Kimyada yeni bir çağ başlıyor: 100 yıllık kural yıkıldı

İlaç keşfinde çığır açabilir.

Bilim insanları yapılması imkansız sanılan üç boyutlu molekülleri sentezledi (Temsili/Pexels)
Bilim insanları yapılması imkansız sanılan üç boyutlu molekülleri sentezledi (Temsili/Pexels)
TT

Kimyada yeni bir çağ başlıyor: 100 yıllık kural yıkıldı

Bilim insanları yapılması imkansız sanılan üç boyutlu molekülleri sentezledi (Temsili/Pexels)
Bilim insanları yapılması imkansız sanılan üç boyutlu molekülleri sentezledi (Temsili/Pexels)

Kimyagerler, 100 yıldır kabul edilen bir organik kimya kuralını yıkmayı başardı. Bulguların, yeni ilaçların geliştirilmesine katkı sunması bekleniyor. 

Alken adı verilen organik bileşikler en azından bir tane karbon-karbon çift bağı içeriyor. Bu karbon atomlarının her biri genellikle bağlı olduğu diğer atomlarla aynı iki boyutlu düzlemde yer alıyor.

Alman kimyager Julius Bredt'in ortaya attığı ve 1924'ten beri kabul gören Bredt Kuralı'na göre bisiklik moleküllerle çift bağlar oluşturmak mümkün değil.

Bu teori, anti-Bredt veya bisiklik moleküllerinin yapısının atomların aynı iki boyutlu düzlemde yer almasına izin vermemesine dayanıyordu. 

Bredt'e göre bu yapıdaki alkenlerde çift bağ kurmaya çalışmak moleküllerin dengesizleştirerek varlığını sürdürememesine yol açıyordu.

Fakat hakemli dergi Science'ta cuma günü (1 Kasım) yayımlanan çalışmada bilim insanları bunun mümkün olduğunu gösterdi. 

ABD'deki Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles kampüsünden kimyagerler, anti-Bredt alkenlerin dengesizliğinin önüne geçmek için onlarla kolayca etkileşime giren başka moleküller ekledi.

Bu sayede dengesiz olanları hapsedip diğer molekülleri ortamdan çıkardılar. Bilim insanları nihayetinde üç boyutlu anti-Bredt moleküllerini sentezleyerek Bredt Kuralı'nın doğru olmadığını gösterdi. 

Makalenin başyazarı Luca McDermott, "Bir şeyin kesinlikle imkansız olduğunu söyleyen bir kural varsa, o zaman belki de bunu çözmenin doğru yolu düşünülmemiştir" diyor: 

Ve eğer bunu yaparsanız, aslında düşündüğünüz kadar zor olmayabilir.

Yeni çalışmada anti-Bredt moleküllerinin nasıl hapsedileceğini de açıklayan ekip, bunun ilaç geliştirme çalışmalarında önemli bir rol oynamasını bekliyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Neil Garg "İlaç endüstrisinde bizimki gibi üç boyutlu yapılar ortaya çıkaran kimyasal reaksiyonlar geliştirmeye yönelik büyük bir çaba var" diyerek ekliyor:

Yeni ilaçlar keşfetmede kullanılabilirler.

Araştırmacılar, gelecekte alışılmadık yapılara sahip daha fazla bileşik sentezlemeyi planlıyor.

Garg, "Bredt Kuralı'nı 100 yıl sonra sorgulayıp sınırlarını zorlayabiliyorsak muhtemelen yeniden incelenmeyi bekleyen her türlü başka kural vardır" ifadelerini kullanıyor.

Independent Türkçe, Live Science, Study Finds, Newsweek, Science



Ödüllü Big Little Lies'ın yıldızı "hayatını değiştiren" telefonu anlattı

David E. Kelley tarafından uyarlanan ve 2017'den 2019'a kadar iki sezon süren hit drama dizisi, 8 Emmy kazandı (HBO)
David E. Kelley tarafından uyarlanan ve 2017'den 2019'a kadar iki sezon süren hit drama dizisi, 8 Emmy kazandı (HBO)
TT

Ödüllü Big Little Lies'ın yıldızı "hayatını değiştiren" telefonu anlattı

David E. Kelley tarafından uyarlanan ve 2017'den 2019'a kadar iki sezon süren hit drama dizisi, 8 Emmy kazandı (HBO)
David E. Kelley tarafından uyarlanan ve 2017'den 2019'a kadar iki sezon süren hit drama dizisi, 8 Emmy kazandı (HBO)

Big Little Lies'ın üçüncü sezonuyla ilgili gelişmeler hâlâ belirsizliğini korurken dizinin yıldızlarından Shailene Woodley, her şeyin nasıl başladığını anlattı.

