İspanya'daki tarih öncesi mezarda, erkekten çok kadın bulunması arkeologları şaşırttı

Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
TT

İspanya'daki tarih öncesi mezarda, erkekten çok kadın bulunması arkeologları şaşırttı

Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)

Arkeologların İspanya'nın Granada şehrinde, erkekten çok kadının gömülü olduğu gizemli bir tarih öncesi mezarlık keşfetmesi, kadim bölgenin nüfusuna dair soru işaretleri yarattı.

Granada Üniversitesi'nden araştırmacılar, İspanya'da Panoría'nın 5600 yıllık nekropolündeki bu ayrımın, çocuklukta gömülen her erkek için 10 kız çocuğu bulunmasıyla daha da belirgin olduğunu söyledi.

Bilim insanları, Scientific Reports isimli akademik dergide yayımlanan çalışmada, "Panoría nüfusunda kadınların sayısının erkeklerin iki katı olmasıyla kadınların lehine net bir cinsiyet oranı dengesizliği görülüyor" yazdı.

Araştırmacılar, tarih öncesi toplumun kadın merkezli bir sosyal yapıya sahip olduğunu, cenaze uygulamalarınınsa temelde ana soyuna dayandığını düşünüyor.

İspanya'nın başkenti Madrid'in 400 kilometreden daha güneyinde yer alan Darro'daki nekropolde, 9'u kazılmış en az 19 mezar var.

Halihazırda 55 bin insan iskeleti kalıntısı çıkarıldı ve kalıntıların tarihi belirlenerek bu gömme işlemlerinin 5 bin 600 yıl önce gerçekleştiği ve alanın yaklaşık 4 bin 100 yıl öncesine kadar kullanıldığı ortaya çıkarıldı.

Araştırmacılar, gömülen insanların biyolojik cinsiyetini saptamak üzere tarih öncesi anıtlarda diş minesi ve DNA inceledikleri yeni bir teknik kullandı.

Araştırmacılar, sonuçların kadın definleri yönünde "bariz bir eğilim" ortaya koyduğunu ve bunun erkek definlerine kıyasla iki kat daha fazla olduğunu açığa çıkardığını söylüyor.

Arkeologlar, buradaki demografik oranın, genellikle birebir olan insan nüfusu dağılımından çok farklı olduğunu belirtiyor.

Bilim insanları, bu tür aşırı eğilimlerin genelde çatışma, savaş veya yoğun göç gibi istisnai koşullarda gözlemlendiğini söyledi.

İspanya'daki nekropolde görülen eğilim, kazı alanlarındaki tüm mezarlarda, tüm yaş gruplarında, mezarlığın kullanıldığı süre boyunca görüldü.

Bu gözlem, araştırmacıların eğilimin kalıcı bir sosyal karar olduğunu ve büyük ihtimalle savaş veya çatışmalar gibi aşırı olaylardan kaynaklanmadığını doğrulamasını sağladı.

csdvfb
Panoría mezarlığında kazı yapılan 9 mezarın drone görüntüsü (Díaz-Zorita Bonilla Marta et al., Scientific Reports (2024))

Bilim insanları, eski insanların büyük olasılıkla ana soyuna dayalı cenaze pratikleri olduğunu ve aile ilişkileriyle sosyal aidiyetin ana soyu üzerinden kurulduğunu söylüyor.

Araştırmacılar, genç erkek bireylerin, erkeklerin dış evlilik (ekzogami) diye bilinen bir uygulamayla başka akraba gruplarına katılmış olabileceğini belirtiyor.

Bilim insanları "Panoría'ya dair elde edilen sonuçlar, büyük olasılıkla ayinleri ve kültürel gelenekleri etkilemiş kadın merkezli bir sosyal yapıya işaret ediyor" yazdı.

