Ünlü kara delik fotoğrafı hatalı olabilir

Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)
Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)
TT

Ünlü kara delik fotoğrafı hatalı olabilir

Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)
Bu, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın (ya da kısaca Sgr A*) ilk görüntüsü. Olay Ufku Teleskobu tarafından çekildi (Reuters)

Yeni bir çalışma, galaksimizin kalbindeki süper kütleli kara deliğin ünlü ilk fotoğrafının doğru olmayabileceğini iddia etti.

Olay Ufku Teleskobu (Event Horizon Telescope,EHT) işbirliği adlı uluslararası ekibin yıllar süren yoğun çalışmasının ardından ilk olarak 2022'de yayımlanan fotoğraf, Samanyolu galaksisinin kalbinde yer alan dönen kütleye çarpıcı bir bakış sunmuştu.

Bilindiği üzere fotoğraf, yuvarlak turuncu bir şekle ve ortasında karanlık bir deliğe sahip çörek şeklinde bir halkayı göstermişti. Merkezdeki karanlık bölge kara deliğin kendisi, turuncuysa etrafındaki güçlü çekim kuvvetlerinin çok yüksek sıcaklıklara kadar ısıttığı gazı gösteriyor.

Ancak yeni bir çalışma bu şeklin yanlış olduğunu iddia ediyor. Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'nin (National Astronomical Observatory of Japan, NAOJ) yürüttüğü yeni araştırmaya göre, aslında kara deliğin etrafında biriken materyal diski daha uzun olabilir.

Çalışma, orijinal fotoğrafı oluşturmak için kullanılan verileri toplamak ve daha sonra doğrulamak için yapılan çok büyük miktarda araştırmaya meydan okuyor.

Ancak araştırmacılar süreçteki hataların, verilerin yanlış analiz edilmesine yol açmış olabileceğini söylüyor. Araştırmacılar bu iddiayı, görüntünün oluşturulmasında kullanılan ve ilk olarak 2017'de toplanan verileri inceledikten sonra ortaya attı.

NAOJ'dan Miyoshi Makoto, "Görselimiz doğu-batı yönünde hafifçe uzamış ve doğu yarısı batı yarısından daha parlak" dedi.

Bu görünümün kara deliği çevreleyen yığılma diskinin ışık hızının yaklaşık yüzde 60'ı kadar bir hızla döndüğü anlamına geldiğini düşünüyoruz. O halde neden halka benzeri bir görüntü ortaya çıktı? Hiçbir teleskop astronomik bir görüntüyü kusursuz yakalayamaz. Halka görüntüsünün EHT'nin görüntüleme analizi sırasındaki hatalardan kaynaklandığını ve bir kısmının gerçek astronomik yapıdan ziyade insan elinden çıkma olduğunu varsayıyoruz.

İddiaları açıklayan makale, "An independent hybrid imaging of Sgr A* from the data in EHT 2017 observations" (EHT 2017 gözlemlerindeki verilerden Sgr A*'nın bağımsız bir hibrit görüntülemesi), Monthly Notices of the Royal Astronomical Society akademik dergisinde yayımlandı.

Independent Türkçe



Güney Kore, aşırı turizme karşı "sokağa çıkma yasağı" uygulayacak

Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)
Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)
TT

Güney Kore, aşırı turizme karşı "sokağa çıkma yasağı" uygulayacak

Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)
Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)

Güney Kore'de yetkililer, aşırı turizmi önlemek amacıyla tarihi Bukchon Hanok köyündeki bazı yerlerin erişimine sınırlandırma getirecek.

Kasımda denemesi yapılacak "sokağa çıkma uygulaması" kapsamında, turistlerin tarihi köydeki belirli alanlara erişimine 17.00-10.00 arası kısıtlama getirilecek. 

Martta uygulamaya konması planlanan kısıtlamayı ihlal edenlere 100 bin Güney Kore Wonu (yaklaşık 2 bin 500 TL) para cezası kesilecek. 

Tarihi bölgede yer alan özel sanat galerisi Asya Kültürel Sanat Müzesi'nin sahibi Kwon Young-doo, kamuya açık bölgelerde yürüdükleri için turistlere ceza kesilmesinin saçma olacağını belirterek şunları söylüyor: 

Böyle bir şey varken kim buraya seyahat etmek ister ki? Güney Kore'ye dair kötü bir izlenimle ayrılacaklar.

Başkent Seul'de yer alan Jongo bölgesindeki tarihi köy, dar sokakları ve geleneksel çatı mimarisine sahip ahşap evleriyle hem Güney Korelilerden hem de yabancı turistlerden ilgi görüyor. 

Fakat tarihi 1392-1897'deki Joseon Hanedanlığı'na kadar uzanan köyde bazı sakinler, turist sayısının artmasıyla gürültüden ve sokakların çöple dolmasından şikayetçi. Yaklaşık 6 bin 100 kişinin yaşadığı yere geçen yıl 6 milyon ziyaretçi gitmişti.

Jongno bölgesinin direktörü Chung Moon-hun, bu uygulamayla bölge sakinlerinin haklarını korumak istediklerini söylüyor. Girişlerin sınırlandırılacağı alan yaklaşık 34 bin metrekare, yani 5 futbol sahası büyüklüğünde. 

Bölge sakinleri, geleneksel Kore evlerinin turizme açılmasından da hoşnutsuz. 2010'da Bukchon Hanok'ta Geleneksel Kore Konut Deneyimi İşletmeleri adı altında, turistlerin konaklamasına sunulan 10 geleneksel ev kayıtlıydı. Bölge ofisine göre bu yıl ekim itibarıyla sayı 116'ya yükseldi. Bu evlerden birinin yanında oturan Kim Eun-mee, şunları söylüyor: 

İnsanlar sadece bir günlüğüne eğlenmeye geliyor ve çok gürültülü partiler düzenliyor. Günün erken saatlerinde bavullarını sürükleyen birçok kişinin sesi nedeniyle sık sık uyanıyorum. Günlük rutinimi sürdürmem çok zor oluyor.

Independent Türkçe, Reuters, US News