Yapay zeka tatile de el attı: "Fantastik bir deneyim"

Yeni bir trend oluşuyor…

Gezginler, seyahatlerini planlarken bilgi kirliliğinden kurtulmak için yapay zeka destekli programları kullanıyor (Unsplash)
Gezginler, seyahatlerini planlarken bilgi kirliliğinden kurtulmak için yapay zeka destekli programları kullanıyor (Unsplash)
TT

Yapay zeka tatile de el attı: "Fantastik bir deneyim"

Gezginler, seyahatlerini planlarken bilgi kirliliğinden kurtulmak için yapay zeka destekli programları kullanıyor (Unsplash)
Gezginler, seyahatlerini planlarken bilgi kirliliğinden kurtulmak için yapay zeka destekli programları kullanıyor (Unsplash)

Hayatın her alanına nüfuz eden yapay zeka, tatilcilerin plan yapma alışkanlıklarını da değiştiriyor. 

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC, son dönemde yapay zekayla tatil planlamanın yeni bir trend haline gelmeye başladığını yazıyor. 

Yapay zeka destekli programlar, ucuz fiyatlı uçak biletlerinden, gezilecek yer listesine, aktivite tavsiyelerinden yabancı dildeki menülerin tercümesine kadar çeşitli imkanlar sunuyor. 

Britanya bankası Sainsbury's Bank'in 2 bin kişiyle yaptığı ankette, her 10 katılımcıdan biri tatil planlarını yapay zeka programlarıyla hazırladığını belirtti. 

İleride bu yazılımları kullanarak tatil planlarını yapacağını söyleyenlerin oranı da yüzde 21 oldu.

OpenAI'in geliştirdiği ChatGPT'nin yanı sıra Google'ın Gemini ve Microsoft'un Copilot yapay zeka programları da tatilciler tarafından tercih ediliyor. 

Bunlara ek olarak Trip Planner ve Just Ask Layla gibi yapay zeka destekli siteler, tatilcilere doğrudan planlama hizmeti sunuyor.

Bu yılki Amsterdam ve İrlanda tatillerini ChatGPT'den yardım alarak planladığını söyleyen Jason Brown, deneyimini "fantastik" diye niteliyor ve ekliyor: 

Geçmişte hep TripAdvisor gibi siteleri kullanırdım ama yapay zeka sayesinde tüm bilginin parmaklarımın ucunda olduğunu ve 15 saniye içinde her şeyi öğrenebildiğimi fark ettim. Bana Dublin'de bir golf programı ve İrlanda'nın başka yerleri için 4 günlük bir seyahat programı hazırladı. Programları sabah, öğle ve akşam diye ayırması da inanılmazdı.

Brown, ChatGPT'nin kendisine yardımcı olduğunu söylerken, yine de önemli detaylarla ilgili tanıdıklarından fikir aldığını belirtiyor. İnternetteki forumlara da danıştığını ifade eden Brown, ChatGPT'nin ana hatlarıyla iyi plan hazırlayabildiğine dikkat çekiyor.

Ancak yapay zekanın bazı dezavantajları da var. Rebecca Crowe, önerilerdeki bazı toplu taşıma tarifelerinin, restoran tavsiyelerinin ya da müze giriş-çıkış saatlerinin güncel olmadığına işaret ediyor. 

29 yaşındaki gezgin, yapay zeka programlarının seyahatle ilgili "genel bir fikir almak için" kullanılabileceğini fakat detaylı planlamada turistlere aradıklarını veremeyebileceğini belirtiyor.

Yapay zeka destekli gezi planlama programı Just Ask Layla'nın ortak kurucularından Sardar Bali, her zaman deneyimi iyileştirmeye çalıştıklarını belirterek şunları söylüyor: 

Tüm içerikler iki aşamalı bir doğrulama sürecinden geçiyor. Bunlardan biri otomatik, diğeriyse ekibimizin farklı içerikleri incelediği ve araştırma yaptığı manuel bir süreç.

