Dünya'ya doğru ilerleyen asteroit "muhteşem bir ateş topuna" dönüştü

Filipinler'deki küçük asteroit (AP)
Filipinler'deki küçük asteroit (AP)
TT

Dünya'ya doğru ilerleyen asteroit "muhteşem bir ateş topuna" dönüştü

Filipinler'deki küçük asteroit (AP)
Filipinler'deki küçük asteroit (AP)

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Dünya'ya doğru ilerleyen küçük bir asteroitin, Filipinler'in üzerinde "muhteşem bir ateş topuna" dönüşerek yanıp kül olduğunu bildirdi.

Boyutu yalnızca bir metre kadar olan uzay kayası, gözlerden kaçmış ve Arizona'nın Catalina Sky Survey'inden araştırma teknolojileri uzmanı Jacqueline Fazekas tarafından ancak çarşamba sabahı tespit edilmişti.

2024 RW1 diye isimlendirilen asteroitin atmosferde yanıp yeryüzündeki insanlara bir tehdit oluşturmayacağı öngörülüyordu.

NASA'nın Gezegensel Savunma Koordinasyon Ofisi de dahil olmak üzere bir dizi ajans ve amatör uzay gözlemcisi, zararsız asteroitin Filipinler'in üzerinde yerel saatle gece yarısı sularında (Türkiye saatiyle çarşamba 07.40) yanarak parçalandığını doğruladı.

Dikkat!
Yaklaşık bir metre boyutunda bir asteroit Filipinler'in üzerinde, Luzon Adası yakınlarında bugün, 4 Eylül 17:08 UTC'de Dünya'nın atmosferine çarpacak.
Nesne zararsız ama bölge sakinleri muhteşem bir ateş topu görebilir!

Dünya'nın yakınındaki asteroit ve ilgili ateş topuna dair daha fazla fiziksel özellik öğrenmeyi beklerken 2024 WR1'in birkaç fotoğraf ve videosu... 

Bu kadar küçük asteroitler Dünya'ya sık sık çarpıyor ama çarpışma yaşanmadan önce nadiren fark ediliyor.

ESA "Yakınlardaki tropik fırtına Yagi/Enteng ateş topu gözlemlerini zorlaştıracak" diye bildirmişti.

Ama açık hava sayesinde Luzon Adası ve Filipinler'in yakınındakiler yanan uzay kayasını görebildi ve birçoğu bu muhteşem olayın fotoğraf ve videolarını sosyal medyada paylaştı.

ESA, X'te (Twitter) "Bu, insanların çarpışmadan önce saptadığı yalnızca 9. asteroit" diye paylaştı. Gezegensel savunma sistemleri, son zamanlarda Dünya'nın yakınında gezegene karşı potansiyel risk teşkil eden asteroitleri tespit ve takip etmeye öncelik veriyor.

☄️💥Woah! Newly discovered 1-1.5m asteroid 2024 RW1 (spotted by near-Earth asteroid hunters in the US) burns up above the Philippines just hours after it was first seen.

This asteroid wasn’t a risk. But if it was, a duck-and-cover warning was possible. pic.twitter.com/Fht4yqRsBP

— Dr Robin George Andrews 🌋☄️ (@SquigglyVolcano) September 4, 2024

Vay canına! Yeni keşfedilen (ABD'deki Dünya'ya yakın asteroitleri takip edenler tarafından saptanan) 1-1,5 metrelik asteroit 2024 RW1, ilk kez görüldükten yalnızca saatler sonra Fillipinler'in üzerinde yanıp yok oluyor.
Bu asteroit bir risk teşkil etmiyordu. Ama etseydi eğilip siper almaya yönelik bir uyarı vermek mümkündü.

NASA da dahil olmak üzere uzay ajansları, hayati tehlike yaratan türden asteroitlerle mücadele etmek için yöntemler deniyor.

NASA'nın 2022'deki Dart misyonu, saniyede 6,6 kilometre hızla giden bir roketi, futbol stadyumu boyutundaki asteroit Dimorphous'a çarptırarak rotaları Dünya'ya dönük olan bu tür uzay kayalarının yönünü değiştirmenin gelecekte uygulanabilirliğini test etmişti.

Çin de 2030'a kadar bir asteroiti rotadan çıkarma görevi gerçekleştirmeyi planlıyor.

Dünya'ya doğru ilerleyen büyük uzay kayaları, gezegen için büyük risk teşkil ediyor ama gözden kaçan küçük kayalar bile cana ve mülke ciddi zararlar verebilir.

xcsdvfbg
2024 RW1 isimli asteroitin Catalina Sky Survey tarafından ilk kez keşfedildiği andan görüntüler (Catalina Sky Survey) 

10 yılı aşkın bir süre önce saniyede 18 kilometre hızla ilerleyen 20 metrelik bir meteor, Rusya'nın Çelyabinsk şehrinin üzerinde infilak etmiş, 30 atom bombasından daha fazla enerji ortaya çıkararak devasa bir patlamaya yol açmıştı.

Meteorun havada patlamasıyla kırık camlar yüzünden 1500 kişi yaralanmış ve binalar zarar görmüştü.

Dünyanın her yerinden bilim insanları, 1 kilometreden büyük asteroitleri kayda geçirmek için çalışsa da zaman zaman birinin gözden kaçma ihtimali var.

