Bilim insanları, demans riskini azaltmanın yöntemini buldu

Uzmanlar, kalp ve beyin sağlığının birbirini doğrudan etkilediğine dikkat çekiyor (AFP)
Uzmanlar, kalp ve beyin sağlığının birbirini doğrudan etkilediğine dikkat çekiyor (AFP)
TT

Bilim insanları, demans riskini azaltmanın yöntemini buldu

Uzmanlar, kalp ve beyin sağlığının birbirini doğrudan etkilediğine dikkat çekiyor (AFP)
Uzmanlar, kalp ve beyin sağlığının birbirini doğrudan etkilediğine dikkat çekiyor (AFP)

Bilim insanları, kalp sağlığını koruyarak demans riskini azaltmanın mümkün olduğunu belirtiyor. 

Amerikan Kalp Derneği'nin (AHA) dün yayımlanan çalışmasında, erken yaşlarda kalp dostu bir yaşam tarzı benimsemenin yaşlılıkta demans riskini azalttığı tespit edildi. 

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, dünyada en çok ölüm koroner arter hastalığından kaynaklanıyor. 

Kalp dokusuna temiz kan taşıyan damarların tıkanmasıyla ortaya çıkan bu rahatsızlıktan ölen kişi sayısı 2000'de 6,4 milyonken, 2021'de bu rakam 9,1 milyona yükseldi. 

Bu hastalık beyne de ciddi zararlar veriyor. AHA'nın çalışmasında koroner arterin kan akışını olumsuz etkileyerek beyin damarlarında hasar yarattığına dikkat çekiliyor. Yüksek tansiyon ve tip 2 diyabetin de beyne giden kan akışını azaltıp iltihaplanmayı artırarak, bilişsel gerileme ve demansa yol açabileceğine işaret ediliyor.

Araştırmada, koroner kalp hastalığının demans riskini yüzde 27 oranında arttığı bildiriliyor. 

ABD'deki Illinois Üniversitesi'nden Dr. Fernando Testai, bulgulara dair şunları söylüyor: 

Elde ettiğimiz kanıtlar, kalp ve beyin arasındaki çift yönlü ilişkinin düşündüğümüzden daha derin olduğunu gösteriyor. Diyabet gibi kalp hastalıklarıyla ilişkili vasküler risk faktörleri beyindeki beta-amiloid seviyesini artırabilir. Bu da Alzheimer hastalığının ayırt edici bir özelliği olarak kabul edilmektedir.

Testai, beta-amiloidin kalpte de bulunduğunu ve genellikle kalp bozukluğuyla ilişkili olduğunu belirterek, bunun "kalp ve beyin arasında temel bir biyokimyasal bağlantı olduğunu gösterdiğini" söylüyor. 

Araştırmacılar, düzenli uyku, dengeli beslenme, stresi azaltma ve egzersiz gibi hayat tarzı değişiklikleriyle kalp sağlığının korunmasını öneriyor.

Independent Türkçe, CNN, Daily Mail



Akıllara kazınan korkunun yıldızı, filmin sonuna yeni bir yorum getirdi

Yaklaşık iki buçuk saatlik Ritüel, Ari Aster'in ikinci uzun metrajlı filmi (A24)
Yaklaşık iki buçuk saatlik Ritüel, Ari Aster'in ikinci uzun metrajlı filmi (A24)
TT

Akıllara kazınan korkunun yıldızı, filmin sonuna yeni bir yorum getirdi

Yaklaşık iki buçuk saatlik Ritüel, Ari Aster'in ikinci uzun metrajlı filmi (A24)
Yaklaşık iki buçuk saatlik Ritüel, Ari Aster'in ikinci uzun metrajlı filmi (A24)

Ritüel'in (Midsommar) vizyona girmesinin üstünden 5 yıl geçse de korku filmini izleyenlerin kafasını karıştıran sorular hâlâ mevcut. 

Filmin başrolündeki Florence Pugh'la yönetmen Ari Aster arasında dahi fikir ayrılıkları var. 

*Haberin geri kalanı film hakkındaki sürprizlerin tadını kaçırabilir.

28 yaşındaki aktrisin Ritüel'de canlandırdığı Dani karakteri, Jack Reynor'ın hayat verdiği sevgilisi Christian'la birlikte İsveç'in ücra bir köyüne giderek yerel yaz festivaline katılıyor. 

Bu otantik deneyim kısa süre içinde kabusa dönerken filmin sonunda Mayıs Kraliçesi olan Dani, kurban edilmek üzere kendisini aldattığını düşündüğü Christian'ı seçiyor.

Başta kederle dolan yüzü, alevlerin yanmasıyla gülümsüyor. 

John Crowley'in çektiği ve başrolü Andrew Garfield'la paylaştığı Son Ana Kadar'ı (We Live in Time) tanıtmak için WIRED kameralarının karşısına geçen Pugh, Ritüel'in sonu konusunda Aster'den ayrıldığını söyledi:

Yönetmen Ari'den farklı bir yoruma sahibim. Fikir şu, psikotik kriz geçirdi. Ben erkek arkadaşı Christian'ı yanlışlıkla yakılacak kişi olarak belirlediğine ve sonda her şey yanarken kafasının bir psikotik kriz yaşıyor gibi gidip geldiğine inanıyorum.  Guy Fawkes Gecesi'nde neler yaşadığımı düşünerek 5 yaşındaki halimi canlandırmaya çalıştım. Alevleri görmek ne kadar da heyecan vericiydi, basit şeylerin yapıldığı çok çok küçük ve basit bir hayata ve çocukların nasıl hissettiğine baktım. Çünkü o anda onun orada olmadığını varsaydım.

Daha önce de Ritüel'deki karakterine dair konuşan Florence Pugh, "Sanırım sonunda o performansı elde etmek için kendi benliğimi kesinlikle suistimal ettim" demişti. 

Filmini bir "ayrılık operası" diye tanımlayan Aster'e göreyse Dani tam olarak Christian'ı öldürmek istiyordu. 

İlk uzun metrajı Ayin'i (Hereditary) 2018'de çeken Aster, bir yıl sonra Ritüel'in, 2023'te de Korkuyorum'un (Beau is Afraid) yönetmen koltuğuna oturdu.

38 yaşındaki yönetmen, başrolünde Joaquin Phoenix'in oynadığı Korkuyorum'un en gurur duyduğu filmi olduğunu ifade ederek şöyle demişti:

Yaptığım en iyi film diyebilirim. Filmi çok seviyorum ve umarım insanlar onu keşfetmeye devam eder.

"İnsanların bu filmi tekrar izlemesini umuyorum" diyen Amerikalı yönetmen, sözlerini şöyle sürdürmüştü:

Kesinlikle geri dönmekten fayda sağlanacağını düşündüğüm bir film. Sonuna kadar gitmeden ne olduğunu tam olarak bildiğinizi sanmıyorum. İkinci izleyişin, birincisinin yapamayacağı şekilde zengin olacağını umuyorum. Film, mücadele edilmek üzere tasarlandı.

Independent Türkçe, Screen Rant, WIRED