Mozart'ın bilinmeyen bir bestesi ortaya çıktı

Bulunan eser, koyu kahverengi mürekkeple el yapımı kâğıt üzerine yazılmış (AFP)
Bulunan eser, koyu kahverengi mürekkeple el yapımı kâğıt üzerine yazılmış (AFP)
TT

Mozart'ın bilinmeyen bir bestesi ortaya çıktı

Bulunan eser, koyu kahverengi mürekkeple el yapımı kâğıt üzerine yazılmış (AFP)
Bulunan eser, koyu kahverengi mürekkeple el yapımı kâğıt üzerine yazılmış (AFP)

Wolfgang Amadeus Mozart'ın muhtemelen çocukluğunda bestelediği bir eser Almanya'daki bir kütüphanede bulundu. 

Leipzig Şehir Kütüphaneleri'nin perşembe yaptığı açıklamaya göre 1760'ların ikinci yarısında bestelendiği tahmin edilen eser, yaylı çalgılar üçlüsü için 7 küçük hareketten oluşuyor. Eserin tamamı yaklaşık 12 dakika sürüyor. 

1756'da Avusturya'nın Salzburg kentinde doğan Mozart, babasının gözetimi altında çok erken yaşlarda müzik bestelemeye başlamıştı. 

Mozart'ın müzik eserlerinin tamamını kronolojik şekilde sıralayan Köchel Dizini'nin son versiyonu üzerinde çalışan araştırmacılar, Leipzig'deki müzik kütüphanesinde bu eseri buldu. 

Yeni bulunan el yazmasının Mozart tarafından kağıda geçirilmediği, 1780 civarında çıkarılmış bir kopya olduğunun düşünüldüğü de bildirildi. 

Eserin Mozart'ın ilk İtalya seyahatinden önce bestelendiği tahmin ediliyor. 

Yeni bulunan ve "Ganz kleine Nachtmusik" diye adlandırılan eser, perşembe Salzburg'da bir yaylı çalgılar üçlüsü tarafından icra edildi. Köchel Dizini'nin son versiyonu da etkinlikte tanıtıldı. 

Cumartesi de Leipzig Operası'nda Almanya prömiyeri yapılacak.

Salzburg merkezli Uluslararası Mozart Vakfı'ndan Ulrich Leisinger konuyla ilgili yaptığı açıklamada Mozart'ın şimdiye kadar piyano müziği, arya ve senfonilerin bestecisi olarak bilindiğini ancak sanatçının babasının oda müziklerine de işaret ettiğini vurguladı. 

Leisinger, en son bulunan eserin pek çok yeni keşfe kapı aralayabileceğini de söyledi:

Bunun ilhamı, Mozart'ın ablasından gelmiş gibi duruyor. Bu yüzden kardeşine dair bir hatıra olarak sakladığını düşünmek istiyoruz.

Yalnızca 35 yıl yaşasa da klasik müziği şekillendiren Mozart hakkında pek çok araştırma sürdürülüyor. 

Geçen yıl sunulan bir araştırma, özellikle doktor muayenelerinde canı yanan yeni doğmuş bebeklerin Mozart dinletilerek sakinleştirilebileceğini ortaya koymuştu.

Independent Türkçe, Guardian, AFP



Gökbilimcilerden kritik uyarı: Starlink uzay gözlemlerini bozuyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Gökbilimcilerden kritik uyarı: Starlink uzay gözlemlerini bozuyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

The Independent'a konuşan bilim insanları, Elon Musk'ın Starlink uydularının Dünya'nın yörüngesini alt üst ettiğini ve gökbilimcilerin uzak gezegenleri ve yıldızları gözlemleme kabiliyetini ortadan kaldırdığını söyledi.

Avrupa Gözlemevi ve Düşük Frekans Dizisi (LOFAR) radyo teleskop ağı, kara delikleri keşfetmek ve ötegezegenleri aramak için 2012'den beri evrendeki soluk ve uzak nesneleri inceliyor.

