İlk insanların zorlu denizaşırı göçlerine dair önemli kanıtlar bulundu

Mayalibit Körfezi'nin başındaki Mololo Mağarası'nın konumu (Antiquity (2024))
Mayalibit Körfezi'nin başındaki Mololo Mağarası'nın konumu (Antiquity (2024))
TT

İlk insanların zorlu denizaşırı göçlerine dair önemli kanıtlar bulundu

Mayalibit Körfezi'nin başındaki Mololo Mağarası'nın konumu (Antiquity (2024))
Mayalibit Körfezi'nin başındaki Mololo Mağarası'nın konumu (Antiquity (2024))

Arkeologlar, insanların Pasifik'e 50 bin yıldan daha önce geldiğine dair en eski kanıtlara ulaşarak atalarımızın en zorlu göçlerinden birine biraz daha ışık tuttu.

Endonezya'daki adaların birindeki bir mağarada keşfedilen, ağaç reçinesinden yapılmış bir nesne, Homo sapien atalarının bu adalara ne zaman ve nasıl göç ettiğini, kullandıkları rotaları ve yeni ortamdaki zorluklara nasıl ayak uydurduklarını ortaya çıkarmaya yardımcı oldu.

Yeni Zelanda, Batı Papua ve Endonezya'dan bilim insanlarının dahil olduğu uluslararası ekip, türünün Afrika dışındaki en eski örneği olan reçinenin ateş yakmakta, gemi inşa etmekte veya taştan aletler yapmakta kullanıldığını düşünüyor.

Araştırma, reçinenin kullanımı için ağaç kabuğunu keserek ilk başta özün damlamasını ve sertleşmesini beklenmesini, ardından şekil verilmesini içeren dikkatli ve çok adımlı bir sürece işaret ediyor.

Antiquity isimli akademik dergide yayımlanan araştırma, bulguların yağmur ormanlarında yaşamak üzere deniz yolculuğu yaparak, Asya'dan Pasifik Adaları'na cesur geçişler yapan ilk insanların uyum becerilerine dair bilinenlere katkı sunduğunu belirtiyor.

Araştırmanın ortak yazarları Dylan Gaffney ve Daud Aris Tanudirjo, The Conversation'da "Bu, insanların zorlayıcı koşullara uyum sağlamasının ve esnekliğinin önemli bir örneği" diye yazdı.

Arkeologlar, bu eski denizcilerin günümüzde Pasifik Adaları'nda yaşayan yerli insanların ortak ataları olduğunu daha önceden bildiği halde deniz üzerinden yayılmalarının zamanı ve konumu henüz net bir şekilde bilinmiyor.

Yakın zamanda doğu Endonezya'daki derinliği 100 metreyi aşan Mololo Mağarası'nda yapılan kazılar, hayvan kemikleri, taştan eserler, deniz kabukları ve kömürün yanı sıra insan yerleşimi katmanlarını ortaya çıkardı.

Hayvan kemikleri, Mololo halkının keseli hayvanlar, büyük yarasalar ve yerde yaşayan kuşlarla beslenen başarılı avcılar olabileceğine dair ipucu veriyor.

Bu durum da beslenmelerindeki çeşitliliğe işaret ederek bu bölgedeki ilk insanların yalnızca denizcilikte uzman olmadığını gösteriyor.

Arkeologların incelediği mağaranın en derin katmanlarından bazıları, insanların bölgeye en az 55 bin yıl önce yerleştiğine işaret ediyor.

Yeni araştırma, bu tarih öncesi denizcilerin 50 bin yıldan daha önce Batı Papua açıklarındaki adalara ulaşmak için ekvator boyunca seyahat ettiğini ortaya koyuyor.

Bu, insanların 65 bin yıl önce Batı Papua'yı Avustralya'ya bağlayan tarih öncesi Sahul kıtasına yerleşmiş olabileceği anlamına geliyor.

Bilim insanları "Deniz yolculuğu simülasyonları, bu dönemde Raja Ampat Adaları'ndan Yeni Gine'ye doğru bir kuzey ekvator rotasının Sahul'e yayılmak için uygun bir geçit olduğunu gösteriyor" yazdı.

Görsel kaldırıldı.
Reçine eserin üretim adımlarını varsayımsal olarak gösteren çizim (Antiquity (2024))


Arkeolojik alanda daha fazla kazı çalışmasıyla, ilk insanların Pasifik'e ve Avustralya'ya doğru ilerlemek için seçtiği zamanla rotayı net bir şekilde belirlemek mümkün olabilir ve onların bu bölgelerdeki dev memelilerin neslinin tükenmesine etki edip etmediği açığa çıkabilir.

