NASA, birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler tespit etti

"Böyle bir şey görmeyi beklemiyorduk"

Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
TT

NASA, birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler tespit etti

Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)
Birbirine hızla yaklaşan galaksiler, muhtemelen 100 milyon yılın ardından birleşecek (NASA/ESA)

NASA, bugüne dek görülmemiş derecede birbirine yakın iki süper kütleli kara delik tespit etti. 

Kara delikler normalde karanlık uzayda görünmez halde olsa da çevrelerindeki cisimleri içine çekip parçalarken ortaya çıkan ışık sayesinde onları yakalamak mümkün. 

Aktif galaksi çekirdeği denen kara deliklerse, çevrelerindeki gaz ve tozu yutarak muazzam seviyede ışık açığa çıkarıyor. 

Galaksilerin merkezindeki bu yapılar, bazen galaksinin tamamındaki yıldızların ışığını gölgede bırakabiliyor.

Hubble Uzay Teleskobu, 800 milyon ışık yılı uzakta yer alan, MCG-03-34-64 adlı birleşen galaksilerin merkezinde bu türden iki kara delik saptadı. 

Birbirine 300 ışık yılı gibi çok yakın bir mesafede olan kara delikler de birleşme aşamasındaydı.

Gökbilimciler, Hubble'ın galaksi merkezinden fırlayan üç ışık çizgisi gözlemlemesi sonucu bu tespiti yaptı.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Anna Trindade Falcão "Böyle bir şey görmeyi beklemiyorduk" diyerek ekliyor: 

Bu yakın evrende sık rastlanan bir manzara değil ve bize galaksinin içinde başka bir şeyler döndüğünü gösterdi.

Falcão ve ekip arkadaşları, Hubble'ın optik dalga boyundaki gözleminin ardından NASA'nın Chandra Gözlemevi'ni kullanarak galaksiyi X ışını altında da inceledi. 

Bulgularını hakemli dergi The Astrophysical Journal'da 9 Eylül'de yayımlayan ekip, iki ışık kaynağının birbirine çok yakın süper kütleli kara delikler olduğu sonucuna vardı. 

Araştırmacılar, tespitlerini doğrulamak adına ABD'nin New Mexico eyaletindeki Very Large Array isimli radyo teleskobunun arşivine de başvurdu. Bu sayede bulgular üç ayrı dalga boyunda desteklendi.

fd bd
Hubble Uzay Teleskobu, MCG-03-34-064 galaksisinin merkezindeki beyaz bir elips içine gömülü üç farklı parlak nokta ortaya çıkardı (NASA/ESA)

Daha önce radyo teleskopları kullanan gökbilimciler, birbirine daha yakın süper kütleli kara delikler gözlemlese de bunlar farklı dalga boylarında doğrulanmamıştı. 

Falcão "Optik, X-ışını ve radyo dalga boylarında parlak ışık görününce pek çok şey elenerek bunların yalnızca yakın kara delikler olarak açıklanabileceği sonucuna varılabilir" diye açıklıyor: 

Tüm parçaları bir araya getirdiğimizde, aktif galaksi çekirdeği ikilisinin bir resmini elde ediyoruz.

Galaksinin merkezindeki üçüncü ışık kaynağının nereden geldiğini henüz bilmeyen ekip, daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor. 

NASA'nın açıklamasında iki kara deliğin bir zamanlar kendi galaksilerinin merkezinde yer aldığı ve ev sahiplerinin birleşmesi sonucu birbirine yaklaştığı ifade ediliyor.

Bu tür olayların, galaksi birleşmelerinin daha sık yaşandığı evrenin ilk dönemlerinde çok daha yaygın olduğu tahmin ediliyor.

Bilim insanları, ikili birbirinin etrafında döndükçe uzay-zaman dokusunda kütleçekimsel dalga denen dalgalanmalar yaratacağını söylüyor. Kütleçekimsel dalgalar da kara deliklerin birbirine gittikçe daha hızlı yaklaşmasına yol açacak.

Araştırmacılar muhtemelen 100 milyon yıl boyunca yakınlaşmaya devam edecek kara deliklerin nihayetinde birleşeceğini söylüyor. 

Independent Türkçe, Space.com, CNN, NASA, The Astrophysical Journal



Amerikan siyasetini sarsan Müslüman: Milyarderlere sahip olmamız gerekmiyor

Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)
Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)
TT

Amerikan siyasetini sarsan Müslüman: Milyarderlere sahip olmamız gerekmiyor

Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)
Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)

24 Haziran'da Demokratlar arasında düzenlenen ön seçimlerde partisinin New York belediye başkan adaylığını kazanan Hint asıllı Müslüman Zohran Mamdani, gündemde kalmayı sürdürüyor. 

33 yaşındaki siyasetçi, NBC'ye verdiği röportajda hiç kimsenin milyarlarca dolara sahip olmaması gerektiğini savundu:

Milyarderlere sahip olmamız gerektiğini düşünmüyorum çünkü açıkçası böylesine bir eşitsizlik döneminde bu, çok fazla bir para.

New York'taki mevcut emlak vergisi sistemini adil bulmadığını söyleyen Mamdani, "daha zengin ve daha beyaz" mahalleleri vergilendirilmesini savundu. Irka dayalı bu söylemin bazı seçmenleri gücendirip gücendirmeyeceği sorulduğunda "Her şeye kendi adıyla seslendiğimi düşünüyorum" dedi. 

Diğer yandan emlak vergisi planının hayata geçebilmesi için eyalet meclisi ve valinin de onay vermesi gerekiyor. 

Mamdani, ABD Başkanı'nın kendisi için "yüzde 100 komünist bir deli" demesine karşı çıkarak demokratik sosyalizmi benimsediğini söyledi:

Başkan ne için mücadele verdiğimi gölgelemek adına nasıl göründüğüm, nasıl duyulduğum, nereli olduğum, kim olduğum hakkında konuşacak ve ben bu gerçeğe alışmaya başladım. New York dünya tarihinin en varlıklı ülkesinin en varlıklı kenti ama kentteki her 4 kişiden biri yoksulluk çekiyor.

Mamdani seçilirse ülkenin en büyük kentini yöneten ilk Müslüman ve ilk Hint asıllı Amerikalı olacak. 

Yahudilerin güçlü olduğu New York'u yönetmeye talip olan siyasetçi, İsrail'i soykırımla suçlayıp Filistinlilere destek vererek, 4 Kasım'da yapılacak seçimlere girmeden ülke gündemini salladı. 

ABD'nin en büyük sosyalist örgütü Amerika Demokratik Sosyalistleri'ne (DSA) üye Mamdani'nin galibiyeti, sadece Cumhuriyetçileri değil geleneksel Demokrat Parti destekçilerini de şaşırtıyor.

Halk otobüslerinin ücretsiz hale getirilmesi, sübvanse edilen konutlarda kira dondurma imkanı sağlanması ve belediye tarafından işletilen halk marketleri açılması gibi vaatlerde bulunan Mamdani, birçok ırkçı tehditle karşı karşıya.

Seçim kampanyasının sonlarına doğru ölüm tehditleri aldığını söyleyen Mamdani, bazı kişilerin telefonuna sesli mesaj bırakıp, arabasına patlayıcı yerleştirme tehdidini savurduğunu anlatmıştı. New York Polis Teşkilatı, olaylarla ilgili inceleme başlatıldığını duyurmuştu.  

Independent Türkçe, BBC, Guardian