Üniversiteye başlamaya hazırlanan gençlerin "yuvayı pisletme" davranışı ne anlama geliyor?

Uzmanlar, ailesiyle arası kötüyken evden ayrılmak daha kolay olacağı için bazı ergenlerin ilişkileri gerebildiğini söylüyor (Pexels)
Uzmanlar, ailesiyle arası kötüyken evden ayrılmak daha kolay olacağı için bazı ergenlerin ilişkileri gerebildiğini söylüyor (Pexels)
TT

Üniversiteye başlamaya hazırlanan gençlerin "yuvayı pisletme" davranışı ne anlama geliyor?

Uzmanlar, ailesiyle arası kötüyken evden ayrılmak daha kolay olacağı için bazı ergenlerin ilişkileri gerebildiğini söylüyor (Pexels)
Uzmanlar, ailesiyle arası kötüyken evden ayrılmak daha kolay olacağı için bazı ergenlerin ilişkileri gerebildiğini söylüyor (Pexels)

Yetişkinliğe adım atarak yuvadan uçmaya hazırlanan bazı ergenler, bu süreçte ebeveynlerine zor zamanlar yaşatabiliyor. 

Özellikle üniversite için farklı bir şehre taşınmak üzere olan gençlerin, normalden daha agresif davrandığı veya yalnız zaman geçirmeyi daha çok tercih ettiği görülebiliyor.

Bazı ebeveynler bu süreçte çocuklarını tanıyamaz hale geldiklerini söylüyor. 

Uzmanlar üniversiteye gitmeye hazırlanan ergenlerin bu zorlu davranışlarını  "yuvayı pisletme" diye adlandırıyor. 

Anxiety Relief for Teens (Ergenler için Anksiyeteyi Azaltma) adlı kitabın yazarı psikolog Regine Galanti, "Bu tavır ebeveynlerle kavga etmek, ters konuşmak, ortalığı dağınık bırakmak ve genellikle ebeveynleriyle ilişkilerini stresli hale getirmek gibi şekillerde kendini gösterebilir" diyor.

Psikologlar, bağımsızlığını kazanmaya hazırlanan gençler için bunun çok normal bir süreç olduğunu ifade ediyor. 

Ebeveynlerin, bu tavırların kendileriyle alakalı olmadığını anlaması gerektiğini söyleyen Galanti "Bu, çocuğunuzun hayatının bir sonraki aşamasını nasıl yöneteceğini bulmakta zorlanmasıyla ilgili" diyerek ekliyor:

Sizi kendisinden uzaklaştırması, bağımsızlığını kazanmasını kolaylaştırabilir.

Uzmanlar ayrıca yuvadan uçmaya hazırlanan gençlerin yaşadığı anksiyetenin de bu davranışlara yol açabileceğini söylüyor.

Çocuk ve ergenlerle çalışan psikolog Yamalis Diaz "'Yuvayı pisletme' davranışı, üniversiteye gitme kaygısının farklı bir yere yönlendirilmesi" diye açıklıyor:

Bu kaygı; öfke, saygısızlık veya kavgacı hareketlerle kendini gösterebilir çünkü evden uzakta olmaktan hem heyecan duyuyorlar hem de korkuyorlar.

The Emotional Lives of Teenagers'ın (Ergenlerin Duygusal Yaşamı) yazarı psikolog Lisa Damour ise gençlerin her zaman bilinçli bir şekilde böyle davranmadığın söylüyor.

Psikolog ayrıca ebeveynlerin, bunun geçici bir süreç olduğunu bilmesi gerektiğini ifade ediyor. 

Bazen böyle bir süreçten geçen ergenler, aileleriyle vakit geçirmekten kaçındığı için taşınma süreciyle ilgili detaylar gibi gerekli şeyleri konuşmak bile zor olabiliyor. 

Damour bu tip durumlarda ebeveynlerin "Bavulunu hazırlamanla ilgili 10 dakika konuşmamız lazım. Yarın ne zaman uygun olursun?" gibi sorularla çocuğun programına saygı duyduğunu gösterebileceğini söylüyor:

Takvimimizi onlarınkine göre ayarlamaya açık olursanız etkileşimleri yumuşatabiliriz.

Diaz da "yuvayı pisletme" davranışı sergileyen gençlerin, isyankar hareketlerinden ziyade bunun arkasındaki duyguya odaklanılmasını tavsiye ediyor. 

