Ağaçlardan endüstriyel kimyasal üretme yolunda önemli bir gizem çözüldü

Ağaçlar, Dünya'nın kara kütleleri üzerindeki en zengin doğal kaynaklar arasında yer alıyor (Reuters)
Ağaçlar, Dünya'nın kara kütleleri üzerindeki en zengin doğal kaynaklar arasında yer alıyor (Reuters)
TT

Ağaçlardan endüstriyel kimyasal üretme yolunda önemli bir gizem çözüldü

Ağaçlar, Dünya'nın kara kütleleri üzerindeki en zengin doğal kaynaklar arasında yer alıyor (Reuters)
Ağaçlar, Dünya'nın kara kütleleri üzerindeki en zengin doğal kaynaklar arasında yer alıyor (Reuters)

Bilim insanları, petrol yerine ağaçlardan kimyasal üretimini mümkün kılacak bir yöntem buldu. 

Çevre dostu endüstriyel kimyasal arayışındaki bazı araştırmacılar, muazzam bir doğal kaynak sunan ağaçlardan yararlanmaya çalışıyor. 

Daha önceki çalışmalarda bazı bakterilerin, ağaçlardaki selülozu parçalayarak bu türden maddeler ortaya çıkarabileceği saptanmıştı. 

Ancak üretimin çok düşük seviyede kalması sorun teşkil ederken, ağaçlara sert yapısını veren lignin de bakterilerin bunları parçalamasını zorlaştırıyordu. 

Meselenin temeline inip bu sorunu çözmek isteyen bilim insanları, hızlı büyüyen kavak ağaçlarıyla çalışmalar yürütmeye koyuldu. 

Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi'nden Robert Kelly ve ekibi, lingin seviyesi düşük kavak ağaçlarının, aseton ve hidrojen gazı gibi endüstriyel kimyasallara dönüştürülebileceğini saptamıştı.

Ancak genetiği değiştirilen ve farklı seviyelerde lignin içeren kavak ağaçlarının sadece bir kısmının mikrobiyal bozunma ve fermantasyona elverişli olduğu tespit edilmişti. 

Araştırmacılar bunun bakterilerin farklı bitki türlerini farklı derecelerde yemek istemesinden kaynaklandığını fark ederek bunun nedenini araştırmaya başladı. 

Bulgularını Science Advances adlı hakemli dergide 18 Ekim Cuma günü aktaran ekip, mikrobiyal fermantasyon denen yöntemle ağaçları kimysallara dönüştürmede linginin sadece miktarının değil moleküler bileşiminin de rol oynadığını buldu. 

Bilim insanları ağacın lignin metoksi içeriği ne kadar düşükse, o kadar kolay bozunduğunu kaydetti.

Kelly, "Bu, düşük seviyede ligninin neden tek başına meseleyi çözmediğine dair gizemi ortadan kaldırdı; şeytan ayrıntıda gizliymiş"  diyerek ekliyor: 

Düşük metoksi içeriği muhtemelen selülozu bakteriler için daha erişilebilir kılıyor.

Bulguların seranın dışında, doğal ortamda da test edilmesi gerekiyor. Fakat araştırmacılar yeni çalışmanın, daha uygun ve çevre dostu kimyasallar üretmeye doğru önemli bir adıma işaret ettiğini söylüyor.

Kelly ayrıca ağaçlardaki lingini parçalama sürecinde mikroorganizmaların kullanılmasının daha az enerji gerektirdiğini de belirtiyor.

"Ayrıca enzimler ve kimyasallardan çok daha iyi bir iş çıkarabilirler" diyen uzman ekliyor: 

Selülozu parçalayıp fermente ederek etanol gibi ürünlere dönüştürüyorlar ve hepsini tek adımda yapıyorlar.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, Tech Explorist, Science Advances



Ratatouille'daki fare Remy gerçek oldu

Robot fare, Ernst'ün saçlarını çekerek onu yönlendiriyormuş gibi görünüyor (Christina Ernst)
Robot fare, Ernst'ün saçlarını çekerek onu yönlendiriyormuş gibi görünüyor (Christina Ernst)
TT

Ratatouille'daki fare Remy gerçek oldu

Robot fare, Ernst'ün saçlarını çekerek onu yönlendiriyormuş gibi görünüyor (Christina Ernst)
Robot fare, Ernst'ün saçlarını çekerek onu yönlendiriyormuş gibi görünüyor (Christina Ernst)

ABD'li bir bilgisayar mühendisi, meşhur animasyon Ratatuy'daki (Ratatouille) fare Remy'yi gerçek hayata taşıdı. 

27 yaşındaki Christina Ernst, 31 Ekim'de kutlanan Cadılar Bayramı'nda giyeceği kostüm için mühendislik becerilerini konuşturmaya karar vermiş.

TikTok hesabında yaptığı "giyilebilir teknoloji" ürünlerini paylaşan Ernst, son videosunda 2007 yapımı Disney/Pixar filmi Ratatuy'daki Remy'nin robotunu nasıl ürettiğini anlatıyor.

Filmde, aşçı olma hayalleri kuran Remy adlı fare, Paris'teki bir restoranda çalışan Alfredo Linguini'yle işbirliği yapıyordu. 

Yemek yapmayı pek beceremeyen Linguini'nin kafasına oturan fare, saçlarını çekiştirerek onu kontrol ediyor ve ikili harika tabaklara imza atıyordu.

Bunu gerçek hayata taşımak isteyen Ernst, işe üç boyutlu yazıcıyla bir fare modeli yaparak başladı. Ardından modelin içine küçük robotlar ve minik bir bilgisayar ekleyen mühendis, farenin kollarının hareket etmesini sağladı.

@shebuildsrobots I’ve rediscovered free will this Halloween #3dprinting #robotics #engineering #coding #arduino #halloween #ratatouille #cosplay ♬ Funny - Gold-Tiger

Daha sonra kollarını rasgele hareket ettiren fareyle videosunu TikTok'ta paylaşan Ernst'ün takipçileri, modelin kendisiyle uyumlu davranmasını önerdi.

Modele ivmeölçer ekleyerek bunu başarabileceğini fark eden Ernst, birkaç gün sonra yeni bir video paylaştı. 

Videoda mühendisin kollarından geçen kabloların da eklendiği ve Remy'nin kendisiyle senkronize bir şekilde kollarını hareket ettirdiği görülüyor. 

Röportaj programı As It Happens'a konuk olan Ernst, "Bence gereksiz derecede karmaşık projeleri görmek insanlara büyük bir keyif ve neşe veriyor" diyerek ekliyor:

Bu yüzden bu kadar çok kişinin hoşuna gitmesine sevindim.

Bir hafta içinde 9 milyon izlenmeye ulaşan videonun beğeni sayısı, bu haber yazıldığı sırada 1,6 milyondu.

Videonun sosyal medyada dolaşıma girmesinin ardından filmde Remy'yi seslendiren Patton Oswalt da X'te (Twitter) hayranlığını dile getirdi.

Oyuncu "Aman Tanrım, vay canına, ciddi misin?" diye yazdı.

Independent Türkçe, Popular Science, CBC