Almanya'daki 16 bin yıllık çizimler, tarih öncesi Avrupa toplumuna ışık tutuyor

Üzerinde gravürler bulunan yüzlerce taş, Taş Devri'ndeki Magdaleniyenlerin faaliyetlerini açığa çıkarıyor

(Robitaille et al., 2024, PLOS ONE, CC-BY 4.0)
(Robitaille et al., 2024, PLOS ONE, CC-BY 4.0)
TT

Almanya'daki 16 bin yıllık çizimler, tarih öncesi Avrupa toplumuna ışık tutuyor

(Robitaille et al., 2024, PLOS ONE, CC-BY 4.0)
(Robitaille et al., 2024, PLOS ONE, CC-BY 4.0)

Araştırmacılar, binlerce yıl öncesinden kalma taşlar sayesinde kadim Orta Avrupa toplumuna dair daha fazla bilgi ediniyor.

Uluslararası bilim insanlarından oluşan bir ekip, 15 bin 800 yıl öncesine ait 400 taş plakanın üzerindeki işaretleri inceleyerek Taş Devri'nin son dönemine dair daha önce bilinmeyen bir şey ortaya çıkardı. Üst Paleolitik dönemde kayda geçmemiş eski balıkçılık uygulamalarının taşlardaki tasviri, insanların o devirde balık yakalamak için ağ kullandığını ortaya çıkardı.

Tarih öncesi eserler, Batı Almanya'da, Orta Renanya'daki iki büyük Magdaleniyen yerleşiminden biri olan Almanya'nın Gönnersdorf kazı alanında keşfedildi. Magdaleniyenlerin avcılıkla ve sanatla uğraştığı biliniyordu ve bizonlu mağara resimleriyle kafasız kadın figürlerinin gravür ve oymalarını yapıyorlardı. Ren Nehri'nin kuzey kıyısında keşfedilen çizimler, volkanik kül sayesinde korunmuştu.

Balıkçılık büyük ihtimalle bu çağda pek çok toplumda rol oynamış olsa da faaliyetin doğrudan sanatsal tasvirlerine nadiren rastlanıyor. Balık kemikleri daha önce çeşitli konumlarda bulunmuştu, bu da balığın beslenmede önemli bir yer tuttuğuna işaret ediyor.

Dr. Jérôme Robitaille, salı günü The Independent'a "İlginç bir şekilde, bu keşfe kadar Paleolitik sanatta ağ balıkçılığının doğrudan tasviri hiç görülmemişti" dedi.

Bu tasvir, Gönnersdorf'un Avrupa'da ve belki de dünyada ağ balıkçılığı faaliyetlerinin görsel temsilinin yer aldığı tek Üst Paleolitik kazı alanı olduğuna işaret ediyor.

Robitaille'ın çalışması, çarşamba günü PLOS ONE adlı akademik dergide yayımlandı.
 

zxc
Görselde, balık ve ağ desenlerinin bulunduğu taşlardan biri olan 282. plaka yer alıyor. Bu plakalar insanlığın, Almanya'daki tarih öncesi uygulamaları daha iyi anlamasını sağlıyor (Robitaille et al., 2024, PLOS ONE, CC-BY 4.0)

Bu plakalardaki gravürlerin arasında balıklar saptanmıştı ama bilim insanları gelişmiş bir görüntüleme teknolojisi kullanarak balık veya limona benzeyen şekillere sahip 7 plaka daha keşfetti. Daha önce tespit edilmiş bir balığın yanı sıra 7 yeni balığın tamamı, ızgaraya benzeyen desenler oluşturan çizgilerle tasvir edilmişti.

Araştırmacılar plakaları incelemek üzere Yansıtma Dönüşümlü Görüntüleme denen bir yöntem kullandı, bu teknoloji araştırmacıların yüzey detaylarını hassas bir netlikle analiz etmesini ve geçmişte saptaması güç olan karmaşık çizgileri açığa çıkarmasını sağladı.

Robitaille "Bu çizimlerde balıkçılık ağlarına ve balıklara yer verilse de çizimlerin detaylı gerçekçilik yerine temel geometrik şekilleri vurgulayan minimal ve soyut tarzı, balıkçılıkta odağın yalnızca geçinmek olmadığı ihtimaline işaret ediyor" diye açıkladı.

