Sanat eserlerinin beyindeki etkisi ortaya kondu

Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)
Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)
TT

Sanat eserlerinin beyindeki etkisi ortaya kondu

Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)
Katılımcıların beyin aktivitelerinin gözlemlenmesi için özel cihazlar kullanıldı (Mauritshuis Müzesi)

Müzelerdeki gerçek sanat eserlerinin, tıpkıbasımlara ya da posterlere kıyasla beyni daha fazla uyardığı belirlendi.

Hollanda'dan bilim insanlarının çalışmasında, göz izleme ve MRI taramaları kullanılarak orijinal eserlerle posterler arasında beynin uyarılması açısından "muazzam fark olduğu" ortaya kondu. 

Barok ressam Jan Vermeer'in İnci Küpeli Kız tablosunun sergilendiği Lahey'deki Mauritshuis Müzesi'nin yaptırdığı çalışmada, orijinal eserleri ve reprodüksiyonlarını inceleyen 20 katılımcıların beyin aktiviteleri gözlemlendi. 

Araştırmada, orijinal eserleri inceleyenlerin beynindeki aktivitenin, reprodüksiyonları inceleyenlerinkine kıyasla 10 kat daha fazla olduğu belirlendi. 

Mauritshuis Müzesi'nin direktörü Martine Gosselink, bulgulara dair şunları söyledi:

10 katlık fark muazzam, orijinal bir esere kıyasla bir reprodüksiyona baktığınızda ortaya çıkan şey budur. Farkında olsanız da olmasanız da bir şeyler gördüğünüzde zihinsel açıdan zenginleşirsiniz çünkü beyninizde bağlantılar kurarsınız.

Çalışmayı yürüten Neurensics araştırma enstitüsünün ortak kurucusu Martin de Munnik, çalışmanın iki temel unsura dayandığını belirtiyor. 

Yaşları 21'le 65 arasında değişen katılımcılar, beyinlerindeki elektriksel aktiviteyi kaydetmek için kullanılan EEG tarayıcısıyla bir göz izleme ekipmanı taktı. Bu kişilerden önce müzedeki 5 tabloya, daha sonra da bunların müzenin mağazasında satılan posterlerine bakmaları istendi. 

Nörobilimciler, Amsterdam Üniversitesi'ndeki MRI makinesine bağlı ekipmanla elde edilen sonuçları inceledi. Araştırmacılar, orijinal sanat eserlerinin beynin bilinç, düşünce ve kişisel anılarla ilgili bölümü olan precuneus bölgesinde güçlü bir olumlu tepki uyandırdığını gözlemledi. 

dsvgrf
İnci Küpeli Kız'ın yüzünde oluşan üçgen, dikkatin uzun süre odaklanmasını sağlıyor (Mauritshuis Müzesi)

Örneğin Hollandalı ressam Gerrit van Honthorst'un Viyolonist tablosunun orijinaline bakanlarda 1 üzerinden 0,41'lik olumlu bir uyaran çıkarken, aynı eserin posterine bakıldığında bu değer 0,05'e geriledi. 

Araştırmacılar, İnci Küpeli Kız'ın "sürekli dikkat döngüsü" diye tanımladıkları bir etkiye yol açtığını da belirtiyor. Nörobilimciler, tablodaki kızın ön plana çıkarılan gözü, çenesi ve küpesi arasında bir üçgen oluştuğuna işaret ediyor. Ziyaretçilerin gözünün sürekli bu üçgene takıldığını belirten Munnik, bundan ötürü İnci Küpeli Kız'a daha uzun süre bakıldığını söylüyor. 

Independent Türkçe, Guardian, Phys.org



14,8 milyar dolarlık başarı: Scarlett Johansson rekor kırdı

Scarlett Johansson'ın kariyeri 2003 yapımı Bir Konuşabilse'deki (Lost in Translation) rolüyle yükselişe geçmişti (Reuters)
Scarlett Johansson'ın kariyeri 2003 yapımı Bir Konuşabilse'deki (Lost in Translation) rolüyle yükselişe geçmişti (Reuters)
TT

14,8 milyar dolarlık başarı: Scarlett Johansson rekor kırdı

Scarlett Johansson'ın kariyeri 2003 yapımı Bir Konuşabilse'deki (Lost in Translation) rolüyle yükselişe geçmişti (Reuters)
Scarlett Johansson'ın kariyeri 2003 yapımı Bir Konuşabilse'deki (Lost in Translation) rolüyle yükselişe geçmişti (Reuters)

Marvel Sinematik Evreni'ne Black Widow'la veda etmesinin üzerinden 4 yıl geçen Scarlett Johansson, küresel gişe hasılatında en çok kazandıran başrol oyuncusu oldu. 40 yaşındaki aktris bu rekoru, başrolünü üstlendiği Jurassic World: Yeniden Doğuş (Jurassic World: Rebirth) sayesinde elde etti.

Yeni filmde Johansson, dinozor serisinin başrolünü Chris Pratt'ten devralıyor ve Zora Bennett adlı eski bir askeri canlandırıyor. Hikaye, Jurassic World üçlemesinin ardından dinozorların hâlâ yaşadığı nadir adalardan birine düzenlenen bir görevi konu alıyor. Film, dünya çapında vizyona girdiği ilk 6 günde 318 milyon dolar elde ederek, 2025 yapımları arasında yalnızca Çin animasyonu Ne Zha 2'nin gerisinde kaldı.

The Numbers verilerine göre bu açılış, Johansson'ın başrolde yer aldığı filmlerden elde ettiği toplam gişe gelirini 14,8 milyar dolara çıkardı. Bu toplamın 8,7 milyar dolarından fazlası, Black Widow rolünde yer aldığı 4 Avengers filmi ve Kaptan Amerika: Kahramanların Savaşı'ndan (Captain America: Civil War) geliyor.

The Numbers'ın "en yüksek gişe hasılatı yapan başrol oyuncuları" listesinde ilk 5'te yer alan isimlerden yalnızca biri Marvel filmlerinde rol almamış: Tom Hanks. 

Listenin diğer isimleri ise Robert Downey Jr., Samuel L. Jackson ve Chris Pratt. Bir önceki rekorun sahibi Jackson, 14,6 milyar dolarlık gişesiyle öne çıkıyordu. 

Robert Downey Jr.'ın başrolde yer aldığı filmlerin toplam hasılatı ise 14,2 milyar dolar. Bunun yaklaşık 11,8 milyar doları, 9 Marvel filminden geliyor. 976 milyon dolar hasılat elde eden Oppenheimer'daki Oscarlı performansı, başrol değil yardımcı oyuncu olarak kabul edildiğinden bu toplamda sayılmıyor.

Independent Türkçe, The Wrap, Variety, The Numbers