Sanat eserlerinin beyindeki etkisi ortaya kondu

Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)
Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)
TT

Sanat eserlerinin beyindeki etkisi ortaya kondu

Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)
Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)

Müzelerdeki gerçek sanat eserlerinin, tıpkıbasımlara ya da posterlere kıyasla beyni daha fazla uyardığı belirlendi.

Hollanda'dan bilim insanlarının çalışmasında, göz izleme ve MRI taramaları kullanılarak orijinal eserlerle posterler arasında beynin uyarılması açısından "muazzam fark olduğu" ortaya kondu. 

Barok ressam Jan Vermeer'in İnci Küpeli Kız tablosunun sergilendiği Lahey'deki Mauritshuis Müzesi'nin yaptırdığı çalışmada, orijinal eserleri ve reprodüksiyonlarını inceleyen 20 katılımcıların beyin aktiviteleri gözlemlendi. 

Araştırmada, orijinal eserleri inceleyenlerin beynindeki aktivitenin, reprodüksiyonları inceleyenlerinkine kıyasla 10 kat daha fazla olduğu belirlendi. 

Mauritshuis Müzesi'nin direktörü Martine Gosselink, bulgulara dair şunları söyledi:

10 katlık fark muazzam, orijinal bir esere kıyasla bir reprodüksiyona baktığınızda ortaya çıkan şey budur. Farkında olsanız da olmasanız da bir şeyler gördüğünüzde zihinsel açıdan zenginleşirsiniz çünkü beyninizde bağlantılar kurarsınız.

Çalışmayı yürüten Neurensics araştırma enstitüsünün ortak kurucusu Martin de Munnik, çalışmanın iki temel unsura dayandığını belirtiyor. 

Yaşları 21'le 65 arasında değişen katılımcılar, beyinlerindeki elektriksel aktiviteyi kaydetmek için kullanılan EEG tarayıcısıyla bir göz izleme ekipmanı taktı. Bu kişilerden önce müzedeki 5 tabloya, daha sonra da bunların müzenin mağazasında satılan posterlerine bakmaları istendi. 

Nörobilimciler, Amsterdam Üniversitesi'ndeki MRI makinesine bağlı ekipmanla elde edilen sonuçları inceledi. Araştırmacılar, orijinal sanat eserlerinin beynin bilinç, düşünce ve kişisel anılarla ilgili bölümü olan precuneus bölgesinde güçlü bir olumlu tepki uyandırdığını gözlemledi. 

dsvgrf
İnci Küpeli Kız'ın yüzünde oluşan üçgen, dikkatin uzun süre odaklanmasını sağlıyor (Mauritshuis Müzesi)

Örneğin Hollandalı ressam Gerrit van Honthorst'un Viyolonist tablosunun orijinaline bakanlarda 1 üzerinden 0,41'lik olumlu bir uyaran çıkarken, aynı eserin posterine bakıldığında bu değer 0,05'e geriledi. 

Araştırmacılar, İnci Küpeli Kız'ın "sürekli dikkat döngüsü" diye tanımladıkları bir etkiye yol açtığını da belirtiyor. Nörobilimciler, tablodaki kızın ön plana çıkarılan gözü, çenesi ve küpesi arasında bir üçgen oluştuğuna işaret ediyor. Ziyaretçilerin gözünün sürekli bu üçgene takıldığını belirten Munnik, bundan ötürü İnci Küpeli Kız'a daha uzun süre bakıldığını söylüyor. 

