Yok edilen kentin kalıntıları, Roma İmparatorluğu'nun acımasızlığını gözler önüne serdi

Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)
Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)
TT

Yok edilen kentin kalıntıları, Roma İmparatorluğu'nun acımasızlığını gözler önüne serdi

Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)
Antik Fregellae'deki arkeolojik kazılar, bölgenin bilinen en eski villasını ortaya çıkardı (LEIZA/Dominik Maschek)

Arkeologlar, 2 bin yıldan daha önce Antik Romalıların, halkı imparatorluğa isyan eden bir kenti kuşatarak neredeyse 2 asır boyunca yerleşim yapılmayacak derecede tahrip ettiğini söylüyor.

Araştırmacılar, modern İtalya'daki antik Roma müttefiki kent Fregellae'de, MÖ 125'te yıkılmadan önce sahip olduğu sosyal ve ekonomik dokuyu anlamak amacıyla kazı yaptı.

Bölgedeki en eski villada ve kentin dışındaki Roma askeri kampında yapılan son kazılar, saldırının antik şehrin geçim kaynağını, bölgenin 170 yıldan daha uzun süre boş kalmasına yol açacak şekilde yok ettiğine işaret ediyor.

Arkeologlar, Roma'dan yaklaşık 100 kilometre uzaktaki villanın, Fregellae'nin kuşatılmasından 80 yıl önce, MÖ 205 gibi inşa edildiğini ve bölgede keşfedilen bu tarza sahip yapıların en eskisi olduğunu söylüyor.

Bilim insanları, Romalıların saldırısının villada yol açtığı tahribatının bir kat yangın hasarı ve çömlek parçaları gibi izlerini ortaya çıkardı.

Arkeolojik alandaki kazının, dönemin bölge sakinlerinin kırsal yaşamına ve ekonomik faaliyetlerine dair yeni içgörüler sunduğunu söylüyorlar.

Kazı alanında keşfedilen tohumlar ve bitki kalıntıları, antik villa kompleksinde şarap, meyve ve tahıl üretildiğini açığa çıkardı.

Araştırmacılar, şarabın "yalnızca yerel pazar için değil", aynı zamanda "İspanya ve Fransa'ya kadar uzanan" daha geniş bir Akdeniz ticareti için üretildiğini söylüyor.

Bilim insanları, artık bölgenin tahribatının şehirde yaşayanların geçim kaynağına bir darbe vurma amacı taşıdığına inanıyor.

İsyanın nedeni tamamıyla belirsiz değil, akademisyenler bunun müttefik kentteki insanların, özellikle toprak mülkiyeti konusunda eksiksiz yasal haklara sahip tam Roma vatandaşları olma talebinden kaynaklandığını düşünüyor.

Araştırmacılar, isyan döneminde Roma'nın konsüllerinin yurtdışında seferlere çıktığını söylüyor.

Leibniz Arkeoloji Merkezi'nden (LEIZA) Dominik Maschek, "Şiddetli yıkım, bölgenin tüm ekonomisine kalıcı zararlar vermişti. Bölge nihayet çöplük olarak kullanılana dek 170 yıldan daha uzun süre boş kaldı" dedi.
 

scdfv
Tohumların ve bitki kalıntılarının analizi, şarap üretimi ve ticaretine dair bilgi veriyor (LEIZA/Anton Ritzhaupt)

Bilim insanları, antik şehrin dışındaki Roma askeri kampının kalıntılarını da inceledi.

Kuşatma için özellikle inşa edilen kampın 90'a 143 metrelik bir alanı kapladığını, bir sur ve hendekle çevrildiğini ortaya çıkardılar.

Araştırmacılar, bu yapının Roma İmparatorluğu'nun askeri strateji ve kuşatma taktikleriyle uyumlu olduğunu söylüyor.

Dr. Maschek "Bu yeni bilgiler MÖ 125'teki Roma kuşatmasına dair çizdiğimiz resmi pekiştiriyor" dedi.

Lucius Opimius'un önderliğindeki Roma güçleri, Latin kenti Fregellae'ye saldırarak onu yok etmişti. Bu olay, Roma'nın tüm İtalyan müttefiklerinin tam vatandaşlık talep ettiği MÖ 91 ve 87 arasındaki Sosyal Savaş'a yol açan bir dizi krizin bir parçasıydı.