Çizimler balıkçılığın Magdaleniyen toplumundaki kültürel veya sembolik önemini temsil ediyor olabilir.

Ağ balıkçılığının bu grupta, toplumsal veya ayinsel bir rolü olabilir. Ağların kurulması ve kullanılması için genelde daha fazla kişiye ihtiyaç duyuluyor. Ağların kullanımı, Magdaleniyenlerde ortak değer, inanç ve deneyimleri temsil ediyor olabilir.

Robitaille "Ağ balıkçılığının, balıkların mevsimsel göçleri veya belirli çevresel koşullara göre planlanarak, grup üyeleri arasında ortak sorumluluk ve kaynak dağılımını teşvik eden koordineli bir çabayı içermesi de mümkün" dedi.
Independent Türkçe



Final sezonunu bekleyen Stranger Things hayranları aynı şeyden şikayetçi

İlk bölümleri Temmuz 2016'da yayına giren Stranger Things'in, 4. sezonuysa 27 Mayıs 2022'de izleyiciyle buluşmuştu (Netflix)
İlk bölümleri Temmuz 2016'da yayına giren Stranger Things'in, 4. sezonuysa 27 Mayıs 2022'de izleyiciyle buluşmuştu (Netflix)
TT

Final sezonunu bekleyen Stranger Things hayranları aynı şeyden şikayetçi

İlk bölümleri Temmuz 2016'da yayına giren Stranger Things'in, 4. sezonuysa 27 Mayıs 2022'de izleyiciyle buluşmuştu (Netflix)
İlk bölümleri Temmuz 2016'da yayına giren Stranger Things'in, 4. sezonuysa 27 Mayıs 2022'de izleyiciyle buluşmuştu (Netflix)

Netflix'in popüler bilimkurgu dizisi Stranger Things, 5. ve son sezonuyla final yapmaya hazırlanıyor. 1980'lerde Hawkins adlı kasabada geçen dizinin 2016'da başlayan hikayesi merakla beklenen final sezonuyla sona erecek. 

Yayın devinin dün (6 Kasım), heyecanla beklenen 5. sezondan yeni bir tanıtım fragmanı paylaşmasının ardından, hayranlar aynı şeyden şikayetçi.

52 saniyelik klip, bölüm başlıkları ve Millie Bobby Brown'ın başrolde olduğu popüler dizinin son sezonunun 2025'te yayına gireceği gerçeği dışında fazla bilgi vermedi.

Bölümlerin isimlerinin sırasıyla The Crawl, The Vanishing Of ____, The Crawl, The Turnbow Trap, Sorcerer, Shock Jock, Escape From Camazotz, The Bridge ve The Rightside Up olacağı duyuruldu.

Kısa fragman "1987 sonbaharında son bir maceranın başlayacağını" da doğruluyor. Ancak birçok hayran, 4. sezon 2022'de yayına girdiği için çok uzun süre beklemek zorunda kalmalarından yakındı.

Sosyal medyada yeni sezona kavuşmak için üç yıl beklemek zorunda kalmaktan şikayet eden bir kişi, "Sanki son sezon 1987'de çıkmış gibi hissediyorum" diye espri yaptı. 

"Yayımlayın artık"

Bir başkası da şöyle yazdı: 

Bu fragmanla beni ancak kırıntılarla besliyorlar. Yayımlayın şu sezonu artık!

Bir Stranger Things hayranı, "Hadi artık, bunun için çok uzun zamandır bekliyordum" diye yazarken, başka biri ekledi: 

Oyuncular artık neredeyse 30'lu yaşlarında. Çok uzun süre beklediniz!

Başka bir kişi "Tam zamanında!" yorumunu yaparken, diğer bir hayran "Bu fragmanın amacı neydi?" diye sordu.

"Tarih verin!"

İsyan eden bir izleyiciyse şöyle yazdı:

Bize artık bir tarih ve gerçek bir fragman verin!

Stranger Things evreninden epey uzaklaştığı anlaşılan biriyse "Bu dizi hâlâ devam ediyor mu?" diye sordu. 

Yaratıcılığını Duffer Kardeşler'in üstlendiği Stranger Things'in 4. sezon finali, Upside Down'ın Hawkins'i istila ettiğini göstererek ana karakterlerin şimdiye kadarki en büyük mücadelesine zemin hazırlamıştı.

Independent Türkçe, Daily Mail, Variety