Büyük İskender'in tuniği bulundu mu?

Kraliyet mezarlarıyla ilgili tartışma yeniden alevlendi.

Asıl adı III. Aleksandros olan Büyük İskender, Yunanistan'dan Mısır ve Hindistan'a uzanan geniş toprakları fethetti (Wikimedia Commons)
Asıl adı III. Aleksandros olan Büyük İskender, Yunanistan'dan Mısır ve Hindistan'a uzanan geniş toprakları fethetti (Wikimedia Commons)
TT

Büyük İskender'in tuniği bulundu mu?

Asıl adı III. Aleksandros olan Büyük İskender, Yunanistan'dan Mısır ve Hindistan'a uzanan geniş toprakları fethetti (Wikimedia Commons)
Asıl adı III. Aleksandros olan Büyük İskender, Yunanistan'dan Mısır ve Hindistan'a uzanan geniş toprakları fethetti (Wikimedia Commons)

Bilim insanları, Yunanistan'daki kraliyet mezarlarında bulunan bir kumaş parçasının Büyük İskender'in tuniği olduğunu öne sürdü. 

Yunanistan'ın kuzeyindeki Vergina'da yer alan Aigai Kraliyet Mezarları, 1977'de keşfedildiğinden beri ilgi ve tartışmaların odağı olmaya devam ediyor. 

Yaklaşık 50 yıl önceki keşfe liderdik eden arkeolog Manolis Andronikos, mezar ve buradaki kumaş gibi bulguların Büyük İskender'in babası II. Filip'e ait olduğunu savunuyordu.

Ancak Journal of Field Archaeology'de bu ay yayımlanan bir çalışma bu teoriye meydan okuyor. 

MÖ 356-323'te Makedonya Kralı olarak hüküm süren Büyük İskender, dünyanın büyük bir kısmını fethetmişti. Tarihin en iyi liderleri arasında sayılan kralın kalıntılarının nerede olduğu bilinmiyor.

Daha önceki çalışmalarda Aigai Kraliyet Mezarları'ndaki üç mezarın Büyük İskender'in akrabalarına ait olduğu tespit edilse de bu kişilerin kim olduğu üzerinde fikir birliği sağlanamıyordu.

Trakya Demokritos Üniversitesi'nden Antonis Bartsiokas bu belirsizliği giderme amacıyla mezarları ve yıllar önce bulunan mor ve beyaz renkli kumaş parçasını inceledi. 

Fosiller üzerinde mikroanaliz yapma uzmanı Bartsiokas, çeşitli testler ve tarihi metinlerden yararlanarak ilk mezarın II. Filip'e, ikinci mezarın Büyük İskender'in üvey kardeşi III. Filip'e ve son mezarın da meşhur liderin ergenlik çağında ölen oğlu IV. Aleksandros'a ait olduğu sonucuna vardı.

Kızılötesi spektroskopisi ve gaz kromatografisi gibi teknikler kullanan bilim insanı, kumaşın pamuktan yapıldığını, huntit adlı minerali içerdiğini ve mor rengin Sur moru boyasından geldiğini tespit etti. 

Bartsiokas bu mineralin ve mor boyanın Persler tarafından üretilmesinden dolayı, kumaşın Büyük İskender'in bölgeyi fethetmesinden sonra yapıldığını ve tuniğin ona ait olduğunu savunuyor. 

Nadir bir boya olan Sur morunun Makedonyalı elitler tarafından benimsenmesi bu düşünceyi güçlendiriyor.

Ayrıca yeni çalışmaya göre tunik, III. Filip'in mezarına konmuştu. Araştırmacı bu mezardaki frizlerde resmedilen av sahnesinde ortadaki kişinin bu tuniği giyen Büyük İskender olduğunu öne sürüyor.

Mezardan çıkarılan ve yine Perslerle ilişkilendirilen altın bir asanın da Büyük İskender'e ait olduğunu savunuyor.

Üvey kardeşinden sonra kral III. Filip, onun eşyalarını alıp Makedonya'ya getirmiş ve bu nedenle bu eşyalarla gömülmüş olabilir.

Diğer yandan bazı uzmanlar yeni çalışmanın savunmasını yetersiz buluyor. Andronikos'un ölümünden sonra kazılara liderlik eden arkeolog Stella Drougou şu ifadeleri kullanıyor:

Spekülasyonlara uygun bir zemin var ancak bu tür tartışmalar asılsız.

Drougou, Bartsiokas'ın teorilerinin kazılar sırasında toplanan verilerle çeliştiğini savunuyor.

Bartsiokas ise Andronikos'u kanıtları gizlemekle suçlayarak bu verilerin mezarın II. Filip'e ait olduğu iddiasını çürüteceğini öne sürüyor ve ekliyor:

Şimdiye kadar yaptıkları gibi karşıt herhangi bir kanıt sunmadan itiraz edecekler.

