Yeni icat edilen yapay bitki evin havasını temizlerken elektrik üretiyor

Binghamton Üniversitesi'nin yapay bitkisi karbondioksiti temizleyebiliyor, oksijen ve elektrik üretebiliyor (Binghamton Üniversitesi/New York Eyalet Üniversitesi)
Binghamton Üniversitesi'nin yapay bitkisi karbondioksiti temizleyebiliyor, oksijen ve elektrik üretebiliyor (Binghamton Üniversitesi/New York Eyalet Üniversitesi)
TT

Yeni icat edilen yapay bitki evin havasını temizlerken elektrik üretiyor

Binghamton Üniversitesi'nin yapay bitkisi karbondioksiti temizleyebiliyor, oksijen ve elektrik üretebiliyor (Binghamton Üniversitesi/New York Eyalet Üniversitesi)
Binghamton Üniversitesi'nin yapay bitkisi karbondioksiti temizleyebiliyor, oksijen ve elektrik üretebiliyor (Binghamton Üniversitesi/New York Eyalet Üniversitesi)

Bilim insanları, aynı anda hem kapalı alandaki havayı temizleyebilen hem de bir akıllı telefona güç verecek kadar enerji üretebilen yapay bir bitki icat etti.

New York'taki Binghamton Üniversitesi'nden bir ekip, "eğlence için" 5 biyolojik güneş pilinden ve pillerin fotosentetik bakterilerinden yapay bir yaprak ürettikten sonra bu aracın pratik uygulamaları olabileceğini fark etti.

Kavram kanıtı niteliğindeki 5 yapay yapraklı bitki, karbondioksiti doğal bitkilerden çok daha etkili bir şekilde ortadan kaldırırken elektrik ve oksijen üretebiliyor.

Yapay bitkiyi açıklayan "Cyanobacterial Artificial Plants for Enhanced Indoor Carbon Capture and Utilisation" (Kapalı Alanda Geliştirilmiş Karbon Yakalama ve Kullanımında Siyanobakteriyel Yapay Bitkiler) başlıklı çalışmada, araştırmacılar "Havalandırma ve filtreleme gibi geleneksel karbondioksit azaltma yöntemleri, karbondioksit düzeyleri küresel ısınma sebebiyle arttıkça etkisini yitiriyor" diye belirtti.

Bu yapay bitkiler, fotosentez yapmak için kapalı alandaki ışığı kullanıyor ve iç mekandaki karbondioksit seviyelerinde yüzde 90 oranında bir azalma sağlayarak 5000'den 500 ppm'e düşürüyor. Bu da doğal bitkilerde görülen yüzde 10'luk azalmadan çok daha ileri düzeyde.   

Yapay bitki doğal bitkilere benzer gerekliliklere sahip, çalışmak için su ve besin maddelerine ihtiyaç duyuyor. Bitkinin gelecekteki versiyonlarında, farklı bakteri türleri kullanmak gibi bakım ihtiyacını azaltacak yöntemlerden faydalanılabilir. Bilim insanları, bu teknolojiyi bitkinin kullanım alanlarını artırmak için geliştirmeyi de umuyor.

Araştırmacılar "Bu yapraklar, yapay bitki yapısı içerisinde sıralı bir şekilde birleştirildiğinde sistem, 2,7 voltluk bir açık devre gerilimi (OCV) ve 140 mikrowattlık maksimum güç üretiyor, bu da taşınabilir elektronik cihazlara enerji vermeye yetiyor" yazdı ve aracın performansının "hava kalitesini iyileştirebilecek ve sürdürülebilir enerji sağlayabilecek çift işlevli bir sistem olma potansiyelini gösterdiğini" ekledi.

Binghamton Üniversitesi'nin Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği bölümünden Profesör Seokhun Choi şöyle dedi:

Bu elektriği, cep telefonu şarj etmek veya başka pratik uygulamalarda kullanmak istiyorum… İnce ayarlar yapıldıktan sonra bu yapay bitkiler her evin bir parçası olabilir. Bu fikrin faydalarını görmek çok kolay.

Çalışma, yakın zamanda Advanced Sustainable Systems isimli bilimsel dergide yayımlandı.
Independent Türkçe



Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Kreatin takviyeleri yakın zamana kadar neredeyse sadece performansı artırmak ve kas kütlesini kazanmak isteyen sporcular ve vücut geliştiriciler tarafından kullanılıyordu. Ancak artık şaşırtıcı hızda büyüyen bir pazar var: Orta yaşlı kadınlar.

