1200 yıllık devasa Viking mezarlığı bulundu

Bazı mezarlar "taştan teknelerle" çevrelenmişti.

Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)
Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)
TT

1200 yıllık devasa Viking mezarlığı bulundu

Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)
Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)

İsveç'te eski bir yerleşim yeri arayan arkeologlar, devasa bir Viking mezarlığı buldu. 

Ülkenin güneydoğusundaki Tvååker köyünde yapılacak yol çalışması öncesi bölgeyi inceleyen arkeologlar bir gömü alanı olduğunu fark etti.

İsveç Ulusal Tarih Müzeleri, 25 Ekim'de yapılan açıklamada 2019'a kadar süren çalışmalarda 139 ayrı mezar saptandığını ifade ediyor.

Tvååker'den tarihi destanlarda bahsedilmesine rağmen, bu mezarlığın yer üstündeki kalıntıları yakın zamana kadar bilinmiyordu.

Bilim insanları bunun, aradan geçen yıllarda yapılan tarım faaliyetlerinden kaynaklandığını düşünüyor.

Mezarlarda beklendiği gibi hem insan hem hayvan kemikleri tespit edildi. Sığır ve domuz adak amacıyla mezara konurken, köpeklerin ölen kişiye eşlik ettiği tahmin ediliyor. 

Araştırmacılar ayrıca hayvanlar yerleştirilmeden önce cesetlerin yakıldığını gösteren bulgular da edindi. 

MS 793 ila 1066'ya denk gelen Viking Çağı'ndaki ritüellerde, cesetler bir cenaze ateşinde yakılır, üstlerine inek veya domuz gibi hayvanlar konur ve mezar kapatılırdı.

Projeye liderlik eden Petra Nordin "Ölüler yakıldıktan sonra, muhtemelen yiyecek sunusu olarak küllerin üzerine yanmamış hayvanlar, genellikle de sığırlar yerleştiriliyordu" diye açıklıyor.

bthy
Ateşten büyük ölçüde etkilenen sikke, mezarlıktaki en eski mezarlarla aynı döneme ait (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)

Arkeologlar kemiklerin yanı sıra metal aksesuarlar, seramik kaplar ve bazı mezarların etrafına tekne şeklinde yerleştirilmiş büyük taşlar da buldu.

Ayrıca 795-806 dönemine tarihlenen, gümüş bir Arap sikkesinin parçası çıkması, mezarlığın hangi döneme ait olduğu hakkında fikir veriyor.

Mezarlardan birini özellikle ilgi çekici bulan Nordin "Mezarda 17 kap, insan ve hayvan kemiklerinin yanı sıra dokuma ağırlıklar ve demirden ok uçları vardı" diyerek ekliyor: 

Kare şeklindeki çukuru, yer üstündeki ölü yakma ateşine iyi bir hava akımı sağlayacak bir yapı olarak yorumladık.

Nordin gömü alanının sadece yüzde 6'sını kazdıklarını ve mezarlığın bağlı olduğu yerleşim birimini bulamadıklarını ifade ediyor. 

Yine de mezarlığın Tvååkersån Nehri'yle Järnbärarvägen diye bilinen antik bir yol arasındaki düz bir sırt üzerinde stratejik bir noktada yer alması, bu bölgenin Viking Çağı ticareti ve taşımacılığında önemli bir rol oynadığına işaret ediyor.

Arkeologlar bölgede yapılacak kazıların mezarlıkla ilgili soru işaretlerini gidereceğini umuyor.

Independent Türkçe, Live Science, Archaeology News



Yeni çalışmaya göre doğal sebeplerle ilişkilendirilen ölümler Kovid kaynaklı olabilir

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yeni çalışmaya göre doğal sebeplerle ilişkilendirilen ölümler Kovid kaynaklı olabilir

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Kovid pandemisinin ilk aylarında daha önce doğal nedenlere bağlanan birçok ölüm aslında virüs nedeniyle gerçekleşmiş olabilir.

