İspanya'daki tarih öncesi mezarda, erkekten çok kadın bulunması arkeologları şaşırttı

Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
TT

İspanya'daki tarih öncesi mezarda, erkekten çok kadın bulunması arkeologları şaşırttı

Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)

Arkeologların İspanya'nın Granada şehrinde, erkekten çok kadının gömülü olduğu gizemli bir tarih öncesi mezarlık keşfetmesi, kadim bölgenin nüfusuna dair soru işaretleri yarattı.

Granada Üniversitesi'nden araştırmacılar, İspanya'da Panoría'nın 5600 yıllık nekropolündeki bu ayrımın, çocuklukta gömülen her erkek için 10 kız çocuğu bulunmasıyla daha da belirgin olduğunu söyledi.

Bilim insanları, Scientific Reports isimli akademik dergide yayımlanan çalışmada, "Panoría nüfusunda kadınların sayısının erkeklerin iki katı olmasıyla kadınların lehine net bir cinsiyet oranı dengesizliği görülüyor" yazdı.

Araştırmacılar, tarih öncesi toplumun kadın merkezli bir sosyal yapıya sahip olduğunu, cenaze uygulamalarınınsa temelde ana soyuna dayandığını düşünüyor.

İspanya'nın başkenti Madrid'in 400 kilometreden daha güneyinde yer alan Darro'daki nekropolde, 9'u kazılmış en az 19 mezar var.

Halihazırda 55 bin insan iskeleti kalıntısı çıkarıldı ve kalıntıların tarihi belirlenerek bu gömme işlemlerinin 5 bin 600 yıl önce gerçekleştiği ve alanın yaklaşık 4 bin 100 yıl öncesine kadar kullanıldığı ortaya çıkarıldı.

Araştırmacılar, gömülen insanların biyolojik cinsiyetini saptamak üzere tarih öncesi anıtlarda diş minesi ve DNA inceledikleri yeni bir teknik kullandı.

Araştırmacılar, sonuçların kadın definleri yönünde "bariz bir eğilim" ortaya koyduğunu ve bunun erkek definlerine kıyasla iki kat daha fazla olduğunu açığa çıkardığını söylüyor.

Arkeologlar, buradaki demografik oranın, genellikle birebir olan insan nüfusu dağılımından çok farklı olduğunu belirtiyor.

Bilim insanları, bu tür aşırı eğilimlerin genelde çatışma, savaş veya yoğun göç gibi istisnai koşullarda gözlemlendiğini söyledi.

İspanya'daki nekropolde görülen eğilim, kazı alanlarındaki tüm mezarlarda, tüm yaş gruplarında, mezarlığın kullanıldığı süre boyunca görüldü.

Bu gözlem, araştırmacıların eğilimin kalıcı bir sosyal karar olduğunu ve büyük ihtimalle savaş veya çatışmalar gibi aşırı olaylardan kaynaklanmadığını doğrulamasını sağladı.

csdvfb
Panoría mezarlığında kazı yapılan 9 mezarın drone görüntüsü (Díaz-Zorita Bonilla Marta et al., Scientific Reports (2024))

Bilim insanları, eski insanların büyük olasılıkla ana soyuna dayalı cenaze pratikleri olduğunu ve aile ilişkileriyle sosyal aidiyetin ana soyu üzerinden kurulduğunu söylüyor.

Araştırmacılar, genç erkek bireylerin, erkeklerin dış evlilik (ekzogami) diye bilinen bir uygulamayla başka akraba gruplarına katılmış olabileceğini belirtiyor.

Bilim insanları "Panoría'ya dair elde edilen sonuçlar, büyük olasılıkla ayinleri ve kültürel gelenekleri etkilemiş kadın merkezli bir sosyal yapıya işaret ediyor" yazdı.