Woodley, HBO'nun hit dizisi Big Little Lies'da canlandırdığı Jane Chapman karakteriyle ilk Emmy adaylığını elde etmişti. Ancak 32 yaşındaki Woodley, rolü neredeyse geri çevireceğini açıkladı.

Laura Dern ikna etmiş

Vanity Fair'a yakın zamanda verdiği röportajda Woodley, Jean-Marc Vallée'yle çalışma fırsatından duyduğu heyecanı dile getirerek onu "inanılmaz bir sanatçı ve yönetmen" diye nitelendirdi. 

Ancak Woodley'nin daha önce kendini keşfetmek üzere Hindistan'a gitme planları olduğu için projeye katılımı başlangıçta ertelenecekti. Ta ki Laura Dern devreye girene kadar... 

İki kez Altın Küre'ye aday gösterilen Woodley, "kız kardeşim" dediği rol arkadaşı Laura Dern'ün, kendisini Liane Moriarty'nin kitabının dizi uyarlamasına katılmaya ve Jane rolünü üstlenmeye nasıl ikna ettiğini anlattı.

Bir telefon aldım, asla unutmayacağım. 2015'in kasım ya da ekim ayıydı. O zamanlar oyunculuktan ya da sanattan ve hikaye anlatma zanaatından yorulmamıştım ama Hollywood'dan gerçekten yorulmuştum.

"Kendimi bulmak istiyordum"

Amerikalı oyuncu sözlerine, "Big Little Lies'la ilgili bir telefon aldım çünkü Jean-Marc Vallée, Jane'i oynamamı istiyordu" diyerek devam etti:

Onunla çalışmayı çok istiyordum, inanılmaz bir sanatçı ve yönetmen olduğunu düşünüyordum. Ama 'kendimi bulma' konusunda gerçekten kararlıydım.

Woodley daha sonra Hindistan'dayken Dern'den bir telefon almış: 

Dedi ki, 'Dinle, hayatında nerede olduğunu biliyorum. Ben de daha önce o yollardan geçtim. Bu dünya bir yanılsama ama yanılsama olmayan, senin yapmayı sevdiğin şey. Ve senin amacın, en azından hayatının bu anında, bir hikaye anlatıcısı olmak. Ve bence bu fırsatı kaçırman büyük bir hata olur.

Woodley, "Hindistan'ı terk edip ABD'ye dönmeye karar vermem bu telefon sayesinde oldu ve hayatımı sonsuza dek değiştirdi" diye ekledi. 

"Arkadaşlığımızın cesur bir anıydı"

"Pek çok açıdan Laura'ya minnettarım" diyen aktris şöyle dedi: 

Bu, arkadaşlığımızın 'Bence bir hata yapıyorsun ve sana nedenini söyleyecek kadar cesur olacağım çünkü seni gerçekten anlıyorum ve şu anda kendi hayatında göremediğin bir şeyi görüyorum' diyecek kadar cesur bir anıydı.

Woodley ve Dern, Big Little Lies'da beraber çalışmadan önce, 2014 yapımı romantik film Aynı Yıldızın Altında'da (The Fault in Our Stars) birlikte rol almıştı. 

Dern, Woodley'nin canlandırdığı Hazel Grace Lancaster'ın annesini oynamıştı.

Kidman "üçüncü sezon iyi durumda" demişti

Big Little Lies'ın yıldızlarla dolu kadrosunda Dern ve Woodley'nin yanı sıra Nicole Kidman, Reese Witherspoon ve Zoe Kravitz de yer alıyor. 

Dizi, HBO tarihinin en başarılı dizilerinden biri olarak övgüyle karşılanmıştı. 

Haziranda Kidman ve Witherspoon, yeni sezonun gidişatıyla ilgili bilgi vermişti. 57 yaşındaki Kidman, üçüncü sezonun "iyi durumda" olduğunu söylemişti.

Independent Türkçe, Deadline, Vanity Fair, Variety