Multivitamin alırken dikkat edilmesi gereken 4 nokta

Mevsim geçişleri salgınları da beraberinde getiriyor

Vejetaryenseniz hayvani gıdalardan alamadığınız demir ve B12 gibi besinlere ağırlık veren takviyeleri kullanmanız daha mantıklı olabilir (Reuters)
Vejetaryenseniz hayvani gıdalardan alamadığınız demir ve B12 gibi besinlere ağırlık veren takviyeleri kullanmanız daha mantıklı olabilir (Reuters)
TT

Multivitamin alırken dikkat edilmesi gereken 4 nokta

Vejetaryenseniz hayvani gıdalardan alamadığınız demir ve B12 gibi besinlere ağırlık veren takviyeleri kullanmanız daha mantıklı olabilir (Reuters)
Vejetaryenseniz hayvani gıdalardan alamadığınız demir ve B12 gibi besinlere ağırlık veren takviyeleri kullanmanız daha mantıklı olabilir (Reuters)

Soğuk günlerin yaklaşmasıyla birlikte pek çok kişi gıda takviyesi almaya başlarken en gözde ürünlerden biri de multivitaminler oluyor. 

Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Pieter Cohen, aslında yalnızca besin bileşenlerini yeterince sindiremeyen kişilerin ve çok katı bir perhiz yapmak zorunda olanların bunlara ihtiyaç duyduğunu söylüyor. 

Diğer yandan aynı okuldaki önleyici tıp uzmanı JoAnn E. Manson ise yeterince sağlıklı beslenmediğini düşünenlerin ne olur ne olmaz diyerek multivitamin almasını makul görüyor. 

ABD'nin Washington Post gazetesi, ülkede en çok tüketilen takviyenin multivitamin olduğunu belirterek bunları alırken dikkat edilmesi gereken 4 noktayı sıraladı.

Doğru dozajı alın: Multivitaminin üstündeki yazıları okuyarak önerilenden fazla vitamin almayın. 

ABD Tarım Bakanlığı'nın internet sitesinden yaş, cinsiyet ve cüssenize göre neye ihtiyacınız olduğuna bakabilirsiniz.

Doğallık iddialarına dikkat: Minimum düzeyde işlenmiş gıdaları kasteden "whole-food" ifadesine, Türkiye'deki vitaminlerde de rastlanmaya başladı. Ancak az işlenmiş gıdaların vitamine dönüştürülmesi de yoğun bir işleme sürecinden geçmesiyle mümkün oluyor. 

Tufts Üniversitesi'nden Joel Mason, kaynağın bu hapların işleyişine çok da etkisi olmadığını söylüyor. Ucuzundan çok da farklı olmayan bir şeye daha fazla para vermek mantıklı sayılmaz.

Hapın boyutunu kontrol edin: Multivitaminlerin büyüklüğü bazılarının onları yutamamasına neden oluyor.

ABD Gıda ve İlaç İdaresi, yutulacak ilaçların 17 milimetreden büyük olmaması gerektiğini belirtse de bazılarının boyutları 20 milimetreye 10 milimetreyi bulabiliyor. 

Size göre olanı kullanın: Her multivitamin herkese uygun olmuyor. "Kadınlar için" ya da "yaşlılar için" gibi ifadeler bulunduran ürünlere de bir bakın. Onlar sizin ihtiyaçlarına daha iyi yanıt verebilir.

Pek çok kişi daha sağlıklı bir yaşam sürmek için ayrı ayrı vitamin veya mineral takviyeleri ya da bunların bir arada bulunduğu multivitaminler kullanıyor. Bu takviyelerinin küresel pazarının on milyarlarca dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor. 

Diğer yandan ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri araştırmacıları, haziranda yayımladıkları bilimsel makalede multivitamin takviyelerinin ömrü uzatmadığını ortaya koymuştu. Bilim insanları, sağlıklı beslenme ve egzersizin önemine dikkat çekmişti.
Independent Türkçe, Washington Post, Guardian



280 milyon yıllık fosil heyecan yarattı: Akdeniz'in en eski yırtıcısı mı?

252 milyon önce nesli tükenen gorgonopsiyenlerin böyle göründüğü tahmin ediliyor (Henry Sutherland Sharpe)
252 milyon önce nesli tükenen gorgonopsiyenlerin böyle göründüğü tahmin ediliyor (Henry Sutherland Sharpe)
TT

280 milyon yıllık fosil heyecan yarattı: Akdeniz'in en eski yırtıcısı mı?

252 milyon önce nesli tükenen gorgonopsiyenlerin böyle göründüğü tahmin ediliyor (Henry Sutherland Sharpe)
252 milyon önce nesli tükenen gorgonopsiyenlerin böyle göründüğü tahmin ediliyor (Henry Sutherland Sharpe)

Dinozorlar daha Dünya'da dolaşmıyorken ve ilk memelilerin ortaya çıkmasına on milyonlarca yıl kala, memelilerin uzak bir akrabası uzun dişleriyle karaların hakimiydi. 

252 milyon önce nesli tükenen gorgonopsiyenlerin hepsinin hançere benzeyen köpek dişleri olsa da vücutlarının boyutları değişiyordu. Kedi kadar olanı da kutup ayısı kadar büyüğü de vardı. 

Gorgonopsiyen adı verilen bu hayvanlara dair pek bir şey bilinmiyor ancak yeni bulunan bir fosil paleontoloji dünyasında çığır açtı.

İspanya'ya bağlı Akdeniz adası Mallorca'da fosili bulunarak tanımlanan bir gorgonopsiyen, türünün en eskisi çıktı. 

Son keşfe kadar bulunan gorgonopsiyen fosilleri, 270 milyon yıldan gençti. Sonuncusunun 270-280 milyon yaşında olduğu tespit edildi. 

Salı günü Nature Communications adlı bilimsel dergide yayımlanan makalede tanımlanan gorgonopsiyen türünün kafasının 18 santimetre uzunluğunda olduğu tahmin ediliyor. 

2019-2021'deki kazılarda çıkan fosille ilgili konuşan Josep Fortuny, "Hem neredeyse kesin bir şekilde en eski gorgonopsiyen hem de bilinen en eski terapsit" diyor. 

Araştırma makalesinin ortak yazarlarından Ken Angielczyk, 30-40 kiloluk hayvanın orta boyuttaki bir köpek kadar olduğunu ve uzun bir kuyruk barındırdığını söyledi. 

Ancak kürkü ve gözle görünen kulakları olmayan gorgonopsiyenin bu açılardan kertenkeleye de benzediğini belirterek ekliyor:

Lütfen ona kertenkele-köpek demeyin. Kertenkeleler bir çeşit sürüngen, gorgonopsiyen gibi memeli olmayan terapsitlerse bambaşka bir evrim soyundan geliyor. Memeliler ve sürüngenler 320 milyon yıl önce yaşamış ortak bir ataya sahip.

Daha önce Güney Afrika ve Rusya'nın yüksek enlemli bölgelerinde benzer fosiller bulunurken son keşfin Akdeniz'de yapılması da dikkat çekiyor. 

Bilim insanları 200-335 milyon yıl önce var olan süperkıta Pangea'nın tam ortasında Mallorca'nın yer aldığını söylüyor. 

Paleontologlar son keşifle birlikte daha önce bakılmamış yerleri araştırmanın önemini anladıklarını ifade ediyor. 

Independent Türkçe, CNN, ScienceAlert