Son bulgular, Roma'nın Fregellae'yi kuşatmasının yol açtığı yıkımın boyutlarını açığa çıkararak, saldırının ardından kültürel peyzajı sarsan değişiklikleri gösteriyor.
Independent Türkçe



"Hayvanınızın yapay zeka versiyonuyla sevgili olur muydunuz?" anketinde şaşırtıcı sonuç

Ankete göre evcil hayvan sahiplerinin çoğu evcil hayvanlarına her gün "Seni seviyorum" diyor ve yüzde 77'si hayvanlarının, eski bir partnerden daha iyi duygusal destek sunduğunu düşünüyor (AFP)
Ankete göre evcil hayvan sahiplerinin çoğu evcil hayvanlarına her gün "Seni seviyorum" diyor ve yüzde 77'si hayvanlarının, eski bir partnerden daha iyi duygusal destek sunduğunu düşünüyor (AFP)
TT

"Hayvanınızın yapay zeka versiyonuyla sevgili olur muydunuz?" anketinde şaşırtıcı sonuç

Ankete göre evcil hayvan sahiplerinin çoğu evcil hayvanlarına her gün "Seni seviyorum" diyor ve yüzde 77'si hayvanlarının, eski bir partnerden daha iyi duygusal destek sunduğunu düşünüyor (AFP)
Ankete göre evcil hayvan sahiplerinin çoğu evcil hayvanlarına her gün "Seni seviyorum" diyor ve yüzde 77'si hayvanlarının, eski bir partnerden daha iyi duygusal destek sunduğunu düşünüyor (AFP)

Erin Keller Son dakika haberleri ve gündem muhabiri 

İnsanın en iyi sevgilisi mi?

Viral bir TikTok trendinde evcil hayvan sahipleri yapay zeka kullanarak tüylü dostlarının insan versiyonlarını yaratırken, şoke edici sayıda kişi bu versiyonlarla sevgili olabileceğini söylüyor.

MetLife Pet Insurance'ın evcil hayvan sahibi olan ABD'li bin kişinin alışkanlıklarına ilişkin yakın zamanda yaptığı bir anket, bu trendden haberdar olanların yüzde 31'inin yapay zeka ürünleriyle çıkabileceğini ortaya koydu.

İnsanların, ChatGPT'nin nisandan itibaren kullanıcılara ücretsiz sunduğu yapay zeka görüntü üreticisinden, evcil hayvanlarını insan olarak görselleştirmesini istemesinin ardından dikkat çekici bu akım başladı. Anket, katılımcıların yüzde 36'sının TikTok trendinden haberdar olduğunu ve yüzde 14'ünün bunu denediğini gösterdi.

Ankete göre evcil hayvanlarının insan versiyonuyla çıkma fikrine en açık olanlar X ve baby boomer kuşakları.

X ve baby boomer kuşağındaki kedi sahipleri, köpek sahiplerine kıyasla hayvanlarının insan versiyonuyla çıkmaya daha yatkınken (yüzde 45'e yüzde 29), Y kuşağında tam tersi bir eğilim görüldü. Öte yandan tüm hayvan sahiplerinin yüzde 39'u, onların insan olması halinde "yürüyen bir tehlike işareti" olacağını ifade etti.

Ankete göre yüzde 88 gibi büyük bir çoğunluk, hayvanları insan olsaydı onunla iyi anlaşacağını düşünüyor. 

Gerçek dünyada da birçok evcil hayvan sahibi, onlarla derin duygusal bağlar kuruyor; yüzde 38'i hayvanlarına herhangi bir insan ilişkisinden daha fazla güvendiğini söylerken, bunu en güçlü şekilde hisseden grup yüzde 43'le Z kuşağı.

Çoğu insan sevgisini sık sık dile getiriyor (yüzde 57'si evcil hayvanlarına günde birkaç kez "Seni seviyorum" diyor) ve yüzde 77'si onların, eski bir partnerlerinden daha iyi duygusal destek sağladığına inanıyor.

Katılımcıların 5'te 4'ü (yüzde 81) evcil hayvanlarını sevmeyen biriyle çıkmayı kabul etmeyeceğini, yüzde 87'lik çarpıcı bir kesimse hayvanların yaşamasına izin verilmemesi halinde hayallerindeki daireden vazgeçebileceğini belirtiyor.

Evcil hayvan sahiplerinin 5'te üçünden fazlası (yüzde 66), onların veteriner ziyaretleri ve günlük konfor gibi ihtiyaçlarını kendi isteklerinin üzerinde tutuyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/life-style