İspanya'daki tarih öncesi mezarda, erkekten çok kadın bulunması arkeologları şaşırttı

Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
TT

İspanya'daki tarih öncesi mezarda, erkekten çok kadın bulunması arkeologları şaşırttı

Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)
Panoría'nın megalitik nekropolü (İspanya) (Granada Üniversitesi)

Arkeologların İspanya'nın Granada şehrinde, erkekten çok kadının gömülü olduğu gizemli bir tarih öncesi mezarlık keşfetmesi, kadim bölgenin nüfusuna dair soru işaretleri yarattı.

Granada Üniversitesi'nden araştırmacılar, İspanya'da Panoría'nın 5600 yıllık nekropolündeki bu ayrımın, çocuklukta gömülen her erkek için 10 kız çocuğu bulunmasıyla daha da belirgin olduğunu söyledi.

Bilim insanları, Scientific Reports isimli akademik dergide yayımlanan çalışmada, "Panoría nüfusunda kadınların sayısının erkeklerin iki katı olmasıyla kadınların lehine net bir cinsiyet oranı dengesizliği görülüyor" yazdı.

Araştırmacılar, tarih öncesi toplumun kadın merkezli bir sosyal yapıya sahip olduğunu, cenaze uygulamalarınınsa temelde ana soyuna dayandığını düşünüyor.

İspanya'nın başkenti Madrid'in 400 kilometreden daha güneyinde yer alan Darro'daki nekropolde, 9'u kazılmış en az 19 mezar var.

Halihazırda 55 bin insan iskeleti kalıntısı çıkarıldı ve kalıntıların tarihi belirlenerek bu gömme işlemlerinin 5 bin 600 yıl önce gerçekleştiği ve alanın yaklaşık 4 bin 100 yıl öncesine kadar kullanıldığı ortaya çıkarıldı.

Araştırmacılar, gömülen insanların biyolojik cinsiyetini saptamak üzere tarih öncesi anıtlarda diş minesi ve DNA inceledikleri yeni bir teknik kullandı.

Araştırmacılar, sonuçların kadın definleri yönünde "bariz bir eğilim" ortaya koyduğunu ve bunun erkek definlerine kıyasla iki kat daha fazla olduğunu açığa çıkardığını söylüyor.

Arkeologlar, buradaki demografik oranın, genellikle birebir olan insan nüfusu dağılımından çok farklı olduğunu belirtiyor.

Bilim insanları, bu tür aşırı eğilimlerin genelde çatışma, savaş veya yoğun göç gibi istisnai koşullarda gözlemlendiğini söyledi.

İspanya'daki nekropolde görülen eğilim, kazı alanlarındaki tüm mezarlarda, tüm yaş gruplarında, mezarlığın kullanıldığı süre boyunca görüldü.

Bu gözlem, araştırmacıların eğilimin kalıcı bir sosyal karar olduğunu ve büyük ihtimalle savaş veya çatışmalar gibi aşırı olaylardan kaynaklanmadığını doğrulamasını sağladı.

csdvfb
Panoría mezarlığında kazı yapılan 9 mezarın drone görüntüsü (Díaz-Zorita Bonilla Marta et al., Scientific Reports (2024))

Bilim insanları, eski insanların büyük olasılıkla ana soyuna dayalı cenaze pratikleri olduğunu ve aile ilişkileriyle sosyal aidiyetin ana soyu üzerinden kurulduğunu söylüyor.

Araştırmacılar, genç erkek bireylerin, erkeklerin dış evlilik (ekzogami) diye bilinen bir uygulamayla başka akraba gruplarına katılmış olabileceğini belirtiyor.

Bilim insanları "Panoría'ya dair elde edilen sonuçlar, büyük olasılıkla ayinleri ve kültürel gelenekleri etkilemiş kadın merkezli bir sosyal yapıya işaret ediyor" yazdı.

Independent Türkçe



Yarattığı tartışmalarla sinemayı değiştiren korku filmi 50 yaşında

Teksas Katliamı'ndaki Deri Surat karakteri, meşhur seri katil Ed Gein'in cinayetlerinden esinlenmiş olsa da filmin konusu büyük ölçüde kurgusal (Bryanston Distributing Company)
Teksas Katliamı'ndaki Deri Surat karakteri, meşhur seri katil Ed Gein'in cinayetlerinden esinlenmiş olsa da filmin konusu büyük ölçüde kurgusal (Bryanston Distributing Company)
TT

Yarattığı tartışmalarla sinemayı değiştiren korku filmi 50 yaşında

Teksas Katliamı'ndaki Deri Surat karakteri, meşhur seri katil Ed Gein'in cinayetlerinden esinlenmiş olsa da filmin konusu büyük ölçüde kurgusal (Bryanston Distributing Company)
Teksas Katliamı'ndaki Deri Surat karakteri, meşhur seri katil Ed Gein'in cinayetlerinden esinlenmiş olsa da filmin konusu büyük ölçüde kurgusal (Bryanston Distributing Company)

Korku sinemasında yeni bir sayfa açan meşhur serinin ilk filmi Teksas Katliamı (The Texas Chain Saw Massacre), 50. yaşını kutluyor. 

2017'de aramızdan ayrılan Amerikalı yönetmen Tobe Hooper'ın imzasını taşıyan ikonik bağımsız korku filmi, 50. yıldönümü şerefine ABD sinemalarında bir kez daha meraklısıyla buluşuyor.

900 salonda gösterimde

4K kalitesinde restore edilen meşhur korku filmi, toplamda 900 sinema salonunda gösteriliyor.

İlk filmin 1974'te gösterime girdiği gün olan 1 Ekim'in 50. yıldönümünde başlayan gösterim, kasımın ilk haftasına kadar devam edecek.

Marilyn Burns, Paul A. Partain, Edwin Neal, Jim Siedow ve Deri Surat rolünde Gunnar Hanssen'in oynadığı film, hafta sonu kaçamağı yapan 5 gencin insan derisinden maske takan bir kasap ve onun yamyam ailesinin kurbanı olmasını konu alıyor. 

Şiddet ve yüzleşmelerle dolu korku, tartışmalara ve sansüre maruz kalmasına rağmen korku sinemasında bir dönüm noktası olmuştu.

İlk Teksas Katliamı'nı, ilk yapımdaki olayların öncesini anlatan bir öncül devam filmi, sonrasını anlatan bir başka devam filmi ve yeniden çevrimler izlemişti.

"Korku sineması bir daha asla eskisi gibi olmadı"

Dark Sky Films ayrıca ünlü Mark Woollen tarafından hazırlanan yeni bir 50. yıl fragmanı da yayımladı. 

Dark Sky, filmle ilgili şu açıklamayı paylaşıyor:

50 yıl önce, Teksas kırsalında bir hafta sonu kaçamağı yapan 5 genç, insan derisinden yapılmış maskeli bir kasap ve yamyam ailesinin kurbanı oldu ve korku sineması bir daha asla eskisi gibi olmadı.

Açıklama şöyle devam ediyor:

Şoke edici derecede gerçekçi olan Teksas Katliamı, 1974'te siyasi ve sosyal açıdan çalkantılı bir Amerika'da gösterime girdiğinde, izleyicileri daha önce hiç olmamış bir şekilde dehşete düşürdü. Sorunlarla dolu gösterimi boyunca tartışmalar, sansür ve tepkilerle karşılaşan bu korku başyapıtı, zamanın sınavından geçerek kültürel bir dönüm noktası haline geldi.

Independent Türkçe, Deadline, Bloody Disgusting