Independent Türkçe



Ünlü oyuncu yeni dizisi için geçirdiği akıl almaz dönüşümü anlattı

The Penguin, Matt Reeves'in yönettiği The Batman'deki olaylardan sonra geçiyor ve Oz'un, eski patronu Carmine Falcone'un ölümüyle Gotham'ın yeraltı dünyasının kontrolünü ele geçirmeye çalışmasıyla başlıyor (HBO)
The Penguin, Matt Reeves'in yönettiği The Batman'deki olaylardan sonra geçiyor ve Oz'un, eski patronu Carmine Falcone'un ölümüyle Gotham'ın yeraltı dünyasının kontrolünü ele geçirmeye çalışmasıyla başlıyor (HBO)
TT

Ünlü oyuncu yeni dizisi için geçirdiği akıl almaz dönüşümü anlattı

The Penguin, Matt Reeves'in yönettiği The Batman'deki olaylardan sonra geçiyor ve Oz'un, eski patronu Carmine Falcone'un ölümüyle Gotham'ın yeraltı dünyasının kontrolünü ele geçirmeye çalışmasıyla başlıyor (HBO)
The Penguin, Matt Reeves'in yönettiği The Batman'deki olaylardan sonra geçiyor ve Oz'un, eski patronu Carmine Falcone'un ölümüyle Gotham'ın yeraltı dünyasının kontrolünü ele geçirmeye çalışmasıyla başlıyor (HBO)

HBO'nun yeni dizisi The Penguin'in yıldızı Colin Farrell, rolü için geçirdiği akıl almaz dönüşümün zorluklarına ışık tuttu.

Farrell, 2022 yapımı The Batman filmindeki rolünü yeniden canlandırarak dizinin baş karakteri Oswald "Oz" Cobb rolüyle geri döndü.

Sohbet programı This Morning'in son bölümüne konuk olan aktör, makyajı uykudayken yapılmış olsa ve dönüşümünün ardından çekilen fotoğrafı gösterilse kendisini tanıyamayacağını itiraf etti.

Program sunucuları Cat Deeley ve Ben Shephard'la sohbet eden İrlandalı aktör, toplam 12 makyaj sanatçısının görünümü mükemmel hale getirmesinin 8 saat sürdüğünü açıkladı.

Gotham'ın en ürkütücü kötü adamlarından birine dönüşmek elbette korkaklara göre değildi. 48 yaşındaki aktör, bitmek bilmeyen kıyafet ve makyaj katmanları nedeniyle sık sık kahvaltı ve öğle yemeğini es geçerek aç kaldığını da açıkladı.

"Penguen mecburen aralıklı oruç tutuyordu"

Bu katmanlar nedeniyle aşırı sıcakla mücadele ettiğini de aktaran Farrell, sahneler arasındaki zamanını üç endüstriyel klima sistemine bağlı bir iglo içinde geçiriyordu.

Tuvalete gitmek biraz zor oluyordu. Kahvaltı ya da öğle yemeği yemiyorum, bu yüzden Penguen mecburen aralıklı oruç tutuyordu.

Üzerindeki kıyafet katmanlarından kurtulmak için ne kadar uğraştığını da anlatan Farrell, espri yaparak şöyle dedi:

Tüm katmanlar, düğmeler ve fermuarları açıp kendimi bulmak için GPS'e ihtiyaç duyuyordum.

"Kendimi tuval gibi hissettim"

Çıplak olduğu işkence sahnesine de değinen Oscar adayı oyuncu ekledi:

Çıplak olduğum işkence sahnesinin makyajı 7 ya da 8 saat sürdü! Ama dürüst olmak gerekirse, dizide oynamak büyük bir ayrıcalıktı... Batman ve Gotham benim yetişme tarzımın büyük bir parçasıydı ve benim için asla kaybolup gitmedi.

"Kendimi bir tuval gibi hissettim" diyerek sözlerine devam eden ünlü aktör, açıklamalarını şöyle sürdürdü: 

Gerçekten olağanüstüydü... Ve eğer dizinin sonuna kadar izlerseniz göreceksiniz ki hakikaten çok karanlık bir hal alıyor.

HBO, merakla beklenen dizisi The Penguin'i 19 Eylül'de görücüye çıkardı ve hayranlar yorumlarını paylaşmakta gecikmedi. 

"Yılıen n iyilerinden"

Sosyal medyaya akın eden izleyiciler, 70 dakikalık bölümü öve öve bitiremedi. Hatta bazıları, diziyi "yılın en iyilerinden biri" diye nitelendirdi. 

Colin Farrell ve Cristin Milioti'nin başrollerini paylaştığı spinoff'ta ayrıca Rhenzy Feliz, Deirdre O'Connell, Clancy Brown, Carmen Ejogo ve Michael Zegen rol alıyor. Mark Strong ise geçmişi gösteren sahnelerde Falcone'u canlandırıyor.

Independent Türkçe, Daily Mail, GameRant