"Beklenenden çok daha parlak" kuyruklu yıldız, çıplak gözle görülebilir

Güney yarımküredeki gökyüzü gözlemcileri, kuyruklu yıldız A3'ün fotoğraflarını paylaşmaya başladı bile

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

"Beklenenden çok daha parlak" kuyruklu yıldız, çıplak gözle görülebilir

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Gökbilimciler, yeni tanımlanan bir kuyruklu yıldızın "beklenenden daha çok parladığını" ve gökyüzü gözlemcilerinin bu yıl göreceği en etkileyici şey olabileceğini söylüyor.

2023'te keşfedilen ve basitçe A3 ismi verilen Tsuchinshan-Atlas, İç Güneş Sistemi'ne doğru ilerliyor ve artık dünyanın bazı bölgelerinden görülebiliyor.

Güneş Sistemi'ni çevreleyen Oort bulutundan gelen kuyruklu yıldıza, onu birbirinden bağımsız bir şekilde keşfeden iki gözlemevinin ismi verilmişti.

British Astronomical Association'dan (Britanya Astronomi Birliği) Nick James "Öngörülenden çok daha parlak bir kuyruklu yıldızla karşı karşıya olabiliriz" dedi.

Avustralya'da ve güney yarımküredeki diğer bazı ülkelerdeki gökyüzü gözlemcileri, kuyruklu yıldızın fotoğraflarını paylaşmaya başlayarak A3'ün sabahın erken saatlerinde, arka planındaki Güneş'le daha parlak ve daha renkli olduğunu gösterdi.

Avustralya'dan Lucy Yunxi Hu: "George Gölü üzerinde Kuyruklu Yıldız C/2023 A3 Tsuchinshan-ATLAS. 21 Eylül 2024 sabahı, mermi zamanı çekimiyle iletildi. Görsel, mavi saat sırasında (yerel saatle 4.28 ila 4.53'te) çekildi" Teşekkürler Lucy!
Kuyruklu yıldız, ekimde Güneş'e yaklaştıkça parlamaya devam edebilir ve "çıplak gözle görülebilecek bir nesne" haline gelebilir.

Kuyruklu yıldızı Gran Canaria Adası'nda, Güneş doğmadan hemen önce gören Frank Rodriguez, Space Weather'a "Dünden bugüne kuyruklu yıldızdaki değişim muazzamdı" dedi.

27 Eylül'e kadar A3'ün parlaklığının daha da artması ve güney yarımkürede, sabahları gökyüzünde daha yüksekte görülmesi bekleniyor. O tarihten itibaren Güneş tarafından kapanmaya başlayabilir ve görünmesi giderek zorlaşabilir.

Comet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) sonunda burada! Bu görseli 9:22 UTC'de, Şili'de Atacama Çölü'ndeki Carnegie Las Campanas Gözlemevi'nde çektim. Ufukta bulutlar sürekli hareket ediyordu ama çok şanslıydık ve kuyruklu yıldız bir anda bulutların üzerinde belirdi. Nikon D810a kamera + 135mm lens kullandım. #kuyrukluyıldız #astronomi #kuyrukluyıldızgözlemi #atacama #şili
Ekimin ortalarından itibaren A3'ün tekrar akşamları gökyüzünde görülmesi kolaylaşabilir.

Gökbilimciler, A3'ün 27 Eylül'de Güneş'e en yakın konumuna ulaştığında (bu muhtemelen A3'ün yıldızla tek karşılaşması olacak) gökyüzündeki en parlak yıldızlarla yarışacak kadar yüksek bir parlaklığa çıkabileceğini söylüyor.

Gökbilimciler, kuyruklu yıldızın Dünya'ya en çok yaklaşacağı anın 12 ve 13 Ekim arasında olacağını tahmin ediyor.

Tsuchinshan-ATLAS kuyruklu yıldızı, henüz kubbe pencerelerinden çıplak gözle bakınca bulanık bir yıldız gibi görünüyor. Ama 200mm, f2 lensle 1/8s pozlamayla bunu gerçekten görmeye başlayabiliyorsunuz. Bu kuyruklu yıldız, Güneş'e yaklaştıkça çok havalı görüntüler yaratacak. Şimdilik zaman atlama tekniğiyle bir önizleme.
Ancak A3'ün gelecek ay ne kadar parlayabileceği henüz bilinmiyor çünkü bu, kuyruklu yıldızın çekirdeğinin ne kadar gaz ve toz çıkaracağına bağlı.

