İncil'de adı geçen "kayıp ağaç" bin yıllık gizemli tohumdan yetiştirildi

"Sheba" ağacının yaprakları (Guy Eisner/Communications Biology (2024))
"Sheba" ağacının yaprakları (Guy Eisner/Communications Biology (2024))
TT

İncil'de adı geçen "kayıp ağaç" bin yıllık gizemli tohumdan yetiştirildi

"Sheba" ağacının yaprakları (Guy Eisner/Communications Biology (2024))
"Sheba" ağacının yaprakları (Guy Eisner/Communications Biology (2024))

Yeni bir araştırma, Kudüs'ün yakınlarındaki bir çöl mağarasında bulunan antik tohumdan yetiştirilen ağacın reçinesinin, İncil'de adı geçen şifalı bir merhemin kaynağı olabileceğini ortaya çıkardı.

Yaklaşık 2 santimetre uzunluğundaki tuhaf tohum, 15 yıl önce Yahudiye Çölü'ndeki bir mağarada keşfedilmiş ve MS 993 ila 1202 tarihlerinden olduğu saptanmıştı. Araştırmacılar, yıllarca bitkiyi yetiştirmeye çalıştırdıktan sonra "Sheba" ismini verdikleri fidanı tanımlamayı başardı.

DNA analizi, ağacın Afrika, Madagaskar ve Arap Yarımadası'na yayılan ve aromatik sakız reçineleriyle bilinen Commiphora familyasından eşsiz bir türe ait olduğunu ortaya çıkardı.

Araştırmacılar "Sheba" ağacının, İncil döneminde yalnızca güney Levant'ın çöl bölgesinde yetiştirilen "Judea Balsamı" veya "Yahudiye Balsamı'nın" kaynağı olabileceğini tahmin etti.

Yahudiye Balsamı, MÖ 4. yüzyıl ila MS 8. yüzyılda, Helenistik, Roma-Bizans ve Post-Klasik dönem edebiyatlarında kapsamlı bir şekilde tasvir edilmişti.

İncil metinlerinde "tsori" ismi verilen ağaç reçinesi, antik dünyada çok kıymetliydi ve Roma İmparatorluğu boyunca ihraç ediliyordu. Geçmişteki araştırmalarda balsamın parfüm, koku, katarakt ilacı, mumyalama malzemesi ve panzehir olarak kullanıldığı tahmin edilmişti.

Yahudiye Balsamı, değerine rağmen 9. yüzyıla gelindiğinde Levant bölgesinden silinmiş gibi görünüyor.

Yeni DNA araştırması, "Sheba" ağacının büyük ihtimalle İncil döneminde, efsanevi parfüm ağacı Yahudiye Balsamı'nın yetiştirildiği anaç olarak kullanıldığını belirtti.

Araştırmacılar "Aşılama, Commiphora tohumlarının kazı alanlarında neden tespit edilmediğini de açıklayabilir" dedi.

Bilim insanları, fidanın yapraklarının anti enflamatuar özelliklere sahip, biyoaktif bileşikleri olduğunu gördü.

Görsel kaldırıldı.
12 yaşındaki olgun "Sheba" ağacı (Guy Eisner/Communication Biology)

Araştırmacılar "Eşsiz bir genetik profille, Commiphora'nın bilinmeyen bir türü olan 'Sheba', bir zamanlar bu bölgede bulunan ve 'tsori' denen reçinesi İncil metinlerinde değerli görülen, sağlıkla ilişkilendirilen ama kokulu olarak tanımlanmayan, soyu tükenmiş bir taksonu temsil ediyor olabilir" dedi.

Fidan, henüz çiçeklenmedi ve meyve vermedi. Araştırmacılar bunun, ağacı modern akraba türlerle karşılaştırmayı kolaylaştıracağına inanıyor.

Fidanın halihazırda yetiştiği ortamın, çiçeklenmesine ve üremesine elverişli olmayabileceğini düşünüyorlar.