ABD'deki Bard College'dan James Romm, yeni teorinin doğru olabileceği görüşünde. Ancak Romm, pek çok uzmanın frizde resmedilen kişinin Büyük İskender olmadığını düşündüğünü ekliyor.

Independent Türkçe, New York Times, Popular Mechanics, Interesting Engineering, Journal of Field Archaeology



Rutin kontrolde şaşkına çeviren olay: Karaciğerinden 2 kiloluk tümör çıktı

Eşine zor rastlanan büyüklükteki tümör, rutin bir kontrolde tesadüfen tespit edildi (Mater Özel Hastanesi)
Eşine zor rastlanan büyüklükteki tümör, rutin bir kontrolde tesadüfen tespit edildi (Mater Özel Hastanesi)
TT

Rutin kontrolde şaşkına çeviren olay: Karaciğerinden 2 kiloluk tümör çıktı

Eşine zor rastlanan büyüklükteki tümör, rutin bir kontrolde tesadüfen tespit edildi (Mater Özel Hastanesi)
Eşine zor rastlanan büyüklükteki tümör, rutin bir kontrolde tesadüfen tespit edildi (Mater Özel Hastanesi)

Avustralyalı bir adam rutin doktor kontrolünde karaciğeride 2 kilogram ağırlığında tümör olduğunu öğrenince şoke oldu.

Brisbane'de yaşayan 67 yaşındaki Barrie Tibbetts, hiçbir semptomu olmadan düzenli kontrolleri için doktorunu ziyaret etti.

Ancak pratisyen hekim Dr. Kerrie Hulett, karaciğer test sonuçlarının "biraz anormal" olduğunu görünce organı ultrasonla incelemeye karar verdi. Tibbetts'in daha önce karaciğerinde sorun yaşaması doktoru özellikle endişelendirmiş.

Ultrasonun karaciğerinde büyük bir kitle olduğunu göstermesinin ardından Tibbetts, soluğu Brisbane'deki Mater Özel Hastanesi'nde aldı.

Hepatosellüler karsinom teşhisi konan üç çocuk babası adamın karaciğerinden, 15 santimetre boyunda ve 2 kilogram ağırlığında tümör çıkarıldı. 

Temmuzdaki ameliyatı gerçekleştiren cerrah Dr. Joel Lewin, tümörün muhtemelen birkaç aydır büyüdüğünü söylüyor. 

Karaciğerin sağ tarafının büyük bir kısmını kaplayan tümörü çıkarmak için 6 saatlik bir operasyon gerekti. 

yjukıl8
Cerrah, tümörün büyüklüğünden dolayı laparoskopi yerine karında kesik açarak ameliyatı yaptığını söylüyor (Mater Özel Hastanesi)

Dr. Lewin daha önce hiç bu kadar büyük bir tümör çıkarmadığını belirtiyor. 

"Semptom yoktu, gözlerime inanamadım" diyen Tibbetts ise ekliyor:

Ameliyattan hemen önce daha fazla tarama yaptırdım ve kitle o kadar büyümüştü ki diyaframıma doğru ilerliyordu.

Doktorlar ameliyat yapılmasa Tibbetts'in muhtemelen hayatını kaybedeceğini düşünüyor. 

Operasyonun ardından eski sağlığına kavuşan hastanın taramalarında da iyi sonuçlar görülüyor.

Eşi Leslie'yle birlikte Avustralya'yı gezmeyi planlayan Tibbetts bu hafta yaptığı açıklamada, "Birkaç hafta önce iyi haberi aldıktan sonra bunun kutlama için güzel bir yol olacağını düşündük" ifadelerini kullandı.

Hepatosellüler karsinom, primer karaciğer kanserlerinin yaklaşık yüzde 85 ila yüzde 90'ına tekabül ediyor. Kanserde primer, tümörün sözkonusu organda başladığı ve başka bir yerden sıçramadığı anlamına geliyor. 

Erkeklerde daha yaygın görülen bu hastalık, genellikle 60 yaşından sonra ortaya çıkıyor. 

Hepatit B ve Hepatit C geçmişi olan kişiler daha büyük bir risk altında. Ayrıca uzmanlar aşırı alkol tüketiminin de karaciğer kanserine yol açabileceğine dair uyarıyor. 

Kaburganın sağ veya sol tarafında şişkinlik, (karaciğer veya dalağın büyümesi), göz ve ciltte sararma, midede şişkinlik, iştah kaybı semptomlar arasında yer alıyor. 

Uzmanlar bu belirtilerin başka hastalıkların da habercisi olabileceğini belirterek özellikle iki haftadan uzun sürmesi durumunda doktora başvurulması gerektiğini söylüyor. 

Independent Türkçe, Guardian, Canberra Times, Cleveland Clinic