Arkeologlar, sigaranın yüzyıllar boyunca silinmeyen yan etkisini keşfetti

Arkeologlar, tütün tüketiminin yüzyıllar boyunca araştırılabilecek bir metabolik kayıt bıraktığını söylüyor

Tütün kullananların kalıntılarında, kemik yapılarındaki değişimlerinin keşfedilmesi, arkeologların kalıntıları ilk kez dişe ihtiyaç duymadan sınıflandırabilmesini sağladı (Leicester Üniversitesi)
Tütün kullananların kalıntılarında, kemik yapılarındaki değişimlerinin keşfedilmesi, arkeologların kalıntıları ilk kez dişe ihtiyaç duymadan sınıflandırabilmesini sağladı (Leicester Üniversitesi)
TT

Arkeologlar, sigaranın yüzyıllar boyunca silinmeyen yan etkisini keşfetti

Tütün kullananların kalıntılarında, kemik yapılarındaki değişimlerinin keşfedilmesi, arkeologların kalıntıları ilk kez dişe ihtiyaç duymadan sınıflandırabilmesini sağladı (Leicester Üniversitesi)
Tütün kullananların kalıntılarında, kemik yapılarındaki değişimlerinin keşfedilmesi, arkeologların kalıntıları ilk kez dişe ihtiyaç duymadan sınıflandırabilmesini sağladı (Leicester Üniversitesi)

Arkeologların araştırması, sigara içenlerin kemiklerinde tütünün yalnızca hayatları boyunca değil ölümlerinden asırlar sonrasına kadar süren izler bıraktığını ortaya çıkardı.

Leicester Üniversitesi'nden araştırmacılar, Britanya'da 12 ila 19. yüzyılda gömülen insan kalıntılarını inceleyerek tütünün kemiklerdeki derin etkisine ve kırık riskinin artması gibi kemiklerle ilgili durumlarla bağlantısına ışık tuttu.

Çalışma, tütünün 500 yıl önce Batı Avrupa'ya gelmesinin, insanların iskelet yapısında nasıl önemli değişikliklere yol açtığına dikkat çekiyor.

Arkeologlar, genelde bir iskeletin sigara içen birine ait olup olmadığını tespit etmek için dişteki izlere başvurarak pipo kullanımıyla bağlantılı leke veya yıpranma işaretleri saptamaya çalışıyordu. Ancak bu yöntem, dişlerin eksik olduğu veya geride kalmadığı durumlarda sıkça işlevsiz hale geliyordu.

Leicester Üniversitesi ekibi, tütün kullandığı bilinenlere ve sigara içme geçmişi bilinmeyenlere ait 323 kortikal kemiği yani kemiğe güç veren sıkı dış katmanı inceledi.

Araştırmacılar, toplu spektroskopi kullanarak kemiklerin moleküler yapısını inceledi ve sigara içenlerle içmeyenleri ayrıştıran 45 farklı moleküler özellik tespit etti. 

Science Advances'da yayımlanan araştırmada şöyle yazıyor:

Tütün tüketimi, insan kemiğinde tütün kullanıp kullanmadığı bilinmeyen bireylerde, kullanımın tespit edilmesini mümkün kılacak kadar belirgin bir metabolik kayıt bırakıyor. İnsan iskeletinin arkeolojik kalıntıları, tütün kullanımıyla bağlantılı hastalıklar da dahil olmak üzere geçmişteki patolojik ve sağlıkla ilgili durumları araştırmak için doğrudan kullanılabilecek kanıtlar sunma potansiyeline sahip.

Araştırmanın ortak yazarlarından Dr. Sarah Inskip şöyle dedi:

Araştırmamız, geçmişte tütün kullanan ve kullanmayanların kemiklerindeki moleküler özelliklerde belirgin farklılıklar gösteriyor. Bulgular, tütün kullanımının iskelet yapımızı etkilediğine işaret ediyor. Devam eden araştırmamız, bu farklılıkların nasıl ortaya çıktığını anlamayı amaçlıyor, bu da tütün kullanımının neden bazı kas-iskelet sistemi ve diş hastalıkları için risk oluşturduğu hakkındaki bilgilerimizi etkileyebilir.

