NASA, birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler tespit etti

"Böyle bir şey görmeyi beklemiyorduk"

Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
TT

NASA, birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler tespit etti

Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)

NASA, bugüne dek görülmemiş derecede birbirine yakın iki süper kütleli kara delik tespit etti. 

Kara delikler normalde karanlık uzayda görünmez halde olsa da çevrelerindeki cisimleri içine çekip parçalarken ortaya çıkan ışık sayesinde onları yakalamak mümkün. 

Aktif galaksi çekirdeği denen kara deliklerse, çevrelerindeki gaz ve tozu yutarak muazzam seviyede ışık açığa çıkarıyor. 

Galaksilerin merkezindeki bu yapılar, bazen galaksinin tamamındaki yıldızların ışığını gölgede bırakabiliyor.

Hubble Uzay Teleskobu, 800 milyon ışık yılı uzakta yer alan, MCG-03-34-64 adlı birleşen galaksilerin merkezinde bu türden iki kara delik saptadı. 

Birbirine 300 ışık yılı gibi çok yakın bir mesafede olan kara delikler de birleşme aşamasındaydı.

Gökbilimciler, Hubble'ın galaksi merkezinden fırlayan üç ışık çizgisi gözlemlemesi sonucu bu tespiti yaptı.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Anna Trindade Falcão "Böyle bir şey görmeyi beklemiyorduk" diyerek ekliyor: 

Bu yakın evrende sık rastlanan bir manzara değil ve bize galaksinin içinde başka bir şeyler döndüğünü gösterdi.

Falcão ve ekip arkadaşları, Hubble'ın optik dalga boyundaki gözleminin ardından NASA'nın Chandra Gözlemevi'ni kullanarak galaksiyi X ışını altında da inceledi. 

Bulgularını hakemli dergi The Astrophysical Journal'da 9 Eylül'de yayımlayan ekip, iki ışık kaynağının birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler olduğu sonucuna vardı. 

Araştırmacılar, tespitlerini doğrulamak adına ABD'nin New Mexico eyaletindeki Very Large Array isimli radyo teleskobunun arşivine de başvurdu. Bu sayede bulgular üç ayrı dalga boyunda desteklendi.

fd bd
Hubble Uzay Teleskobu, MCG-03-34-064 galaksisinin merkezindeki beyaz bir elips içine gömülü üç farklı parlak nokta ortaya çıkardı (NASA/ESA)

Daha önce radyo teleskopları kullanan gökbilimciler, birbirine daha yakın süper kütleli kara delikler gözlemlese de bunlar farklı dalga boylarında doğrulanmamıştı. 

Falcão "Optik, X-ışını ve radyo dalga boylarında parlak ışık görününce pek çok şey elenerek bunların yalnızca yakın kara delikler olarak açıklanabileceği sonucuna varılabilir" diye açıklıyor: 

Tüm parçaları bir araya getirdiğimizde, aktif galaksi çekirdeği ikilisinin bir resmini elde ediyoruz.

Galaksinin merkezindeki üçüncü ışık kaynağının nereden geldiğini henüz bilmeyen ekip, daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor. 

NASA'nın açıklamasında iki kara deliğin bir zamanlar kendi galaksilerinin merkezinde yer aldığı ve ev sahiplerinin birleşmesi sonucu birbirine yaklaştığı ifade ediliyor.

Bu tür olayların, galaksi birleşmelerinin daha sık yaşandığı evrenin ilk dönemlerinde çok daha yaygın olduğu tahmin ediliyor.

Bilim insanları, ikili birbirinin etrafında döndükçe uzay-zaman dokusunda kütleçekimsel dalga denen dalgalanmalar yaratacağını söylüyor. Kütleçekimsel dalgalar da kara deliklerin birbirine gittikçe daha hızlı yaklaşmasına yol açacak.

Araştırmacılar muhtemelen 100 milyon yıl boyunca yakınlaşmaya devam edecek kara deliklerin nihayetinde birleşeceğini söylüyor. 