Araştırmacılar "Bu sınırlara rağmen, Yahudiye çölünden gelen eski bir Commiphora tohumunun çimlendirilmesi, ağacın yaklaşık bin yıl önce bu bölgedeki varlığına ve İncil'de tıbbi kullanımlarla ilişkilendirilen kıymetli reçinesi 'tsoriye' sahip bir yerli ağaç veya çalıyla özdeşleştirilme ihtimaline dair ilk kanıtı sunuyor" dedi.

Bilim insanları, yeni araştırmanın eski kültürler için önem taşıyabilecek türleri yeniden hayata döndürmenin önemine de ışık tuttuğunu belirtti.
Independent Türkçe

 



Meşhur serinin 7. filminden haber var: Yıldız isim kafaları karıştırdı

Courteney Cox, Woodsboro'daki katliamdan 25 yıl sonra geçen Çığlık 5'te, Gale Weathers rolünü 11 yıl sonra tekrar canlandırmıştı (Paramount Pictures)
Courteney Cox, Woodsboro'daki katliamdan 25 yıl sonra geçen Çığlık 5'te, Gale Weathers rolünü 11 yıl sonra tekrar canlandırmıştı (Paramount Pictures)
TT

Meşhur serinin 7. filminden haber var: Yıldız isim kafaları karıştırdı

Courteney Cox, Woodsboro'daki katliamdan 25 yıl sonra geçen Çığlık 5'te, Gale Weathers rolünü 11 yıl sonra tekrar canlandırmıştı (Paramount Pictures)
Courteney Cox, Woodsboro'daki katliamdan 25 yıl sonra geçen Çığlık 5'te, Gale Weathers rolünü 11 yıl sonra tekrar canlandırmıştı (Paramount Pictures)

David Arquette'in Çığlık (Scream) filmlerinde canlandırdığı sevilen karakter Dewey, serinin 5. halkasında öldürülmüş olabilir ancak Courteney Cox, onun Çığlık 7'de bir şekilde görünebileceğini umuyor.

Cox, cumartesi günü katıldığı bir yardım etkinliğinde "Bunu yapmalarının nedenlerini anlıyorum ama vay canına! Çok özlenen bir karakterden bahsediyoruz" diyerek ekledi:

Dewey, Çığlık hayranları tarafından çok seviliyor. Onu geri getirmenin bir yolunu bulmalılar.

Öte yandan 30. yıldönümünü kutlayan ikonik sitcom Friends'in Monica'sı Cox'un, henüz Çığlık 7 için resmen imza atmadığı ortaya çıktı.

Serinin yıldızı Neve Campbell'ın, maaş anlaşmazlığı nedeniyle Çığlık 6'da rol almamasının ardından 7. filmde geri döneceği açıklanmıştı. 

Bu duyurunun ardından, Cox'un da meşhur Gale Weathers karakterini serinin 7. filminde yeniden canlandırmak üzere görüşmelere başladıği ifade edilmişti.

60 yaşındaki Cox, Variety'ye "Resmi olarak imzalamadım" diyerek ekledi:

Henüz işi kabul etmedim ama bir Çığlık 7 olacak.

Çekimler aralıkta başlıyor

Seride Sidney rolünü oynayan Campbell ise daha önce IndieWire'a yaptığı açıklamada, yönetmen Kevin Williamson'la çakışan programlarından dolayı birkaç ay ertelenen çekimlerin, aralıkta Atlanta'da başlayacağını söylemişti.

Cox da 1996'da serinin ilk yapımının senaryosunu kaleme alan Williamson'ın, ilk kez bir Çığlık filmini yöneteceği için heyecanlı olduğunu söyledi.

Martta Campbell'ın geri döneceğini açıklamasından bu yana Çığlık 7 için herhangi bir oyuncu duyurusu yapılmadı.

Yeniden başlatılan serinin iki halkasında rol alan Melissa Barrera ve Jenna Ortega, 7. film için geri dönmeyecek. Barrera, geçen yıl İsrail'le ilgili sosyal medya paylaşımları nedeniyle filmden kovulmuştu. 

Kısa bir süre sonra, Ortega'nın Netflix'teki meşhur dizisi Wednesday'in çekim programı nedeniyle projeden ayrıldığı haberi gelmişti.

Independent Türkçe, Variety, IndieWire