عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Finlandiya'dan alınan kafatasları 150 yıl sonra geri döndü

Zamanının gözde bilimsel yöntemi olan kafatası ölçümü, artık ırkçılığın işareti gibi görülüyor (Pixabay/Temsili)
Zamanının gözde bilimsel yöntemi olan kafatası ölçümü, artık ırkçılığın işareti gibi görülüyor (Pixabay/Temsili)
TT
TT

Finlandiya'dan alınan kafatasları 150 yıl sonra geri döndü

Zamanının gözde bilimsel yöntemi olan kafatası ölçümü, artık ırkçılığın işareti gibi görülüyor (Pixabay/Temsili)
Zamanının gözde bilimsel yöntemi olan kafatası ölçümü, artık ırkçılığın işareti gibi görülüyor (Pixabay/Temsili)

1870'lerde Finlandiya'dan alınarak İsveç'e götürülen kafatasları sonunda eski yerlerine geri dönüyor.

İnsanlara ait 42 kafatası, ülkenin güneyindeki Pälkäne bölgesinde pazar günü gömüldü. 

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'ne bağlı bilim insanlarının 150 yılı aşkın süre önce mezardan çıkardığı kemikler, böylece yeniden toprağa kavuştu. 

Pälkäne Belediyesi törenden önce halka katılım çağrısı yaptı. 

Yerel yetkililerden Pauliina Pikka, ABD'nin New York Times gazetesine şöyle konuştu:

Yüzlerce yıl önce yaşamış olsalar da onlar bizim insanımız. Buraya geri dönmeyi ve istirahate çekilmeyi hak ediyorlar.

Bölgenin kültür koordinatörü Marketta Pyysalo, "İnsanlar anlamlı bir şeye dahil olduklarını hissediyor. Bu, geçmişle el sıkışmak anlamına geliyor" ifadesini kullandı.

Eski tarzda kıyafetler giymiş kişiler, askeri bando çalarken atların çektiği bir arabayla kafataslarını getirdi. 

Kemikler tabutlarla birlikte toprağa verildi. 

İade edilen kafataslarından diğerleriyse başka yerlerden çıkarıldığı için Pälkäne'de gömülmedi. Onların da Finlandiya'nın diğer bölgelerinde toprağa verileceği açıklandı. 

İsveç'in önde gelen tıp fakültesinde çalışan üç bilim insanının bu kemikleri alması, uzun yıllardır tepki çekiyor. 

Araştırmacıların Finlandiya'nın ırksal özelliklerini bulup "İsveçlilerden ne farkları var?" sorusunu yanıtlandırmak için 1873'te kafataslarını götürdüğü biliniyor. 

Fince'nin kendi dillerinden çok Estonca ve Macarca'ya benzediğini fark eden bilim insanları, kafataslarını inceleyerek meraklarını sonlandırabileceğini düşünmüş.

Karolinska Enstitüsü, 2019'da konuyla ilgili özür dilerken Stockholm yönetimi nisanda iade kararı almıştı. 

Turku Üniversitesi'nden arkeolog Ulla Moilanen, Pälkäne'de gömülenlerin muhtemelen 1500 ila 1800'lerde öldüğünü ve onlardan aldığı DNA örnekleriyle daha fazla bilgi edinmek istediğini söylüyor:

Bu kişiler ve hayatları hakkında daha fazlasını öğrendiğimizde kafatasından ibaret görülmekle kalmayıp bireyler olarak da tarihe mal olacaklar.
 

Independent Türkçe, New York Times, Daily Finland

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Cevher'in yıldızından protez itirafı: Bir yıl sürdü

Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)
Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)
TT
TT

Cevher'in yıldızından protez itirafı: Bir yıl sürdü

Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)
Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)

Geçen yılın en çok konuşulan filmlerinden Cevher'in (The Substance) yıldızı Margaret Qualley, Josh Horowitz'in Happy Sad Confused podcast'ine konuk oldu.

"Artık yüzümü çekemiyorlardı"

Qualley, verdiği röportajda, film makyajının ve yüz protezlerinin neden olduğu sivilcelerle başa çıkmakta zorlandığını anlattı. 

Amerikalı oyuncu, cildinin protezlerin neden olduğu tahrişten kurtulmasının "bir yıl" sürdüğünü söyledi. 

Hasar o kadar kötüydü ki yönetmen Coralie Fargeat bile bazı çekimlerde zorlandı.

Podcast'in 13 Ocak tarihli bölümünde konuşan 30 yaşındaki Qualley, cildinin gördüğü zarar nedeniyle bazı çekimlerde yüzünün kesildiğini itiraf etti.

Qualley şunları söyledi: 

Mesela filmin sonunda ya da açılış jeneriğinde eteğimin altından çekim yapıyorlar ya, etrafta palmiye ağaçları var ve aşağıdan uzun lenslerle çekiyorlar, o zamanlar yüzüm o kadar berbat bir haldeydi ki artık yüzümü çekemiyorlardı.

Qualley'nin sivilceleri Cevher'in çekimleri bittikten sonra da devam etmiş ve sonraki projesi Kinds of Kindness üzerinde çalışmaya başladığında da sürmüş.

"Protezlerden kalan sivilcelerimi kullanacağız"

Yorgos Lanthimos imzalı filmde Vivian, Martha, Ruth ve Rebecca olmak üzere 4 farklı karakterleri canlandıran Qualley, "Hani şu sivilceleri olan karakter var ya? Onlar protezlerden kaynaklanan sivilcelerimdi" diyerek ekledi:

Ve şöyle düşündüm: 'Bu mükemmel bir şey. Tüm bu farklı karakterleri oynuyorum, bunlardan biri için protezlerden kalan sivilcelerimi kullanacağız.' Tüm bunlardan fiziksel olarak kurtulmam muhtemelen bir yılımı aldı.

Qualley'nin Cevher'de canlandırdığı Sue karakterine dönüşürken katlanmak zorunda olduğu tek şey yoğun yüz makyajı değildi. 

"Ne yazık ki sihirli bir meme iksiri yok"

Aktris, Eylül 2024'te The Sunday Times'a verdiği röportajda yıldız, meme protezi taktığını açıklamıştı:

Ne yazık ki sihirli bir meme iksiri yok, bu yüzden onları yapıştırmak zorunda kaldık.

Qualley ve rol arkadaşı Demi Moore, Cevher'deki performanslarıyla Altın Küre'ye aday gösterilmiş, 62 yaşındaki Moore ödülün sahibi olmuştu.

Cevher, halen MUBI'de izlenebilir.

Independent Türkçe, Happy Sad Confused, Variety, People, The Sunday Times, Entertainment Weekly