"Çocuğunuzun yaşadığını düşündüğünüz duygulara saygı duyun, sergiledikleri belirli yanlış davranışlar hakkında konuşun" diyen psikolog ekliyor: 

Hangi davranışların kabul edilebileceği ve hangilerinin edilemeyeceğiyle ilgili sınırlar koyun.

Uzmanlar ayrıca evdeki daha küçük çocukların da ihmal edilmemesini söylüyor. 

Damour "Kendinize çok iyi bakın ve duygusal ihtiyaçlarınızı başka bir yerde karşılayın" ifadelerini kullanıyor:

Daha küçük çocuklarınız varsa, kardeşlerinin taşınmasıyla ilgili duygularıyla da ilgilenebilirsiniz.

Psikolog, bu sıkıntılı sürecin ardından bağımsızlığını elde eden gencin, bir süre sonra ailesiyle daha sıcak ilişkiler kuracağını belirtiyor.

Independent Türkçe, CNN, New York Post



Yakaladığı yılan, biri canlı iki yılan kustu

Drymarchon couperi (sağda) iki yılanı kısa süre arayla yutmuş görünüyor (Georgia Doğal Kaynaklar Departmanı)
Drymarchon couperi (sağda) iki yılanı kısa süre arayla yutmuş görünüyor (Georgia Doğal Kaynaklar Departmanı)
TT

Yakaladığı yılan, biri canlı iki yılan kustu

Drymarchon couperi (sağda) iki yılanı kısa süre arayla yutmuş görünüyor (Georgia Doğal Kaynaklar Departmanı)
Drymarchon couperi (sağda) iki yılanı kısa süre arayla yutmuş görünüyor (Georgia Doğal Kaynaklar Departmanı)

ABD'deki bir araştırmacı yakaladığı yılanın karnından biri canlı iki yılan çıkınca şaşkına döndü. Dahası, halen hayattaki yılan da kısa süre önce bir fareyi mideye indirdiği görüldü. 

Georgia eyaletinin güneyinde yaban hayatı araştırmaları yürüten Matt Moore, yaklaşık 1,2 metre uzunluğunda bir yılan yakaladı. 

Drymarchon couperi türündeki hayvanı bir torbaya koyan Moore, kısa süre sonra torbada iki yılan daha olduğunu gördü.

Yılanlardan genç olanı çoktan ölmüştü. Yaşı biraz daha büyük olan doğu elmas sırtlı çıngıraklı yılan (Crotalus adamanteus) türündeki diğer hayvan da ilk başta cansız görünse de Moore bir süre sonra onun kıpırdadığını fark etti.

Georgia Doğal Kaynaklar Departmanı geçen ay Facebook'ta yaptığı açıklamada başka yılanlarla beslendiği bilinen Drymarchon couperi'nin yemeğini kusarken yaklaşık 230 gram kaybettiğini belirtiyor. 

Moore, hayvanın çıngıraklı yılanı yakalanmadan kısa süre önce yuttuğunu tahmin ediyor. Diğer hayvan daha uzun süre sindirilmiş gibi görünüyordu. 

Kafa derisinde hafif bir yırtılma olan çıngıraklı yılansa daha sonra iyileşti. Moore hayvanı, genellikle sığınak olarak kullandıkları bir kaplumbağa yuvasına bıraktı. People'ın aktardığı üzere Drymarchon couperi de doğaya geri bırakıldı.

Meseleyi daha ilginç hale getiren şeyse çıngıraklı yılanın muhtemelen yutulmadan kısa süre önce bir fareyi yemesiydi. 

Doğal Kaynaklar Departmanı açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

Canlanan çıngıraklı yılanın gözle görülür bir şişkinliği vardı ve bu da yakın zamanda büyük bir fare yediğine işaret ediyor.

2 metreye ulaşabilen Drymarchon couperi, ABD'nin en uzun yılanı. Ülkeye endemik yılan zehirli değil fakat zehirli yılanlar da dahil pek çok türde hayvanı yiyerek besleniyor. 

Doğu elmas sırtlı çıngıraklı yılansa 2,5 metreye ulaşabilen uzunluklarıyla Kuzey Amerika'nın en büyük zehirli yılanı. 

Moore'un yakaladığı hayvanın karnından çıkan çıngıraklı yılanın uzunluğu hakkında bilgi verilmedi. 

Son olay hem Drymarchon couperi'nin avlanma becerilerini hem de doğu elmas sırtlı çıngıraklı yılanın dayanıklılığını ortaya koyuyor. 

Independent Türkçe, IFL Science, Newsweek, People