NASA, Dünya'nın yakınında bu tür uzay kayalarını aramak için NEO Surveyor isimli yeni bir kızılötesi teleskoptan faydalanmayı planlıyor.
Independent Türkçe



"Yazılmış en iyi kitaptan uyarlanan" dizi başyapıt ilan edildi

Yüzyıllık Yalnızlık'ta Aureliano Buendía'yı canlandıran 39 yaşındaki Claudio Cataño, Amazon Prime Video'nın Kirli Kıskançlık (Cochina envidia) dizisiyle de tanınıyor (Netflix)
Yüzyıllık Yalnızlık'ta Aureliano Buendía'yı canlandıran 39 yaşındaki Claudio Cataño, Amazon Prime Video'nın Kirli Kıskançlık (Cochina envidia) dizisiyle de tanınıyor (Netflix)
TT

"Yazılmış en iyi kitaptan uyarlanan" dizi başyapıt ilan edildi

Yüzyıllık Yalnızlık'ta Aureliano Buendía'yı canlandıran 39 yaşındaki Claudio Cataño, Amazon Prime Video'nın Kirli Kıskançlık (Cochina envidia) dizisiyle de tanınıyor (Netflix)
Yüzyıllık Yalnızlık'ta Aureliano Buendía'yı canlandıran 39 yaşındaki Claudio Cataño, Amazon Prime Video'nın Kirli Kıskançlık (Cochina envidia) dizisiyle de tanınıyor (Netflix)

Netflix aboneleri, edebiyat tarihinin en büyük eserlerinden biri kabul edilen bir kitaptan uyarlanan dönem dizisine hayran kaldı. 

Aralık 2024'te platformda yayına giren Yüzyıllık Yalnızlık (Cien años de soledad), Buendía ailesinin kuşaklar boyu süren hikayesini konu alıyor. Kendi kaderlerinden ve geçmişlerinden kaçamayan ailenin dramı, görkemli bir anlatımla ekrana taşınıyor.

"Ekrana uyarlanamaz" deniyordu

Kolombiya yapımı 8 bölümlük dizi, Gabriel García Márquez'in 1967'de yayımlanan ve bugüne dek dünya çapında 50 milyon kopya satan aynı adlı romanından uyarlandı. 40'tan fazla dile çevrilen bu başyapıtın, yıllardır "ekrana uyarlanamayacağı" düşünülüyordu. Bu nedenle dizi, yayın devinin Latin Amerika'daki en iddialı projelerinden biri olarak öne çıkıyor.

Hikayenin merkezinde, kuzeni Úrsula'yla evlenmek için ailesinin yaşadığı köyü terk eden José Arcadio Buendía yer alıyor. Yeni bir yurt arayışı onu, kurucusu olduğu efsanevi Macondo kasabasına götürüyor. Ancak bu kasaba, sakinlerini 100 yıl sürecek bir yalnızlığa mahkum eden korkunç bir lanetin gölgesinde varlığını sürdürüyor.

Dizide José ve Úrsula karakterlerini Diego Vásquez'le Marleyda Soto canlandırıyor. Oyuncu kadrosunda ayrıca Édgar Vittorino, Claudio Cataño, Loren Sofía ve Akima gibi isimler de yer alıyor.

Netflix izleyicileri diziyi adeta "nefes kesici" ve "gerçek bir başyapıt" diye tanımlıyor. Bir kullanıcı, "Yüzyıllık Yalnızlık'ın Netflix uyarlaması sadece büyüleyici değil, aynı zamanda kalbinize işliyor" ifadelerini kullanırken, görselliğin ve oyunculukların "şiir gibi" olduğunu belirtiyor. 

"Tam anlamıyla bir başyapıt"

Bir başka izleyici, "Normalde kitap uyarlamalarından hoşlanmam ama Netflix'in Yüzyıllık Yalnızlık dizisi tam anlamıyla bir başyapıt. Görsellik muazzam, sinematografi etkileyici, oyunculuklar harika. Büyülü gerçekçiliği ekrana taşımak kolay değildir ama Netflix bunu başarmış" diyerek övgüsünü dile getirdi.

Reddit'te görüşlerini paylaşan bir başka izleyici ise "Gerçekten çok sevdim. Dizide sihri korurken anlatıyı ayakları yere basan bir gerçekliğe de oturtmayı başarmışlar" ifadelerini kullandı.

Roman, tüm zamanların en iyi 4. kitabı seçilmiş, Goodreads'in 20. yüzyılın en iyi romanları listesinde de kendine yer bulmuştu. Bir Reddit kullanıcısı kitabı "şimdiye kadar okuduğu en iyi eser" diye tanımladı. 

Yıldız isim "hayatımı kurtaran kitap" demişti

Ünlü oyuncu Emma Thompson da Yüzyıllık Yalnızlık'ın babasını kaybettiği dönemde hayatını kurtaran kitap olduğunu söylemişti.

Oprah Winfrey'nin O dergisine konuşan Thompson, "Babam öldükten sonra hayatımı kurtaran kitap Gabriel García Márquez'in Yüzyıllık Yalnızlık'ıydı. Bence kitaplar da insanlar gibidir; tam da ihtiyaç duyduğunuz anda hayatınıza girerler" demişti.

Independent Türkçe, Mirror, Express