Sigara içmenin, yumuşak dokulara ve organlara zararlı etkileri (akciğer, mesane ve gırtlak kanseriyle inme ve koroner arter hastalığı riskini artırması gibi) çokça kayda geçmiş olsa da kemiklerdeki etkileri daha az araştırıldı.

Sigara içmek, düşük kemik yoğunluğu, kırık riskinde artış ve periodontitis gibi kemiklerle bağlantılı durumlarla ilişkilendiriliyor.

Bu araştırma, yalnızca sigara içmenin tarihsel yaygınlığına ışık tutmuyor, aynı zamanda tütünün insan sağlığındaki geniş kapsamlı ve kalıcı etkisini tesirini gösteriyor ve bu yaygın alışkanlığın iskeletteki etkilerine dair değerli içgörüler sunuyor.

Independent Türkçe



Bilim insanlarından güvenlik açığı uyarısı: Yapay zeka insan hayatını tehdit edebilir

Bilim insanlarından güvenlik açığı uyarısı: Yapay zeka insan hayatını tehdit edebilir
TT

Bilim insanlarından güvenlik açığı uyarısı: Yapay zeka insan hayatını tehdit edebilir

Bilim insanlarından güvenlik açığı uyarısı: Yapay zeka insan hayatını tehdit edebilir

Yeni bir araştırma, yapay zeka sistemlerindeki büyük bir güvenlik açığının insan hayatını tehdit edebileceğini ileri sürdü.

Araştırmacılar, karar vermek için yapay zeka kullanan robotik sistemlerin bozulabileceğine ve bu sistemlerin güvenli olmadığına dair uyardı.

Yeni çalışma, ChatGPT gibi sistemlerin temelini oluşturan geniş dil modelleri teknolojilerini inceledi. Benzer teknolojiler, gerçek dünyadaki makinelerin kararlarını yönetmek üzere robotikte de kullanılıyor.

Ancak Pensilvanya Üniversitesi'ndeki yeni araştırma, bu teknolojilerde, hackerların sistemleri istenmeyen şekillerde kullanmak için suiistimal edebileceği güvenlik açıkları ve zayıflıkları olduğunu ileri sürüyor.

Üniversitede profesör olan George Pappas "Çalışmamız, geniş dil modellerinin bu noktada fiziksel dünyaya entegre etmek için yeterince güvenli olmadığını gösteriyor" dedi.

Profesör Pappas ve meslektaşları, halihazırda kullanılan bir dizi sistemdeki güvenlik önlemlerini aşmanın mümkün olduğunu kanıtladı. Örneğin bir otonom sürüş sisteminin, arabayı yaya geçidine sürecek şekilde hacklenebileceğini gösterdiler.

Makaleyi yazan araştırmacılar, zayıf noktaları saptamak ve engellemek üzere bu sistemlerin yaratıcılarıyla birlikte çalışıyor. Ancak bunun için belirli açıkları kapamaktansa sistemlerin nasıl yapıldığının tamamıyla yeniden düşünülmesi gerektiğini vurguladılar.

Pensilvanya Üniversitesi'nden başka bir ortak yazar "Bu makaledeki bulgular, sorumluluk sahibi inovasyon için güvenliğe öncelik veren bir yaklaşımın çok önemli olduğunu açıkça gösteriyor" dedi.

Yapay zeka destekli robotları gerçek dünyada kullanmadan önce yapısal sorunlarını ele almalıyız. Aslında araştırmamız, robotik sistemlerin yalnızca sosyal normlara uygun eylemleri gerçekleştirebildiğinden (ve gerçekleştirmesi gerektiğinden) emin olan bir doğrulama ve onaylama çerçevesi oluşturmaya yönelik.

 
Independent Türkçe