Independent Türkçe, Space.com, CNN, NASA, The Astrophysical Journal



Harry Potter'ın yıldızı Bridgerton'ın yeni sezonuna katıldı

Bridgerton'ın 4. sezonunda Yerin Ha ve Luke Thompson (Netflix)
Bridgerton'ın 4. sezonunda Yerin Ha ve Luke Thompson (Netflix)
TT

Harry Potter'ın yıldızı Bridgerton'ın yeni sezonuna katıldı

Bridgerton'ın 4. sezonunda Yerin Ha ve Luke Thompson (Netflix)
Bridgerton'ın 4. sezonunda Yerin Ha ve Luke Thompson (Netflix)

Harry Potter'ın oyuncusu Katie Leung, Bridgerton'ın 4. sezonunda yeni başrol Sophie Baek'in (Yerin Ha) ana rakiplerinden biri olarak yer alacak.

37 yaşındaki İskoç oyuncu, en çok Harry Potter serisine ismini veren büyücünün sevgilisi, Ravenclaw'lı cadı Cho Chang rolüyle tanınıyor. Leung, dizide "iki kez evlenmiş ve iki kez dul kalmış" Lady Araminta Gun'ı canlandıracak.

Karakterin resmi tanıtımında, Lady Araminta'nın "bu sezon evlilik piyasasına katılan" iki kızı olduğu ve "kızlarından en az birini evlendirme baskısını üzerinde hissettiği" yazıyor.

Şahane, seçici ve açık sözlü Araminta, herhangi bir şeyin veya birinin, toplumdaki konumunu tehdit etmesine iyi tepki vermiyor.

Goosebumps: Canavarlar Firarda'nın (Goosebumps) yıldızı Michelle Mao'nun canlandırdığı, Araminta'nın en büyük kızı olan "güzel, kibirli ve annesini memnun etmeye hevesli" Rosamund Li ise "bu sezon aklına Benedict Bridgerton'ı koymuş ve istediğini almaya kararlı" diye tasvir ediliyor.

Ölümsüz Aşk (The Crow) ve 1899'un yıldızı Isabella Wei de Rosamund'un daha arkadaş canlısı ve konuşkan küçük kız kardeşi Posy Li'yi canlandıracak.

Netflix'in Naiplik dönemi romansının yeni sezonu, yazar Julia Quinn'in Bridgerton serisinin üçüncü romanı Son Söz Aşkın'dan (An Offer from a Gentleman) yola çıkacak.

Bu sezon, önceki sezonlarda evliliğe pek ilgi göstermeyen ikinci en büyük Bridgerton olan Benedict'in aşk hayatını konu alacak, ta ki Benedict, Violet Bridgerton'ın maskeli balosunda gümüş elbisesiyle gizlenen Sophie'yle tanışıncaya dek.

"Trajik olayların" kurbanı olan Sophie, hayatının büyük bir kısmında kasabanın en talepkar işverenine hizmetçilik yapmak zorunda kalıyor. Ancak, Sophie'nin koşulları baloya katıldıktan sonra "çarpıcı bir şekilde değişiyor".

Kitaplarda aslen Sophie Beckett diye adlandırılan Sophie'nin soyadı, Ha'nın Kore kültürüne saygı göstermek amacıyla Baek olarak değiştirildi.

Yakın zamanda Tudum'a konuşan Kore asıllı Avustralyalı oyuncu "İsim, kimliğinin dünyayla paylaştığın ilk parçası ve bu yüzden bir ismi değiştirmek çok güçlü olabilir" diye anlatmıştı.

Sophie'nin ismini benim gibi görünen birine uydurmak gerçekten güç verici. Tüm takdir dizi sorumlumuz Jess Brownell'e gitmeli.

Ha eklemişti:

Belli bir kalıba girmek zorunda kalmaktansa bu rolün bana uygun olduğunu hissetmem için gerçekten güzel bir yol. Psikolojik anlamda bunun etkileri inanılmaz. Bu yüzden Jess'in bunu benim için yapması çok anlamlı.

Netflix, Bridgerton'ın 4. sezonunun gösterime giriş tarihini henüz duyurmadı.

Independent Türkçe