Elektronik atığa çığır açıcı çözüm: "Çılgın bakteriler"

Birleşmiş Milletler, martta yayımladığı raporunda, 2022'de elektronik atıkların 2010'a kıyasla yüzde 82 artışla 62 milyon tona ulaştığını bildirmişti (Reuters)
Birleşmiş Milletler, martta yayımladığı raporunda, 2022'de elektronik atıkların 2010'a kıyasla yüzde 82 artışla 62 milyon tona ulaştığını bildirmişti (Reuters)
TT

Elektronik atığa çığır açıcı çözüm: "Çılgın bakteriler"

Birleşmiş Milletler, martta yayımladığı raporunda, 2022'de elektronik atıkların 2010'a kıyasla yüzde 82 artışla 62 milyon tona ulaştığını bildirmişti (Reuters)
Birleşmiş Milletler, martta yayımladığı raporunda, 2022'de elektronik atıkların 2010'a kıyasla yüzde 82 artışla 62 milyon tona ulaştığını bildirmişti (Reuters)

Bilim insanları, bakterileri kullanarak eski pillerden nadir metaller çıkarıyor.

İskoçya'daki Edinburgh Üniversitesi'nden araştırmacıların öncülük ettiği çalışmada, eski pillerden ve elektronik ekipmanlardan lityum, kobalt ve manganez gibi nadir metallerin çıkarılması için bakteriler kullanılıyor. 

Biyoteknoloji alanında çalışan Louise Horsfall, zor bulunan bu pahalı metallerin, elektrikli otomobiller ve yeşil teknoloji girişimlerinde kullanılan cihazların üretiminde hayati önem taşıdığını söylüyor. 

Akademisyen, bazı bakterilerin metal atomlarına tutunup bunları nanopartikül halinde sentezleyerek dışarı attığını belirtiyor. 

Horsfall, "çılgın ve tuhaf" diye nitelediği bakterilerin zehirlenmeden bu işlemi defalarca kez yapabildiğini belirterek süreci şöyle anlatıyor: 

Bunu önce manganezle yaptık. Daha sonra nikel ve lityumla yaptık. Bunun ardından da farklı bir bakteri türü kullandık ve kobaltla nikel elde etmeyi de başardık.

Nadir metalleri çıkarmakta kullanılan bakterilerin doğal türler olduğuna işaret eden akademisyen, ileride bunların genleri değiştirilmiş versiyonlarını kullanmayı planladıklarını da sözlerine ekliyor. 

Bilim insanı, şimdilik kobalt ve nikeli ayrı ayrı çıkaramadıklarını fakat bu tür bakterilerle bunu da başarabileceklerini belirtiyor.

Araştırmalarına devam ettiklerini belirten Horsfall, bu metallerin elektronik atıklardan çıkarıldıktan sonra yeni pillerin veya cihazların bileşenleri olarak kullanılmasını hedeflediklerini söylüyor.

Akademisyen, çalışmanın enerji sektörünün geleceği için önemine değinerek şöyle devam ediyor:

İnsansız hava araçları, 3D baskı makineleri, hidrojen yakıt sistemleri, rüzgar türbinleri ve elektrikli arabaların motorları, çalışmaları için kilit öneme sahip olan ve çoğu nadir bulunan metallere ihtiyaç duyuyor.

Horsfall, nadir metallerin sınırlı sayıda olduğunu ve bunların çoğunun Çin'in elinde bulunduğunu belirterek durumun siyasi boyutuna dair de şunları söylüyor: 

Bu mineralleri mümkün olan her yerde yeniden kullandığımız döngüsel bir ekonomi geliştirmemiz gerekiyor, aksi takdirde malzemelerimiz çok çabuk tükenecek. Dünya üzerinde bu metallerden sınırlı miktarda var ve artık bunları atık olarak elden çıkarmayı göze alamayız. Küresel ısınma hakkında bir şeyler yapmak istiyorsak yeni geridönüşüm teknolojilerine ihtiyacımız var.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering



TikTok, çocuklar video yükleyince ebeveynlere haber verecek

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

TikTok, çocuklar video yükleyince ebeveynlere haber verecek

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Yeni güvenlik araçlarının bir parçası olarak TikTok, çocuklar yeni videolar yüklediğinde ebeveynlere bildirim gönderecek.

Bu özellikler, uygulamanın onu kullanan gençlere verebileceği zararlar konusundaki endişeleri gidermeyi amaçlıyor.

Bu korkuları gidermek için uzun süredir devam eden girişimlerin bir parçası olarak TikTok, daha önce ebeveynlerin ve çocukların hesaplarını birbirine bağlamasına olanak tanıyan "Aile Eşleştirme" araçlarını kullanıma sunmuştu. TikTok artık ebeveynlere çocuklarının hesaplarında neler olup bittiğini çok daha fazla gösterecek.

Bunlar, çocukları yeni bir video yüklediğinde bildirim alma, çocuklarının içerik akışını belirleyen ilgi alanlarını ve hesaplarındaki gizlilik ayarlarını görme gibi özellikleri içeriyor.

Şirket ayrıca, platformundaki içerik üreticilerinin refahını korumayı amaçlayan yeni özellikler de kullanıma sundu. Yorumları daha iyi filtrelemenin yolları, belirli kelimeleri, emojileri veya TikTok canlı yayınını sessize alma özelliği bunlardan bazıları.

TikTok ve diğer sosyal medya platformları, gençlere gösterilen içerikler nedeniyle sürekli eleştirilere maruz kalıyor. TikTok, bu endişelere verdiği yetersiz yanıtlar nedeniyle de eleştirildi. Bunlar arasında, geçen yıl Birleşik Krallık'taki yayın denetim kurumu Ofcom'un resmi talebine doğru yanıt vermediği için aldığı 1,8 milyon sterlinlik (yaklaşık 97 milyon TL) para cezası da var.

Independent Türkçe