عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Hayvanların yaşlandıkça yalnızlaştığı ortaya kondu

Bunun önemli bir faydası da var.

Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)
Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)
TT
TT

Hayvanların yaşlandıkça yalnızlaştığı ortaya kondu

Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)
Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)

Yaşlandıkça yalnızlaşan insanlar, bu konuda yalnız değilmiş. Bilim insanları pek çok hayvanın benzer davranışlar sergilediğini belirtirken diğerlerinden uzaklaşmanın bir faydası olabileceğini de vurguluyor.

Vahşi geyiklerden böceklere, maymunlardan kuşlara çeşitli hayvanları inceleyen uzmanlar, yaşlılıkla sosyalleşme arasındaki bağı analiz etti. 

Birleşik Krallık'taki Leeds Üniversitesi'nden Dr. Josh Firth, "Bireylerin yaşlandıkça sosyallikten uzaklaşmasının genel bir örgü olarak göründüğünü söyleyebiliriz" diyor. 

Bu durumun sebep ve sonuçlarını da incelediklerini belirten hayvan davranış bilimcisi, yaşlıların gençler kadar bilgi paylaşma ihtiyacı hissetmemesinin önemli bir gerekçe olabileceğini söylüyor. 

Firth, yaşlandıkça düşen bağışıklıkla birlikte asosyalliğin hastalık bulaşmasını engelleyebileceğine de işaret ediyor:

İnsanların yaşlandıkça sosyal bağlarını azaltmasının bariz dezavantajlarını azaltmaya çalışmak hâlâ önemli ama muhtemel faydaları da düşünmeliyiz.

Etolog, internet üzerinden iletişimi sürdürmenin önemini vurguluyor. 

Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences adlı bilimsel derginin özel sayısının editörü olan Firth, konuyla ilgili 16 makaleyi onayladı. 

Makalelerin anlattığı araştırmalardan biri 150'yi aşkın türü inceledi ve sosyalliği daha uzun süre devam ettirenlerin daha uzun yaşadığını ve daha uzun süre üreyebildiğini ortaya koydu. 

Bir başka makaledeyse serçeler ele alındı. 6 yıl boyunca incelenen kuşların yaşlandıkça daha az sosyalleştiği belirtilirken yaşıtların ölmesi gerekçe gösterildi. 

Hint şebeklerini inceleyen makale, hayvanların yaşlandıkça diğerlerinden uzaklaşmasının onları hastalıklardan koruduğu sonucunu ortaya koydu. 

Firth'in bizzat imza attığı bir çalışma da kızıl geyiklerde benzer bir sonuca vardı. Vahşi dişilere bakıldığında asosyalliğin onları bağırsak kurtlarından koruduğu görüldü.

Etolog Firth şöyle diyor:

Genelde yaşlandıkça nematodlara yakalanma ihtimalinin arttığını bulduk. Çok fazla bireyle temas etmeyerek bundan kaçınabiliyorsunuz.Independent

Türkçe, Guardian, Phys.org

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Ünlü kara delik fotoğrafı hatalı olabilir

Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)
Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)
TT
TT

Ünlü kara delik fotoğrafı hatalı olabilir

Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)
Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)

Yeni bir çalışma, galaksimizin kalbindeki süper kütleli kara deliğin ünlü ilk fotoğrafının doğru olmayabileceğini iddia etti.

Olay Ufku Teleskobu (Event Horizon Telescope,EHT) işbirliği adlı uluslararası ekibin yıllar süren yoğun çalışmasının ardından ilk olarak 2022'de yayımlanan fotoğraf, Samanyolu galaksisinin kalbinde yer alan dönen kütleye çarpıcı bir bakış sunmuştu.

Bilindiği üzere fotoğraf, yuvarlak turuncu bir şekle ve ortasında karanlık bir deliğe sahip çörek şeklinde bir halkayı göstermişti. Merkezdeki karanlık bölge kara deliğin kendisi, turuncuysa etrafındaki güçlü çekim kuvvetlerinin çok yüksek sıcaklıklara kadar ısıttığı gazı gösteriyor.

Ancak yeni bir çalışma bu şeklin yanlış olduğunu iddia ediyor. Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'nin (National Astronomical Observatory of Japan, NAOJ) yürüttüğü yeni araştırmaya göre, aslında kara deliğin etrafında biriken materyal diski daha uzun olabilir.

Çalışma, orijinal fotoğrafı oluşturmak için kullanılan verileri toplamak ve daha sonra doğrulamak için yapılan çok büyük miktarda araştırmaya meydan okuyor.

Ancak araştırmacılar süreçteki hataların, verilerin yanlış analiz edilmesine yol açmış olabileceğini söylüyor. Araştırmacılar bu iddiayı, görüntünün oluşturulmasında kullanılan ve ilk olarak 2017'de toplanan verileri inceledikten sonra ortaya attı.

NAOJ'dan Miyoshi Makoto, "Görselimiz doğu-batı yönünde hafifçe uzamış ve doğu yarısı batı yarısından daha parlak" dedi.

Bu görünümün kara deliği çevreleyen yığılma diskinin ışık hızının yaklaşık yüzde 60'ı kadar bir hızla döndüğü anlamına geldiğini düşünüyoruz. O halde neden halka benzeri bir görüntü ortaya çıktı? Hiçbir teleskop astronomik bir görüntüyü kusursuz yakalayamaz. Halka görüntüsünün EHT'nin görüntüleme analizi sırasındaki hatalardan kaynaklandığını ve bir kısmının gerçek astronomik yapıdan ziyade insan elinden çıkma olduğunu varsayıyoruz.

İddiaları açıklayan makale, "An independent hybrid imaging of Sgr A* from the data in EHT 2017 observations" (EHT 2017 gözlemlerindeki verilerden Sgr A*'nın bağımsız bir hibrit görüntülemesi), Monthly Notices of the Royal Astronomical Society akademik dergisinde yayımlandı.

Independent Türkçe