Öte yandan, bilim insanları bu rotayla göç edenlerin Denisova ve Homo sapien atalara sahip kişiler olabileceğini düşünüyor.

Independent Türkçe



Netflix'in popüler mini dizisi, Stranger Things'i de geride bıraktı

Fotoğraf: Netflix
Fotoğraf: Netflix
TT

Netflix'in popüler mini dizisi, Stranger Things'i de geride bıraktı

Fotoğraf: Netflix
Fotoğraf: Netflix

Netflix'in eleştirmenlerce beğenilen Birleşik Krallık yapımı polisiye dizisi Adolescence, Stranger Things'i resmen geçerek platformun en çok izlenen ikinci İngilizce dizisi oldu.

Stephen Graham'ın başrolünde oynadığı ve ortak yapımcılığını üstlendiği polisiye mini dizi 13 Mart'ta gösterime girmişti. Kısa süre önce 141,2 milyon toplam izlenmeyle devasa bir kilometre taşını geride bırakan yapım, Stranger Things'in başlangıçta 140,7 milyon izlenmeye sahip 4. sezonunu geçti.

Platformun Addams Ailesi (Addams Family) spin-off'u ve Jenna Ortega'nın başrolünde oynadığı Wednesday'in ilk sezonu, ilk 91 gününde ulaştığı çarpıcı 252,1 milyon izlenmeyle Netflix listesinin zirvesindeki yerini koruyor.

Buna kıyasla platformun popüler Korece gerilim dizisi Squid Game'in ilk sezonu, ilk üç ayında 265,2 milyon izlenmeye ulaşarak İngilizce olmayan diziler arasında en popüler konumda.

Gelecek ay birkaç Emmy adaylığı alması beklenen Adolescence, kısa süre önce 2025 Gotham TV Ödülleri'nde ödülleri silip süpürmüştü.

Görsel kaldırıldı.
Jamie rolündeki Owen Cooper (solda) ve onun dizideki babası Eddie'yi canlandıran Stephen Graham (sağda) Adolescence'ta (AP)

En İyi Çıkış Yapan Mini Dizi ödülünün yanı sıra Graham'a Mini Dizide En İyi Erkek Oyuncu ve genç yetenek Owen Cooper'a da Mini Dizide En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödüllerini kazandırmıştı.

Graham, ödül konuşmasında "Bizi bu şekilde kucakladığınız için çok duygulandık" demişti.

Bu, sevgi, saygı, alçakgönüllülük ve haysiyetle yapılmış, günlük dil içeren küçük bir eserdi ve konuyu büyük bir tutkuyla ama aynı zamanda büyük bir özenle ele aldık.

Hâlâ Netflix'te yayında olan Adolescence 13 yaşındaki Jamie'nin (Cooper), sınıf arkadaşını öldürmekten gözaltına alınmasından sonra yaşanan çarpıcı olayları anlatan 4 bölümlük bir dizi. İddialı bir hareketle her bölüm tek planda çekildi.

Her bir bölümü tek planda çekmenin zorluğu hakkında martta The Independent'a konuşan yönetmen Philip Barantini, "Epey zordu ama aynı zamanda eğlenceliydi. Her şey titizlikle planlandı" demişti.

Barantini "[Teknik provalar] ses ekibinin boom mikrofonlarını gerekli yerlere yerleştirmesine fırsat verdi. Ayrıca tüm set çalışanları ve yardımcı yönetmenler ilk bölümde polis, ikinci bölümdeyse öğretmen kıyafetleri giydi ve böylece kamerada görünüp işaret verebiliyorlardı" diye açıklamıştı.

Teknik açıdan zordu ama muazzam bir işbirliği yapıldı.

Dizi, "sarsıcı ama sürükleyici" diyen eleştirmenlerin gözünde devasa bir başarı elde etti.

The Independent'tan Nick Hilton, 4 yıldızlı incelemesinde "Bu, televizyon yapımlarının en saf şekilde damıtılmış hali: kararlı, nefes kesici" diye yazmıştı.

Hilton "Egzotik uçlardaki suçlara yönelik marazi ilgimizi ve ahlaki bir düğümü çözme hissini aynı anda tatmin ediyor. Dizinin geri kalanının bu yüksek seviyeye ulaşamaması hem bir sorun hem de ilk bölümün etkisinin kanıtı" diye eklemişti.

Kalitesini hiç düşürmeyen Adolescence, onu zor ama izlemeye mecbur kılan hamlığını koruyor.

Independent Türkçe