ABD Ulusal Yaşlanma Enstitüsü'ne göre, pandeminin ilk 30 ayında bir milyondan fazla ölüm, hastalık ve kronik durumlar gibi diğer doğal nedenlerden rapor edildi. Önceki çalışmalar, fazla ölümlerin bildirilen Kovid ölümlerinden daha yüksek olduğunu bulmuş ancak çoğu, tüm nedenlerden kaynaklanan ekstra ölümleri araştırmıştı.

Şimdi araştırmacılar bu ölümlerin zamanlamasının, bunların fark edilmeyen ölümler olabileceğini veya sağlık hizmetlerinde ve diğer alanlarda pandemiyle ilgili aksaklıklarla dolaylı yoldan bağlantılı olabileceğini gösterdiğini söylüyor.

Enstitünün finanse ettiği çalışma, Mart 2020'den Ağustos 2022'ye kadar 3 bin 127 ABD ilçesinde beklenenden yaklaşık 1,2 milyon daha fazla doğal nedenli ölüm olduğunu ortaya koydu.

Bu ölümlerin yaklaşık 163 bininin ölüm belgesinde Kovid ibaresi bulunmuyordu.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nden (CDC) alınan verileri kullanan araştırmacılar, fazladan ölümlerle Kovid ölümleri arasındaki en büyük boşlukların Batı ve Güney kırsalında olduğunu tespit etti.

Enstitü, vakalardaki artışların genellikle doğal nedenli fazladan ölümlerdeki artışlarla ilişkili olduğunu belirtti.

Enstitü, "Kovid-19 ölümleriyle doğal nedenli ölümler arasındaki korelasyon, sağlık hizmetlerindeki gecikmelerin ve pandeminin sosyal ve ekonomik etkilerinin bu fazladan ölümlerin ana nedenleri olmadığını gösteriyor" açıklamasını yaptı.

Doğal nedenlere bağlı ekstra ölümlerin daha fazla olduğu bölgelerde, test eksikliği, daha az deneyimli ölüm araştırmacıları ve tıbbi tesislerin dışında meydana gelen daha fazla ölüm nedeniyle daha fazla fark edilmeyen Kovid ölümü yaşanmış olabilir.

PNAS adlı akademik dergide yayımlanan çalışmada, New England ve Orta Atlantik metropol ilçelerinde, bildirilen Kovid ölümlerine kıyasla daha az doğal nedenli fazladan ölüm olduğu tespit edildi. Bunun nedeni muhtemelen Kovid önleme politikaları, farklı ölüm raporlama standartları veya ekonomik olarak daha ayrıcalıklı ilçelerde evden çalışma imkanının artması nedeniyle diğer ölüm nedenlerindeki düşüşler olabilir.

Fakat bulgularda bazı sınırlamalar vardı. Örneğin, doğal nedenlere bağlı ölümlerdeki fazlalığın fark edilmeyen Kovid vakalarından mı kaynaklandığı yoksa pandemiden kaynaklanan diğer aksaklıklarla mı ilgili olduğu kesin olarak bilinemiyor. 2022 için ölüm sayıları da hâlâ kesin değil.

Enstitü, "Gelecekteki araştırmalar, fark edilmeyen Kovid-19 ölümlerini diğer nedenlerden ayırmalı ve yaş, cinsiyet, ırk ve sosyoekonomik durum gibi bireysel faktörlerin yanı sıra sağlık sigortası ve birinci basamak bakıma erişim gibi farklılıkları incelemeli" ifadelerini kullandı.

Genel olarak, bu çalışma pandeminin gerçek etkisinin daha iyi anlaşılmasına katkı sunuyor. Ayrıca daha iyi halk sağlığı müdahalelerine ve ölüm soruşturma sistemlerindeki iyileştirmelere rehberlik edebilir.

Independent Türkçe