Independent Türkçe



Bridgerton'ın yeni başrolü, kadroya dahil olduğu şaşırtıcı anı anlattı

Ha'nın, Benedict'in romantik partneri olacağı eylülde duyurulmuştu (Netflix)
Ha'nın, Benedict'in romantik partneri olacağı eylülde duyurulmuştu (Netflix)
TT

Bridgerton'ın yeni başrolü, kadroya dahil olduğu şaşırtıcı anı anlattı

Ha'nın, Benedict'in romantik partneri olacağı eylülde duyurulmuştu (Netflix)
Ha'nın, Benedict'in romantik partneri olacağı eylülde duyurulmuştu (Netflix)

Bridgerton'ın 4. sezonunun yeni yıldızı, hit Netflix dizisinin kadrosuna dahil olduğunu öğrendiği duygusal anı anlattı.

En çok Halo'daki Kwan Ha rolüyle bilinen ve yakında gösterime girmesi planlanan Dune: Prophecy dizisinde yer alacak 29 yaşındaki Yerin Ha, Naiplik dönemi dramasının yeni sezonunda Sophie Baek'i canlandıracak. Bridgerton'ın yeni sezonu, Luke Thompson'ın canlandırdığı Bridgerton kardeşlerin ikinci en büyüğünün aşk hayatını konu alacak.

Kore asıllı Avustralyalı oyuncu Ha, haberi annesiyle Güney Kore'nin Seul şehrinde kahvaltıdayken sürpriz bir telefonla aldığını söyledi.

Shondaland'le YouTube röportajında Ha'ya, Bridgerton'ın 4. sezonunda rol alacağını söylediğinde ailesinin nasıl tepki verdiği soruldu.

Ha "Rolü aldığımda annemle Kore'de bir kafede kahvaltı yapıyordum" diye yanıtladı.

Dışarı çıktım ve çok komikti çünkü Gangnam sokaklarında zıpladığımı görünce işi aldığımı hemen anladı.

Ha'nın annesi, habere o kadar heyecanlanmış ki yemek yedikleri restorandan hızlıca ayrılması gerekmiş.

xsfgrb
Yerin Ha ve Luke Thompson, Bridgerton'ın 4. sezonunda (Gavin Bond/Netflix)

Ha "Annem ağlayarak dışarı çıktı ve telefon konuşmasından sonra 'Gitmemiz lazım. Sanırım hazımsızlık yaşıyorum' dedi ve gittik" diye anlattı.

Sanırım bir şekilde, onunla bu anı paylaşmak çok güzeldi.

Ha'nın Bridgerton'ın oyuncu kadrosuna katıldığı, eylülde sosyal medyada duyurulmuştu. O dönemde oyuncu Tudum'a, Julia Quinn'in Bridgerton kitap serisinde Benedict'in romantik partnerinin Sophie Beckett diye adlandırıldığını, fakat Ha'nın kültürüne saygı göstermek amacıyla karaktere Korece bir soy isim verildiğini anlatmıştı.

Ha "İsim, kimliğinin dünyayla paylaştığın ilk parçası ve bu yüzden bir ismi değiştirmek çok güçlü olabilir" demişti.

Sophie'nin ismini benim gibi görünen birine uydurmak gerçekten güçlendirici. Tüm takdir dizi sorumlumuz Jess Brownell'e gitmeli.

Belli bir kalıba girmek zorunda kalmaktansa bu rolün bana uygun olduğunu hissetmem için gerçekten güzel bir yol. Psikolojik anlamda bunun etkileri inanılmaz. Bu yüzden Jess'in bunu benim için yapması çok anlamlı.

Ha, role nasıl ilgi duymaya başladığı hakkında konuşurken eklemişti:

Sophie'ye dair ilgimi çeken şey anında engellerle karşılaşması, her zaman bir şeylerin üstesinden gelmesi gerekmesiydi. Bu ister sosyal statü savaşı ister hislerini Benedict'ten saklamak olsun.

Netflix, Bridgerton'ın 4. sezonunun yayına giriş tarihini henüz duyurmadı.
Independent Türkçe