NASA, birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler tespit etti

"Böyle bir şey görmeyi beklemiyorduk"

Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
TT

NASA, birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler tespit etti

Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)

NASA, bugüne dek görülmemiş derecede birbirine yakın iki süper kütleli kara delik tespit etti. 

Kara delikler normalde karanlık uzayda görünmez halde olsa da çevrelerindeki cisimleri içine çekip parçalarken ortaya çıkan ışık sayesinde onları yakalamak mümkün. 

Aktif galaksi çekirdeği denen kara deliklerse, çevrelerindeki gaz ve tozu yutarak muazzam seviyede ışık açığa çıkarıyor. 

Galaksilerin merkezindeki bu yapılar, bazen galaksinin tamamındaki yıldızların ışığını gölgede bırakabiliyor.

Hubble Uzay Teleskobu, 800 milyon ışık yılı uzakta yer alan, MCG-03-34-64 adlı birleşen galaksilerin merkezinde bu türden iki kara delik saptadı. 

Birbirine 300 ışık yılı gibi çok yakın bir mesafede olan kara delikler de birleşme aşamasındaydı.

Gökbilimciler, Hubble'ın galaksi merkezinden fırlayan üç ışık çizgisi gözlemlemesi sonucu bu tespiti yaptı.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Anna Trindade Falcão "Böyle bir şey görmeyi beklemiyorduk" diyerek ekliyor: 

Bu yakın evrende sık rastlanan bir manzara değil ve bize galaksinin içinde başka bir şeyler döndüğünü gösterdi.

Falcão ve ekip arkadaşları, Hubble'ın optik dalga boyundaki gözleminin ardından NASA'nın Chandra Gözlemevi'ni kullanarak galaksiyi X ışını altında da inceledi. 

Bulgularını hakemli dergi The Astrophysical Journal'da 9 Eylül'de yayımlayan ekip, iki ışık kaynağının birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler olduğu sonucuna vardı. 

Araştırmacılar, tespitlerini doğrulamak adına ABD'nin New Mexico eyaletindeki Very Large Array isimli radyo teleskobunun arşivine de başvurdu. Bu sayede bulgular üç ayrı dalga boyunda desteklendi.

fd bd
Hubble Uzay Teleskobu, MCG-03-34-064 galaksisinin merkezindeki beyaz bir elips içine gömülü üç farklı parlak nokta ortaya çıkardı (NASA/ESA)

Daha önce radyo teleskopları kullanan gökbilimciler, birbirine daha yakın süper kütleli kara delikler gözlemlese de bunlar farklı dalga boylarında doğrulanmamıştı. 

Falcão "Optik, X-ışını ve radyo dalga boylarında parlak ışık görününce pek çok şey elenerek bunların yalnızca yakın kara delikler olarak açıklanabileceği sonucuna varılabilir" diye açıklıyor: 

Tüm parçaları bir araya getirdiğimizde, aktif galaksi çekirdeği ikilisinin bir resmini elde ediyoruz.

Galaksinin merkezindeki üçüncü ışık kaynağının nereden geldiğini henüz bilmeyen ekip, daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor. 

NASA'nın açıklamasında iki kara deliğin bir zamanlar kendi galaksilerinin merkezinde yer aldığı ve ev sahiplerinin birleşmesi sonucu birbirine yaklaştığı ifade ediliyor.

Bu tür olayların, galaksi birleşmelerinin daha sık yaşandığı evrenin ilk dönemlerinde çok daha yaygın olduğu tahmin ediliyor.

Bilim insanları, ikili birbirinin etrafında döndükçe uzay-zaman dokusunda kütleçekimsel dalga denen dalgalanmalar yaratacağını söylüyor. Kütleçekimsel dalgalar da kara deliklerin birbirine gittikçe daha hızlı yaklaşmasına yol açacak.

Araştırmacılar muhtemelen 100 milyon yıl boyunca yakınlaşmaya devam edecek kara deliklerin nihayetinde birleşeceğini söylüyor. 

