ve Japon devi Mitsubishi'nin de yer aldığı madende 2017'deki eylem büyük ses getirmişti (AFP)
Hissedarları arasında Britanya-Avustralya merkezli Rio Tinto ve Japon devi Mitsubishi'nin de yer aldığı madende 2017'deki eylem büyük ses getirmişti (AFP)

Şili'nin kuzeyinde yer alan Escondida madeninde işçiler greve gitme kararı aldı. 

Hisselerinin çoğu Avustralya merkezli BHP şirketinin elinde olan madendeki işçiler, çalışma koşullarında anlaşamadıkları için iş bıraktıklarını duyurdu.

Union No. 1 adlı sendikadan dün yapılan açıklamada, ikramiyelerin artırılması, iş günlerinin kısaltılması ve tazminat miktarlarının yükseltilmesi gibi taleplerin BHP tarafından kabul edilmediği bildirildi. 

Görüşmelerde, BHP'nin bir defaya mahsus yaklaşık 29 bin dolar ikramiye teklif ettiği fakat bunun işçilerin istediği 36 bin doların altında kaldığı bildiriliyor. 

Fransız haber ajansı AFP'nin aktardığına göre grevin ardından bugün BHP'nin hisselerinde yüzde 1'e yakın düşüş yaşandı. 

Sendikaya üye işçiler, dünyanın en büyük bakır madenindeki çalışanların yaklaşık yüzde 90'ını oluşturuyor. BHP, acil durum planının uygulamaya konduğunu ve madenin faaliyetlerine devam ettiğini bildiriyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters'ın aktardığına göre şirket, greve çıkanlar yerine başka işçileri devreye sokarak üretimi sürdürmeye çalışıyor. 

Sendikaysa müzakerelere devam etmeye hazır olduklarını belirtirken, iş bırakanlar yerine başka kişileri madene alan BHP'nin yasal grev koşullarını ihlal ettiğini öne sürüyor.

Amerikalı yatırım bankası Goldman Sachs'ın analizine göre 10 günlük bir grev, şirkete en az 250 milyon dolara mal olabilir. 

Dünyadaki bakır üretiminin yüzde 28'ini üstlenen Şili, bu alanda lider. En son 2017'de Escondida'da 44 gün süren büyük bir greve gidilmiş, bu da BHP'nin yaklaşık 740 milyon dolar kaybetmesine neden olmuştu.

Goldman Sachs'a göre mevcut grevin 44 gün sürmesi durumunda zarar bu kez 795 milyon doları bulabilir.

Independent Türkçe, AFP, Reuters, Mining.com



Beyinde Hepatit C virüsü bulundu: Şizofreni ve bipolar semptomlarını açıklayabilir mi?

Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)
Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)
TT

Beyinde Hepatit C virüsü bulundu: Şizofreni ve bipolar semptomlarını açıklayabilir mi?

Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)
Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)

Bilim insanları şizofreni ve bipolar bozukluktan muzdarip kişilerin beyin zarında Hepatit C virüsü tespit etti. Bulgular bu kişilerdeki bazı semptomlara enfeksiyonun yol açabileceğine işaret ediyor.

Şizofreni, bipolar bozukluk ve majör depresyon gibi sorunların bazı psikiyatrik belirtileri uzun zamandır viral enfeksiyonlarla ilişkilendiriliyor. Ancak bugüne dek bu teoriyi doğrudan destekleyecek bir virüse beyinde rastlanmamıştı.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar bu durumun virüslerin doğrudan beyne girmeyip beyin zarını hedef almasından kaynaklanabileceğini söylüyor.

Bulguları hakemli dergi Translational Psychiatry'de 14 Temmuz Pazartesi günü yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, şizofreni, bipolar bozukluk veya majör depresyonu olan kişilerin ölümden sonra beyinlerinden alınan koroid pleksus örneklerini, sağlıklı bireylerin beyinlerinden alınanlarla karşılaştırdı.

Koroid pleksus, sıvı dolu boşlukların yani ventriküllerin zarını oluşturan ve özellikle beyni ve omuriliği koruyan beyin omurilik sıvısını üreten hücre topluluğunu ifade ediyor. Daha önceki çalışmalarda beyin içinde virüs keşfedilmediği için virüslerin bulaştığı bilinen bu bölgeye odaklandılar. 

Araştırmacılar 3 binden fazla hücreyi saptayabilen bir teknolojiyi kullanarak şizofreni veya bipolar bozukluktan muzdarip kişilerden alınan örneklerde daha fazla virüs tespit etti. Ancak sadece bu kişilerin beyin zarında Hepatit C vardı. 

Ayrıca kronik Hepatit C tanısı olan bazı kişilerde virüse rastlanmadı. Bu da enfeksiyonun her zaman beyin zarına ulaşmadığını gösteriyor

Bilim insanları daha sonra yaklaşık 285 milyon kişinin sağlık verilerinin tutulduğu bir veritabanına başvurdu. Şizofreni hastalarının yüzde 3,6'sında ve bipolar bozukluğu olanların yüzde 3,9'unda Hepatit C virüsünün belgelendiği saptandı. 

Majör depresyonu olanların neredeyse yüzde 1,8'inde virüs tanısı görülürken, kontrol grubunda bu oran sadece yüzde 0,5'ti. 

Ayrıca beyin zarında Hepatit C olan kişilerin, öğrenme ve hafızayla ilgili beyin bölümü hipokampusunda virüse rastlanmadı. Ancak yine de virüsün varlığı, hipokampustaki gen ifadesini değiştiriyordu. Bu durum zarda meydana gelen bir enfeksiyonun, beyin fonksiyonlarını ve davranışını etkileyebileceği ihtimaline işaret ediyor.

Araştırmacılar bulguların, şizofreni veya bipolar bozukluğu olan herkesin Hepatit C enfeksiyonu olduğunu göstermediği uyarısında bulunuyor. Ancak beyin zarındaki virüsün, semptomlarla ilişkili olabileceğini gösteriyor.

Bu rahatsızlıklardan muzdarip kişilere virüs testi yapılması ve buna yönelik tedavi uygulanması semptomların azaltılmasına katkı sağlayabilir. Enfeksiyon genellikle antiviral ilaçlarla tedavi ediliyor.

Çalışmaya liderlik eden Sarven Sabunciyan "Bulgularımız, bazı kişilerin enfeksiyon nedeniyle psikiyatrik semptomlar yaşıyor olabileceğini gösteriyor" diyerek ekliyor:

Hepatit C enfeksiyonu tedavi edilebildiğinden, bu hastalara antiviral ilaçlar verilerek psikiyatrik semptomlarının azalmasına yardımcı olunabilir.

Independent Türkçe, Johns Hopkins Üniversitesi, Neuroscience News, Translational Psychiatry