Katil balinaların beklenmedik avı ilk kez görüntülendi

Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)
Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)
TT

Katil balinaların beklenmedik avı ilk kez görüntülendi

Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)
Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)

Şile açıklarında ilk kez yunuslarla beslenen bir katil balina sürüsünün saptanmasıyla, Güney Yarımküre'deki katil balinaların yeni keşfedilen avlanma becerileri aydınlatıldı.

Geçmişte katil balinaların, denizaslanlarını yakalamak için yerel balıkçı teknelerinin hareketlerinden ustaca faydalandığı belgelenmişti. An itibarıyla drone görüntüleri, katil balinaların başarılı bir şekilde gölgeli yunus avlayarak, yiyecekleri sürü içinde paylaştığını gösterdi.

Frontiers in Marine Science isimli akademik dergide yayımlanan araştırmada detaylandırılan keşif, katil balinaların beslenme alışkanlıklarına yeni bir ışık tutuyor. Bu keşifle Güney Yarımküre'deki popülasyonlarının daha iyi korunması sağlanabilir.

Bu araştırma, Şili kıyılarındaki katil balinaların beslenmesinde, yunuslar gibi diğer deniz memelilerinin giderek daha fazla yer tutabileceğini ileri sürüyor.

Zeki süper yırtıcılar olan katil balinalar, çeşitli beslenme şekillerine ve eşsiz davranışlara sahip. Geçmişteki araştırmalar, bazı katil balina popülasyonlarının musurgilleri taciz ettiğini ve öldürdüğünü ama yemediğini ortaya çıkarmıştı.

Son araştırmalar, dünyanın farklı bölgelerinde katil balinaların teknelere çarptığı tuhaf davranışı açıklamaya çalışmıştı.

Bilim insanları geçen sene, Güney Afrika açıklarındaki bir katil balinayı, kendisi de vahşi bir süper yırtıcı olarak kabul edilen büyük beyaz köpekbalığını avlayıp canlı canlı yerken görüntülemişti.

Hatta katil balinaların, mavi balinaları avlayıp öldürdüğü bile görülmüştü.

Katil balina popülasyonlarında davranışların, tercih edilen yiyeceklerin, seslerin ve genlerin çeşitlilik göstermesi sebebiyle, onlara yönelik koruma yöntemleri geliştirilebilmesi için her sürünün anlaşılması önem taşıyor.

Örneğin Güney Yarımküre'de "A Tipi" ve "B1 Tipi" gibi popülasyonlar, deniz memelilerine odaklanırken diğerleri balıkları tercih ediyor.

Araştırmacılar, en yeni çalışmada Güneydoğu Pasifik kıyısındaki Humboldt Akıntısı'ndaki bir katil balina popülasyonunu inceledi.

zxcv
Şili'nin kuzeyinde, katil balina görülen iki konumu gösteren harita (Ana García Cegarra et al., Frontiers in Marine Science)

Kendi araştırmalarından verileri değerlendirmenin yanı sıra balina izleme ve balıkçı teknesi gezileri sırasında katil balinaları takip eden amatör bilim insanlarının verilerinden de faydalandılar.

Araştırmacılar, verilerle popülasyonun bilinen üyelerinin kataloğunda çapraz karşılaştırma yapmak üzere fotoğraf ve videolar da kullandı.

Drone fotoğrafları ve videolarla birleştirilen veriler, bilim insanlarının bölgedeki katil balina varlığının haritasını çıkarmasına yardımcı oldu.

xcvfdbg
Katil balinalar, sürü içinde gölgeli yunusun etini paylaşıyor (Luis Aguilar, CETALAB)

Araştırmacılar, bir dizi videoda Menacho katil balina sürüsünün, daha önce bölgedeki hiçbir orka sürüsünün avlamayı başaramadığı bir tür olan gölgeli yunusları yakaladığına dair kanıt buldu.

Görüntülerde sürünün dişi lideri Dakota, gölgeli bir yunusu havaya atıyor.

Bilim insanları "Yiyecek dağıtımı, ilk önce dişi liderden genç erkeğe, ardından yalnız yetişkin erkeğe ve en sonda da yemeği kendisine ait olduğu varsayılan yavrularla da paylaşan yetişkin dişiye yapıldı" diye yazdı.

Katil balinalar arasında yiyecek paylaşımı, geçmişte türün pek çok popülasyonunda belgelenmiş bir davranış.

xcfbg
Dişi lider Dakota, yunusu genç erkekle paylaşıyor (Ana García Cegarra et al., Frontiers in Marine Science)

Bilim insanları, bazı gruplardaki dişi katil balinaların sık sık üyelerle et paylaşırken ve ilişkileri daha yakın olanların daha erken yemesine izin verirken görüntülendiğini söyledi.