Independent Türkçe, BBC, MIT Technology Review 



Meditasyon ağrıyı plasebo etkisinden farklı bir yolla dindiriyor

Araştırmacılar, farkındalık meditasyonunun beynin ağrı algısıyla ilgili farklı yolları harekete geçirdiğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, farkındalık meditasyonunun beynin ağrı algısıyla ilgili farklı yolları harekete geçirdiğini söylüyor (Pexels)
TT

Meditasyon ağrıyı plasebo etkisinden farklı bir yolla dindiriyor

Araştırmacılar, farkındalık meditasyonunun beynin ağrı algısıyla ilgili farklı yolları harekete geçirdiğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, farkındalık meditasyonunun beynin ağrı algısıyla ilgili farklı yolları harekete geçirdiğini söylüyor (Pexels)

Farkındalık meditasyonunun ağrıyı dindirebildiği ve bunu plasebo etkisinden farklı bir şekilde yaptığı tespit edildi. 

Uzun yıllardır çeşitli kültürlerde ağrıyı azaltma yöntemi olarak kullanılan farkındalık meditasyonu, kişinin kendini yargılamadan bulunduğu ana odaklanmasını amaçlıyor. 

Kişinin kendi duygu ve düşüncelerine nesnel bir gözle yaklaşması ilkesine dayanan bu pratiğin stres ve kaygıyı da azalttığı belirtiliyor.

Öte yandan bazı bilim insanları, farkındalık meditasyonunun ağrıyı dindirmesinin plasebo etkisi olduğunu düşünüyordu.

Plasebo etkisi, hastaya tamamen etksiz bir tedavi uygulandığında bile görülebilen iyileşme belirtilerini ifade ediyor. 

Biological Psychiatry adlı hakemli dergide 29 Ağustos'ta yayımlanan bir çalışmada bu olgu ve farkındalık meditasyonunun etkileri karşılaştırıldı. 

Araştırmacılar, sağlıklı 115 katılımcıyı 4 gruba ayırdı: rehberli farkındalık meditasyonu, sahte farkındalık meditasyonu (sadece derin nefes alıp verme), ağrıyı azalttığı söylenen plasebo krem (vazelin) ve sesli kitap dinleyen kontrol grubu.

Ardından katılımcıların baldırına, izinleri dahilinde ağrılı ancak zararsız bir ısı uyaranı verilerek hissettikleri ağrının derecesi soruldu. Ayrıca katılımcıların beyni, ağrı verilmesinden önce ve sonra fonksiyonel MR'la izlendi. 

Plasebo krem ve sahte farkındalık meditasyonu ağrıyı azaltsa da asıl farkındalık meditasyonu, diğer tüm müdahalelere kıyasla kişinin ağrısını kayda değer derecede daha fazla düşürdü.

Kaliforniya Üniversitesi San Diego kampüsünden anesteziyoloji hocası ve çalışmanın sorumlu yazarı Fadel Zeidan "Zihin son derece güçlü ve onu, ağrı yönetiminde nasıl kullanabileceğimizi hâlâ anlamaya çalışıyoruz" diyerek ekliyor:

Farkındalık meditasyonu, ağrıyı benlikten ayırarak ve eleştirel yargılardan vazgeçerek hiçbir ilaç kullanmadan, hiçbir maliyeti olmadan ve her yerde uygulanabilecek bir şekilde ağrıyı nasıl deneyimlediğimizi doğrudan değiştirebilir.

Araştırmacılar ayrıca beyin taramalarında farkındalık meditasyonu ve plasebonun ağrıyı farklı yollarla düşürdüğünü kaydetti. 

Yeni çalışma, farkındalık meditasyonunun kronik ağrılardan muzdarip kişilere yardım etme potansiyeli taşıdığına işaret ediyor.

Ancak bulguların, kronik ağrıyı tamamen giderip gidermediğini anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. 

Zeidan, "Milyonlarca kişi her gün kronik ağrıyla yaşıyor ve daha önce anladıklarımızın ötesindeki şeyler bu insanların ağrılarını azaltıp yaşam kalitelerini artırabilir" ifadelerini kullanıyor:

Farkındalığın nörobiyolojisini ve klinik ortamda bu kadim uygulamadan nasıl yararlanabileceğimizi araştırmaya devam etmekten heyecan duyuyoruz.

Independent Türkçe, New Atlas, Live Science, Biological Psychiatry