Kırlangıç balığının bacakları tat alma yeteneği kazandıhttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/5065348-k%C4%B1rlang%C4%B1%C3%A7-bal%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1n-bacaklar%C4%B1-tat-alma-yetene%C4%9Fi-kazand%C4%B1
Kırlangıç balığının bacakları tat alma yeteneği kazandı
Kırlangıç balığıgillerin bacak geliştirerek deniz tabanındaki nesnelerin tadını aldığı ortaya kondu.
Kırlangıç balığıgiller, bir balığın gövdesine, kuşun kanatlarına ve yengecin bacaklarına sahip sıradışı canlılar.
Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, bu balığın bacaklarının sadece yürümek için değil, deniz tabanını kazarken av bulmak için de evrimleştiğini tespit etti.
Bilimsel dergi Current Biology'de 26 Eylül'de yayımlanan araştırmada, kırlangıç balığıgillerin bacaklarının bir duyu organı işlevi gördüğü belirtiliyor.
Araştırmacılar, okyanus tabanında gömülü avları çıkarma becerileri nedeniyle diğer balıkların kırlangıç balığıgillerini takip ettiğine dikkat çekiyor.
İncelemelerde, kırlangıç balığıgillerin bacaklarının temasa duyarlı nöronlardan oluşan papillalarla kaplı olduğu ortaya kondu. İnsan dilinde bulunan papillalara benzeyen bu dokuda tat reseptörleri yer alıyor. Bu da balığa hem okyanus tabanında gömülü avın tadını alma hem de o bölgeyi kazma kapasitesi kazandıran bir kimysal geribildirim sağlıyor.
Bilim insanları, bacakların öncelikle hareket için evrildiğini, tat alma yeteneğininse evrimin ileriki evrelerinde oluştuğunu aktarıyor.
Araştırmanın ortak yazarlarından Corey Allard, kırlangıç balığıgillerin bilim insanlarına evrim sırasında yeni organların nasıl geliştiğini, yeni özelliklerin nasıl oluştuğunu ve beynin buna nasıl adapte olduğunu inceleme fırsatı sunabileceğini işaret ediyor.
Araştırmada görev yapan Nicholas Bellono da bulgulara dair şunları söylüyor:
Bu, uzuvlarımızın gelişimini sağlayan aynı genleri kullanarak bacaklarını büyüten ve daha sonra bu bacakları, dillerimizin yiyecekleri tatmak için kullandığı aynı genleri kullanarak av bulmak için yeniden tasarlayan bir balık. Gerçekten çok çılgınca.
Katil balinaların beklenmedik avı ilk kez görüntülendihttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/5065361-katil-balinalar%C4%B1n-beklenmedik-av%C4%B1-ilk-kez-g%C3%B6r%C3%BCnt%C3%BClendi
Şile açıklarında ilk kez yunuslarla beslenen bir katil balina sürüsünün saptanmasıyla, Güney Yarımküre'deki katil balinaların yeni keşfedilen avlanma becerileri aydınlatıldı.
Geçmişte katil balinaların, denizaslanlarını yakalamak için yerel balıkçı teknelerinin hareketlerinden ustaca faydalandığı belgelenmişti. An itibarıyla drone görüntüleri, katil balinaların başarılı bir şekilde gölgeli yunus avlayarak, yiyecekleri sürü içinde paylaştığını gösterdi.
Frontiers in Marine Science isimli akademik dergide yayımlanan araştırmada detaylandırılan keşif, katil balinaların beslenme alışkanlıklarına yeni bir ışık tutuyor. Bu keşifle Güney Yarımküre'deki popülasyonlarının daha iyi korunması sağlanabilir.
Bu araştırma, Şili kıyılarındaki katil balinaların beslenmesinde, yunuslar gibi diğer deniz memelilerinin giderek daha fazla yer tutabileceğini ileri sürüyor.
Zeki süper yırtıcılar olan katil balinalar, çeşitli beslenme şekillerine ve eşsiz davranışlara sahip. Geçmişteki araştırmalar, bazı katil balina popülasyonlarının musurgilleri taciz ettiğini ve öldürdüğünü ama yemediğini ortaya çıkarmıştı.
Son araştırmalar, dünyanın farklı bölgelerinde katil balinaların teknelere çarptığı tuhaf davranışı açıklamaya çalışmıştı.
Bilim insanları geçen sene, Güney Afrika açıklarındaki bir katil balinayı, kendisi de vahşi bir süper yırtıcı olarak kabul edilen büyük beyaz köpekbalığını avlayıp canlı canlı yerken görüntülemişti.
Hatta katil balinaların, mavi balinaları avlayıp öldürdüğü bile görülmüştü.
Katil balina popülasyonlarında davranışların, tercih edilen yiyeceklerin, seslerin ve genlerin çeşitlilik göstermesi sebebiyle, onlara yönelik koruma yöntemleri geliştirilebilmesi için her sürünün anlaşılması önem taşıyor.
Örneğin Güney Yarımküre'de "A Tipi" ve "B1 Tipi" gibi popülasyonlar, deniz memelilerine odaklanırken diğerleri balıkları tercih ediyor.
Araştırmacılar, en yeni çalışmada Güneydoğu Pasifik kıyısındaki Humboldt Akıntısı'ndaki bir katil balina popülasyonunu inceledi.
Şili'nin kuzeyinde, katil balina görülen iki konumu gösteren harita (Ana García Cegarra et al., Frontiers in Marine Science)
Kendi araştırmalarından verileri değerlendirmenin yanı sıra balina izleme ve balıkçı teknesi gezileri sırasında katil balinaları takip eden amatör bilim insanlarının verilerinden de faydalandılar.
Araştırmacılar, verilerle popülasyonun bilinen üyelerinin kataloğunda çapraz karşılaştırma yapmak üzere fotoğraf ve videolar da kullandı.
Drone fotoğrafları ve videolarla birleştirilen veriler, bilim insanlarının bölgedeki katil balina varlığının haritasını çıkarmasına yardımcı oldu.
Araştırmacılar, bir dizi videoda Menacho katil balina sürüsünün, daha önce bölgedeki hiçbir orka sürüsünün avlamayı başaramadığı bir tür olan gölgeli yunusları yakaladığına dair kanıt buldu.
Görüntülerde sürünün dişi lideri Dakota, gölgeli bir yunusu havaya atıyor.
Bilim insanları "Yiyecek dağıtımı, ilk önce dişi liderden genç erkeğe, ardından yalnız yetişkin erkeğe ve en sonda da yemeği kendisine ait olduğu varsayılan yavrularla da paylaşan yetişkin dişiye yapıldı" diye yazdı.
Katil balinalar arasında yiyecek paylaşımı, geçmişte türün pek çok popülasyonunda belgelenmiş bir davranış.
Dişi lider Dakota, yunusu genç erkekle paylaşıyor (Ana García Cegarra et al., Frontiers in Marine Science)
Bilim insanları, bazı gruplardaki dişi katil balinaların sık sık üyelerle et paylaşırken ve ilişkileri daha yakın olanların daha erken yemesine izin verirken görüntülendiğini söyledi.
Araştırmanın ortak yazarlarından García Cegarra, "Yeni doğan yavruları gözlemlememiz önemli çünkü bu ürediklerini gösteriyor ancak yavruların hayatta kalma oranlarını bilmiyoruz" dedi.
Yurttaş bilimi sayesinde katil balinaların varlığını Şili'nin kuzeyindeki kıyılarda binlerce kilometre boyunca takip edebiliyoruz ancak orka gözlemlerinin çoğu şans eseri gerçekleşiyor.