Dwayne "The Rock" Johnson hâlâ protein karışımını "hacim kazanmak" için kullanırken, Ivanka Trump bu yıl sabah smoothie'siyle birlikte bir doz aldığını açıkladı.

TikTok'taki fitness fenomenlerinden sağlık uzmanlarına kadar, bu tebeşirimsi toz artık kadınlar için bir dizi faydasıyla lanse ediliyor. Peki, kreatin tam olarak ne ve bilim bu trendi destekliyor mu?

Midland Health'te doktor ve direktör olan Dr. Rupa Parmar, The Independent'a "Kreatin üç amino asitten (arjinin, glisin ve metiyonin) elde edilen doğal bir bileşik" diye konuştu.

Enerji üretimi için esasen kaslarımızda depolanır.

Kırmızı et ve balık gibi gıdalardan az miktarda alınsa da vücudumuz da her gün yaklaşık 1 gram üretir.

Rupar, çoğu kadının gıdalardan günde önerilen 3 ila 5 gramı almadığını ve takviyenin yardımcı olabileceğini söyledi.

"Kadınlar doğal olarak erkeklerden çok daha düşük kreatin depolarına sahip ve kreaatin genellikle beslenmelerinde daha az yer alıyor. Dolayısıyla seviyelerini artırmak için kreatin almaktan daha fazla fayda görebilirler" diye ekledi.

Kreatinin bir takviye olarak yükselişi 1992'de Britanyalı kısa mesafe koşucusu Linford Christie ve engelli koşucu Sally Gunnell'in Barselona Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmasıyla başlamıştı.

Parlak fitness dergileri onu bir "buluş" diye nitelendirmeye başlamıştı: Fortune dergisindeki 1998 tarihli bir makale bileşiği "doğanın steroidi" diye adlandırmış, Los Angeles Times da "Güç tozu" diye manşet atmıştı.

Başlangıçta büyük oranda kas geliştirme ve antrenman sonrası toparlanmaya faydalarıyla ünlense de araştırmalar kreatinin faydalarının spor salonunun ötesine uzanabileceğini gösteriyor.

Kreatin hafıza, beyin sağlığı, depresyon tedavisi ve enerji artışıyla ilişkilendiriliyor.

Rupar, "Bu madde beyin sağlığını bile destekleyebilir. Bilişsel işlevi iyileştirmeye ve yaşlandıkça bir miktar koruma sağlamaya yardımcı olduğunu öne süren çalışmalar var" dedi.

Kansas Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından Alzheimer hastaları üzerinde yapılan bir ön çalışmada, kreatin takviyelerinin hafızayı ve yürütme işlevini geliştirebileceği bulundu. Kreatin hormonal dalgalanmalara da iyi gelebilir.

Rupar sözlerine şöyle devam etti:

Kreatin, özellikle kendinizi daha yorgun hissettiğinizde, istikrarlı enerji seviyelerini destekleyerek regl döneminizdeki yorgunluğu hafifletmeye yardımcı olabilir.

Adet döngüsünü düzenleyen hormonlar olan östrojen ve progesteron, vücudun kreatini nasıl ürettiğini ve kullandığını etkiliyor.

Rupar, "Adet döngüsü sırasında kreatin seviyeleri değişebilir ve takviyeler, özellikle östrojen düşük olduğunda, enerji ve kas fonksiyonunu daha istikrarlı tutabilir" dedi.

Menopoza yaklaşan veya menopoza giren kadınlar için kreatin, özellikle direnç antrenmanıyla birleştirildiğinde kas kütlesi, gücü ve kemik yoğunluğundaki düşüşleri önlemeye yardımcı olabileceğinden özellikle umut verici görünüyor.

12 aylık bir çalışmada, kreatinin menopoza girmiş 47 kadında kemik mineral yoğunluğu kaybını azalttığı bulundu.

Tüm potansiyel avantajlarına rağmen, kreatinin dezavantajları da var.

En yaygın şikayetlerden biri şişkinlik: Kasları doyurduğu için su tutulmasına neden olabilir, bu da bazen şişkinlik hissine ve su ağırlığından dolayı tartıda birkaç kilo fazlalığa yol açar.

Yine de çalışmalar, önerilen dozlarda alındığında kreatinin çoğu sağlıklı yetişkin için güvenli olduğunu defalarca gösterdi.

Uzmanlar, özellikle böbrek rahatsızlığı olanlar veya ilaç kullananların başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmasını tavsiye ediyor.

Independent Türkçe