Ancak Musk'ın özel şirketi SpaceX'in Starlink uydularını fırlatmaya başlamasından bu yana geçen 5 yılda, radyo dalgası emisyonlarındaki artış LOFAR'ın gözlem yapmasını çok daha zor hale getirdi.

Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü'nün bilim direktörü ve genel müdürü Jessica Dempsey, perşembe günü The Independent'a "Geçen yıl gökyüzünde parazit sinyalleri görmeye başladık, bunları Dünya'nın yörüngesinde dönen birinci nesil Starlink uydularından bazılarına kadar takip ettik" diye konuştu.

zx sdfbg
Avrupa'nın LOFAR radyo teleskobuyla çekilen bu fotoğraf, bilinen en uzun kara delik jeti çiftini gösteriyor. Perşembe günü yayımlanan bulgular, teleskobun yapabileceklerinin sadece bir kısmı. Fakat telekop Starlink uydularının radyasyon emisyonlarının parazitlerini alıyor (LOFAR)

SpaceX halihazırda yörüngede 6 binden fazla uydudan oluşan bir takımuyduya sahip ve Dünya'nın neredeyse her yerine yüksek hızlı internet sağlıyorlar.

LOFAR astronomları, Starlink uydularının arızalı pillerden kaynaklandığını düşündükleri istenmeyen elektromanyetik radyasyon yaydığını tespit etti. Dempsey, geçen yıl SpaceX'le bunu azaltma teknikleri hakkında konuştuklarını ve sorunun ele alındığına dair iyimser hissettiklerini söyledi.

Ancak gökbilimciler temmuzda yaptıkları gözlemlerde, SpaceX'in güncellenmiş Starlink V2 Mini uydularının daha da fazla parazite neden olduğunu gördü. SpaceX o tarihten beri daha da fazla uydu fırlattı.

Dempsey, "Starlink 30 kat daha fazla emisyon yayıyordu ve artık sadece birkaçı değil, [uyduların] hepsi bunu yapıyordu. Açıkçası şoke olduk" dedi.

Bu yeni uyduların bu özel frekans bandındaki parlaklık, bizim baktığımıza kıyasla [yaklaşık] 10 milyon kat daha yüksek. Bunun eşdeğeri, karanlık bir gecede gözünüzle görebileceğiniz en güzel, en sönük yıldıza bakmaya çalışmanızdır. Ve sonra, dolunay onun yanında doğar.

xcdfvg
Dünya'nın yörüngesindeki uyduların Avrupa Uzay Ajansı tarafından hazırlanan görseli. Uyduların çoğunluğunu SpaceX Starlink takımı oluşturuyor. Uydu takip internet sitesi "Orbiting Now" perşembe günü alçak yörüngedeki 7 bin 800'den fazla uyduyu izledi (ESA)

SpaceX, The Independent'ın yorum talebine yanıt vermedi.

Dempsey'e göre işin en kötü yanıysa sorunun giderek büyümesi.

Her hafta bu 'dolunaylardan' 40 tane fırlatıyorlar. Halihazırda yukarıda yaklaşık 6 bin Starlink uydusu var ama 100 bin [gelecekteki toplam uydu sayısı] olması planlanıyor. Yani yukarıda 100 bin dolunay olduğunu düşünün. O zaman yerden yapmayı umduğumuz her türlü astronomiye gerçekten elveda diyebiliriz.

Dempsey ve meslektaşları kısa süre önce Astronomy & Astrophysics akademik dergisinde, gözlemledikleri neredeyse tüm Starlink uydularının gözlemleri engelleyebilecek elektromanyetik radyasyon yaydığını gösteren bulgular yayımladı.

Dempsey, astronomi grubunun amacının şirketlere uydulardan kurtulmasını söylemek değil, bilimsel gözlemlerine devam edebilmeleri için kurallar dahilinde çalışmalarını sağlamak olduğunu söyledi.

BM'nin korunan frekans bantlarına ilişkin düzenlemeleri var. Ve bu korunan bantlar astronominin işini yapabilmesi için var. Mesele, bu düzenlemelerin bunu yapma gücüne sahip herhangi biri tarafından desteklenip desteklenmediği.

Independent Türkçe