Araştırmanın ortak yazarlarından García Cegarra, "Yeni doğan yavruları gözlemlememiz önemli çünkü bu ürediklerini gösteriyor ancak yavruların hayatta kalma oranlarını bilmiyoruz" dedi.

Yurttaş bilimi sayesinde katil balinaların varlığını Şili'nin kuzeyindeki kıyılarda binlerce kilometre boyunca takip edebiliyoruz ancak orka gözlemlerinin çoğu şans eseri gerçekleşiyor.

Independent Türkçe



Beşizleri olan Güney Koreli çifte 4,3 milyon TL destek

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Beşizleri olan Güney Koreli çifte 4,3 milyon TL destek

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Güney Kore'de beşizleri olan bir çift, doğum yardımı kapsamında 170 milyon won (yaklaşık 4,3 milyon TL) aldı. Beşizler, dünyanın en düşük doğurganlık oranıyla boğuşan ülke için yüreklendirici bir haber.

Gyeonggi ilinden Kim Joon-yeong ve Sagong Hye-ran çifti 20 Eylül'de beşizlerin ebeveynleri olarak üç erkek ve iki kız çocuğunu kucakladı.

Straits Times'a göre bu, ülkenin ilk doğal beşiz doğumuydu.

1987 ve 2021'de kaydedilen daha önceki beşiz doğumlarda tıbbi döllenme kullanılmıştı.

Korea Joongang Daily'nin haberine göre, 31 yaşındaki Kim, çiftin fetüslere "Power Rangers" adlı çocuk programından ödünç alınmış bir gebelik takma adı olan "PangPang Rangers" adını verdiğini söyledi.

Ülkede beşizlerin nadiren dünyaya gelmesi, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un onları "Power Rangers" diye adlandırıp hem ebeveynleri hem de sağlık personelini tebrik eden açıklamalarına neden oldu. Gazete ayrıca Yoon'un çifte kırmızı, turuncu, sarı, yeşil ve mavi olmak üzere 5 renkte bebek kıyafetleri ve doğum sonrası iyileşmeyi destekleyen bir gıda olan doğal olarak yetişmiş deniz yosunu içeren hediyeler gönderdiğini belirtti.

Bebekler geçen hafta cuma günü St. Mary's Hastanesi'nde sezaryen doğumla dünyaya geldi.

Doğu Asya ülkesi, ülkede hızla düşen doğum oranıyla mücadele ediyor ve insanları daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik etmek için programlar yürütüyor. Doğurganlık oranı 2022'de 0,78 gibi tarihi bir rakama gerileyerek dünya genelinde en düşük seviyeye inmiş ve yenilenme oranının epey altında kalmıştı.

Düşen doğum oranını "ulusal acil durum" diye niteliyen Başkan Yeol, "Düşük Doğum Oranıyla Mücadele Planlama Bakanlığı" kurulduğunu duyurdu.

Ailenin yaşadığı Dongducheon'un belediyesi, yıllık satışları 1 milyar wonun (yaklaşık 25,8 milyon TL) altında olan herhangi bir mağazada kullanılabilecek 15 milyon won (yaklaşık 385 bin TL) nakit kuponu sağlayacak. Bu kuponlar, şehrin ilk çocuk için 1 milyon won (yaklaşık 25 bin TL), ikinci çocuk için 1,5 milyon won (yaklaşık 38 bin TL), üçüncü çocuk için 2,5 milyon won (yaklaşık 65 bin TL) ve 4'üncü ve sonrası için 5 milyon won (yaklaşık 129 bin TL) sunan doğum teşvik paketinin bir parçası.

Ebeveynler ayrıca doğum sonrası bakım desteği olarak 3.5 milyon won (yaklaşık 90 bin TL) alacak.

Buna ek olarak, "İlk Buluşma Kuponu" adı verilen 14 milyon wonluk (yaklaşık 361 bin TL) tek seferlik bir ödemenin yanı sıra, her ikisi de zamana yayılmış olmak üzere toplam 85 milyon wonluk (yaklaşık 2,2 milyon TL) aylık ebeveyn ödeneği ve 47,5 milyon wonluk (yaklaşık 1,2 milyon TL) çocuk ödeneği alacaklar.

Güney Kore'nin demografik krizinden bir dizi faktör sorumlu tutuluyor ancak artan hayat pahalılığı ve düşen yaşam kalitesine yönelik hayal kırıklığı bunun başlıca nedeni olarak görülüyor.

Independent Türkçe