Yok edilen kentin kalıntıları, Roma İmparatorluğu'nun acımasızlığını gözler önüne serdi

Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)
Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)
TT

Yok edilen kentin kalıntıları, Roma İmparatorluğu'nun acımasızlığını gözler önüne serdi

Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)
Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)

Arkeologlar, 2 bin yıldan daha önce Antik Romalıların, halkı imparatorluğa isyan eden bir kenti kuşatarak neredeyse 2 asır boyunca yerleşim yapılmayacak derecede tahrip ettiğini söylüyor.

Araştırmacılar, modern İtalya'daki antik Roma müttefiki kent Fregellae'de, MÖ 125'te yıkılmadan önce sahip olduğu sosyal ve ekonomik dokuyu anlamak amacıyla kazı yaptı.

Bölgedeki en eski villada ve kentin dışındaki Roma askeri kampında yapılan son kazılar, saldırının antik şehrin geçim kaynağını, bölgenin 170 yıldan daha uzun süre boş kalmasına yol açacak şekilde yok ettiğine işaret ediyor.

Arkeologlar, Roma'dan yaklaşık 100 kilometre uzaktaki villanın, Fregellae'nin kuşatılmasından 80 yıl önce, MÖ 205 gibi inşa edildiğini ve bölgede keşfedilen bu tarza sahip yapıların en eskisi olduğunu söylüyor.

Bilim insanları, Romalıların saldırısının villada yol açtığı tahribatının bir kat yangın hasarı ve çömlek parçaları gibi izlerini ortaya çıkardı.

Arkeolojik alandaki kazının, dönemin bölge sakinlerinin kırsal yaşamına ve ekonomik faaliyetlerine dair yeni içgörüler sunduğunu söylüyorlar.

Kazı alanında keşfedilen tohumlar ve bitki kalıntıları, antik villa kompleksinde şarap, meyve ve tahıl üretildiğini açığa çıkardı.

Araştırmacılar, şarabın "yalnızca yerel pazar için değil", aynı zamanda "İspanya ve Fransa'ya kadar uzanan" daha geniş bir Akdeniz ticareti için üretildiğini söylüyor.

Bilim insanları, artık bölgenin tahribatının şehirde yaşayanların geçim kaynağına bir darbe vurma amacı taşıdığına inanıyor.

İsyanın nedeni tamamıyla belirsiz değil, akademisyenler bunun müttefik kentteki insanların, özellikle toprak mülkiyeti konusunda eksiksiz yasal haklara sahip tam Roma vatandaşları olma talebinden kaynaklandığını düşünüyor.

Araştırmacılar, isyan döneminde Roma'nın konsüllerinin yurtdışında seferlere çıktığını söylüyor.

Leibniz Arkeoloji Merkezi'nden (LEIZA) Dominik Maschek, "Şiddetli yıkım, bölgenin tüm ekonomisine kalıcı zararlar vermişti. Bölge nihayet çöplük olarak kullanılana dek 170 yıldan daha uzun süre boş kaldı" dedi.
 

scdfv
Tohumların ve bitki kalıntılarının analizi, şarap üretimi ve ticaretine dair bilgi veriyor (LEIZA/Anton Ritzhaupt)

Bilim insanları, antik şehrin dışındaki Roma askeri kampının kalıntılarını da inceledi.

Kuşatma için özellikle inşa edilen kampın 90'a 143 metrelik bir alanı kapladığını, bir sur ve hendekle çevrildiğini ortaya çıkardılar.

Araştırmacılar, bu yapının Roma İmparatorluğu'nun askeri strateji ve kuşatma taktikleriyle uyumlu olduğunu söylüyor.

Dr. Maschek "Bu yeni bilgiler MÖ 125'teki Roma kuşatmasına dair çizdiğimiz resmi pekiştiriyor" dedi.

Lucius Opimius'un önderliğindeki Roma güçleri, Latin kenti Fregellae'ye saldırarak onu yok etmişti. Bu olay, Roma'nın tüm İtalyan müttefiklerinin tam vatandaşlık talep ettiği MÖ 91 ve 87 arasındaki Sosyal Savaş'a yol açan bir dizi krizin bir parçasıydı.

Son bulgular, Roma'nın Fregellae'yi kuşatmasının yol açtığı yıkımın boyutlarını açığa çıkararak, saldırının ardından kültürel peyzajı sarsan değişiklikleri gösteriyor.
Independent Türkçe



Netflix yılın ilk yarısında en çok izlenen dizisini açıkladı

Küresel fenomene dönüşen Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)
Küresel fenomene dönüşen Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)
TT

Netflix yılın ilk yarısında en çok izlenen dizisini açıkladı

Küresel fenomene dönüşen Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)
Küresel fenomene dönüşen Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)

Salı günü 13 dalda Emmy'ye aday gösterilen Adolescence, 2025'in ilk 6 ayında en çok izlenen Netflix dizisi oldu. 

145 milyona yakın izlenen dizinin ardından Squid Game: İkinci Sezon (117 milyon) ve Squid Game: Üçüncü Sezon (71 milyon) geliyor. 

Usta oyuncu Robert De Niro'nun başrolünde yer aldığı Zero Day, 61 milyon; ünlü romancı Harlan Coben'ın yeni Netflix uyarlaması Özlüyorum Seni (Missing You) ise 58 milyon izlenme sayısına ulaştı. 

Kültür ve sanat haberleri sitesi Deadline, Squid Game'in ikinci sezonunun Aralık 2024'te, Adolescence'ınsa 13 Mart'ta izleyicilerle buluştuğunu hatırlatarak çok konuşulan suç dramasının daha kısa sürede bu kadar çok izlendiğini vurguladı.

Eleştirmenlerce beğenilen Birleşik Krallık yapımı polisiye dizisi 2025 Gotham TV Ödülleri'nde ödülleri silip süpürmüştü.

En İyi Çıkış Yapan Mini Dizi ödülünün yanı sıra Stephen Graham'a Mini Dizide En İyi Erkek Oyuncu ve genç yetenek Owen Cooper'a da Mini Dizide En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödüllerini kazandırmıştı.

Adolescence, 13 yaşındaki Jamie'nin (Cooper), sınıf arkadaşını öldürmekten gözaltına alınmasından sonra yaşanan çarpıcı olayları anlatan 4 bölümlük bir dizi. Her bölümün tek planda çekilmesiyle dikkat çekti.

Yılın ilk yarısında en çok izlenen filmlerin listesindeyse Cameron Diaz'ın Oscarlı aktör Jamie Foxx'la birlikte rol aldığı Back in Action ilk sırada. 165 milyona yakın izlenen bu filmi, 62 milyon fark attığı Straw (Son Damla) takip ediyor.

Sofia Carson'la Connie Britton'ın başrollerini paylaştığı romantik komedi Aşk Peşinde Bir Yıl (The Life List), 95 milyonu aştı. 

Alman gerilimi Dokunulmazlık (Exterritorial) ve Tom Hardy'nin başrolünde yer aldığı aksiyon filmi Derin Kargaşa (Havoc) onları takip etti. 

Independent Türkçe, Deadline, Variety