Kuyruklu yıldızların görünürlüğünü, bazen parçalanıp beklenenden daha az parladıkları için tahmin edilemiyor.

Uzmanlar, A3 cuma günüyle ekimin başları arasında Güneş'in yakınında olmayı atlatabilirse, kuzey yarımküredeki gökyüzü gözlemcilerinin kuyruklu yıldızı gün doğumundan hemen önce doğuda, ufukta alçakta parlarken görebileceğini söylüyor.

Bazı iyimser tahminler, A3'ün son yılların en parlak kuyruklu yıldızlarından biri olabileceğine inanıyor.

Independent Türkçe



Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
TT

Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)

Flamingoların su altında küçük hortumlar yaratarak avlarını yakaladığı bulundu. 

Suda tek ayak üzerinde durmalarıyla bilinen flamingolar, başlarını aşağı doğru eğerek sığ sulardaki avlarını yakalıyor. Bu hayvanlar küçük kabuklular, böcekler, mikroskobik algler ve tuzlu su karidesleri gibi canlılarla besleniyor.

Kaliforniya Üniversitesi Berkeley kampüsünden biyolog Dr. Victor Ortega-Jiménez, birkaç yıl önce hayvanat bahçesinde flamingoların beslenmesini izlerken suyun altında neler olduğunu merak etmiş. 

Flamingoların sudaki küçük canlıları süzerek yiyen "süzerek beslenenler" sınıfında yer aldığı bilinse de nasıl bir mekanizmanın işlediği gizemini koruyordu. 

Dr. Ortega-Jiménez ve ekip arkadaşları bu soruyu yanıtlamak adına ABD'deki Nashville Hayvanat Bahçesi'ndeki flamingolarla bir deney yürttü.

Hayvanlara sığ bir akvaryumda beslenmeyi öğreten araştırmacılar, yüksek hızlı kameralarla davranışlarını takip etti. Kuşlar beslenirken suyun akışını ölçmek ve bunu görselleştirmek için oksijen kabarcıkları oluşturup suya yiyecek parçacıkları eklediler. 

Ekip daha sonra flamingo kafasının ve ayaklarının üç boyutlu modellerini oluşturarak kuşun sudaki hareketlerinin mekaniğini anlamaya çalıştı.

Bulguları hakemli dergi PNAS'te 12 Mayıs Pazartesi günü yayımlanan çalışmada flamingoların ayaklarını ve gagalarını kullanarak su altında küçük hortumlar veya girdaplar yarattığı saptandı. Bu hızlı girdaplar sayesinde sudaki canlılar flamingolardan kaçamıyor. 

Flamingolar ilk başta sudaki perdeli ayaklarını kaldırarak besin içeren tortuları sıkıştırıyor. Ayaklarını açıp ileri doğru ittiklerinde küçük girdaplar yaratıyorlar.

Kuşlar daha sonra başlarını hızla yukarı doğru sallayarak bu girdapları su yüzeyine doğru çekiyor ve yiyecek parçacıklarını yoğunlaştıran küçük hortumlar yaratıyor.

Araştırmacılar bu küçük girdapların, tuzlu su karidesi ve mikroskobik kabuklular gibi hayvanları yakalayacak kadar güçlü olduğunu saptadı. 

Flamingolar son olarak L şeklindeki gagalarının üst kısmını hareketsiz tutup alt tarafı çok hızlı bir şekilde açıp kapatarak daha küçük girdaplar yaratıyor ve böylece topladıkları yiyecekleri mideye indiriyor. 

Bulgular flamingoların tüm vücutlarını kullanarak beslenmede epey uzmanlaşmış hayvanlar olduğunu gösteriyor.

Dr. Ortega-Jiménez "Flamingoların sadece pasif bir şekilde süzerek beslenenen canlılar olduğu fikrine meydan okuyoruz" diyerek ekliyor: 

Örümcekler nasıl ağ yaratıyorsa, flamingolar da girdap yaratıyor.

Biyolog daha sonra flamingoların beslenirken gagasının içinde neler olduğunu araştırmayı planlıyor. Bilim insanları bu çalışmaların denizlerdeki zararlı algler ve mikroplastikleri toplamaya yönelik yeni teknolojilere ilham verebileceğini düşünüyor.

Independent Türkçe, IFLScience, Cosmos Magazine, New York Times, PNAS