Independent Türkçe, Guardian, Phys.org



Bilimkurgu dizisinin yeni sezonu 100 tam puan aldı

Severance, 2022'nin şubatında yayına giren ilk sezonuyla iki Emmy ödülüne layık görülmüştü (Apple TV+)
Severance, 2022'nin şubatında yayına giren ilk sezonuyla iki Emmy ödülüne layık görülmüştü (Apple TV+)
TT

Bilimkurgu dizisinin yeni sezonu 100 tam puan aldı

Severance, 2022'nin şubatında yayına giren ilk sezonuyla iki Emmy ödülüne layık görülmüştü (Apple TV+)
Severance, 2022'nin şubatında yayına giren ilk sezonuyla iki Emmy ödülüne layık görülmüştü (Apple TV+)

Severance bu ay 17 Ocak'ta, AppleTV+'ta ikinci sezonuyla geri dönüyor. 

Dizinin yıldızı Adam Scott, anılarını yeni bir prosedürle iş ve özel yaşam diye ayıran Lumon Industries ekibini takip eden hikayedeki Mark Scout rolüyle izleyiciyle tekrar buluşmaya hazırlanıyor.

Övgü yağıyor

İlk sezonun üzerinden neredeyse üç yıl geçti. Hasret neredeyse bitti ve merakla beklenen devam sezonuyla ilgili ilk yorumlar gelmeye başladı.

Severance'ın yeni sezonuna hayran kalan eleştirmenler, diziye övgüler yağdırıyor.

İkinci sezon, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da ilk sezondan bile daha yüksek puan aldı. 

Bilimkurgunun ilk sezonu, televizyon yazarlarının yorumlarına göre 100 üzerinden 97 puan elde etmişti. Yeni sezon ise 43 eleştirmenin incelemesine göre 100 tam puan almayı başardı.

Slahsfilm'den Jeremy Mathai, "Severance'ın ikinci sezonu beklentilere mümkün olan en iyi şekilde meydan okuyor" derken, Daily Beast'ten Nick Schager diziyi şöyle değerlendiriyor: 

Ustalıkla düzenlenmiş bir zeka oyunu olmaya devam ediyor. Karakterlere ve durumlarına dair sağladığı içgörüler, her zaman daha büyük sırlar ve gözden kaçan komploların ipuçlarını taşıyarak hem aydınlatıcı hem de kafa karıştırıcı bir etki yaratıyor.

Collider'dan Carly Lane ise yeni bölümlere ilişkin övgülerini şöyle sürdürüyor: 

Severance'ın ikinci sezonu, 2025'in en iyi dizilerinden biri olarak kendini kanıtlıyor.

"Uzun zaman aldı" demişti

Dizinin yaratıcısı Dan Erickson, dizinin "Uzun zaman aldı" dediği ikinci sezonuyla ilgili şu ifadeleri kullanmıştı:

Bir nokta geldi ve yapımın belli bir aşamasında, 'Bunun daha iyi olduğunu düşünüyorum' diye hissetmeye başladım. Bence elimizde öncekinden çok daha heyecan verici bir şey var.

40 yaşındaki senarist, insanları hayal kırıklığına uğratma korkusunun yarattığı baskıyı şöyle açıklamıştı:

İnsanların geri dönüp ilk sezonun kalitesinde olmayan bir şeyi çekmek için aylar harcamasını istemiyorum. Bu yüzden gerçekten çok yoğundu.

Game of Thrones'un yıldızı da kadroda

Severance'ın ikinci sezonu, ilkinin dramatik finalinin ardından kaldığı yerden devam edecek. 

İlk sezonun yıldızları Adam Scott, Zach Cherry, Britt Lower, Tramell Tillman ve Patricia Arquette, rollerini canlandırmak üzere yeni bölümlerde dönüyor. 

Kadroya yeni eklenen isimler arasında ise Game of Thrones'un yıldızı Gwendoline Christie ve Gözlerini Kırp'la (Blink Twice) tanınan Alia Shawkat yer alıyor.

Resmi sinopsise göre ikinci sezon, karakterlerin "ayrılma sürecini hafife almanın korkunç sonuçlarını öğrenmeleriyle" ilgili.

Independent Türkçe, Newsweek, SFX, CBR.com, Collider, Slahsfilm, Daily Beast