Independent Türkçe, Space.com, CNN, NASA, The Astrophysical Journal



Friends'in yıldızı, Hollywood'daki başarısını önleyen "acımasız kararı" açıkladı

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Friends'in yıldızı, Hollywood'daki başarısını önleyen "acımasız kararı" açıkladı

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

David Schwimmer, kariyerini tamamen değiştirebilecek bir iş teklifi aldığını anlattı.

Friends'in 57 yaşındaki yıldızı; Jennifer Aniston, Courteney Cox, Matt LeBlanc, Lisa Kudrow ve Matthew Perry'yle birlikte 1990'ların sevilen sitcom'uyla ünlenmişti. Schwimmer, 1996'da Gwyneth Paltrow'la beraber oynadığı romantik komedi Cenaze ve Aşk'la (The Pallbearer) ilk kez bir filmde başrolü canlandırmıştı.

Sonrasında komedi gerilim filmi Karımı Nasıl Doğradım? (Picking Up the Pieces) ve animasyon filmi Madagaskar'da (Madagascar) rol alan Schwimmer, kariyerinin başlarında farklı bir hamle yapsaydı çok daha başarılı olacağını söyledi.

Origins with Crush Jumbo isimli podcast'te konuşan Schwimmer şöyle dedi:

Gwyneth Paltrow'la ilk filmim Cenaze ve Aşk'ın çekimleri yeni bitmişti ve yapıma dair gerçekleşmeyen yüksek beklentiler vardı.

Schwimmer şöyle açıkladı:

Biraz fiyaskoydu ama beklentiler yüksekti ve stüdyo, Miramax, benimle sabit bir ücretten üç filmlik bir anlaşma yapmak istedi, ben de ilk filmimi yönetmemi sağlarlarsa kabul edeceğimi söyledim.

Miramax nihayet kendisine bir film yönetme şansı verdiğinde Schwimmer, okullarının 10. yıl buluşması için yeniden bir araya gelen bir grubu konu alan Since You’ve Been Gone isimli komedi senaryosunu seçmişti.

Schwimmer, başrolleri tiyatro kumpanyasındaki "en yakın arkadaşlarına" vermişti. Onlar da Şikago'da yazın 6 hafta sürecek çekimlere katılabilmek için işlerinden istifa etmişti.

Ardından Friends'in yıldızı, menajerinin Barry Sonnenfeld ve Steven Spielberg'ün bilimkurgu filmi Siyah Giyen Adamlar'da (Men in Black) bir rol teklifi aldığını söyleyince "acımasız bir kararla" karşı karşıya kalmıştı. Daha sonrasında filmde Tommy Lee Jones ve ilk başta Schwimmer'a teklif edilen rolle Will Smith yer almıştı.   

Schwimmer "Friends'den yaz tatilim 4 aydı" dedi.

4 aylık bir aradaydım ve Siyah Giyen Adamlar tam olarak şirketimle bu filmi yöneteceğim zaman çekiliyordu. Tabii ki de harika bir fırsattı… Ancak tiyatro kumpanyam ve oradaki tüm insanlarla ilişkilerim muhtemelen son bulurdu.

1998'de Since You've Been Gone'ın sinemalarda vizyona girmesinden vazgeçilmiş ve filmin ilk gösterimi ABC'de gerçekleşmişti. Öte yandan Siyah Giyen Adamlar, Will Smith'i dünyanın en büyük yıldızlarından biri yaptı.

xscdfvg
Tommy Lee Jones ve Will Smith, Siyah Giyen Adamlar'da (Sony)

Schwimmer "İçgüdülerine güvenmek zorundasın. Kalbinin sesini dinlemek zorundasın" diyerek düşüncelerini paylaştı.

(Siyah Giyen Adamlar) beni bir film yıldızı yapardı, neredeyse 20 yıl, belki daha bile uzun süre sonra bunun gerçekten farkındayım. O filmin ve serinin başarısına bakarsanız kariyerim çok daha farklı bir yol izlerdi.

Independent Türkçe