Nefes üzerinden akciğer kanserini tespit eden sensör geliştirildi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
TT

Nefes üzerinden akciğer kanserini tespit eden sensör geliştirildi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)

Bilim insanları sadece nefes üzerinden akciğer kanseri tanısı koyma potansiyeline sahip bir sensör geliştirdi.

İnsanların nefes verirken dışarıya saldığı çeşitli gazlar, vücudun içinde neler yaşandığına dair fikir verebiliyor.

İzopren adlı bileşiğin vücudun tam olarak neresinden geldiği kesin bir şekilde bilinmezken, bazı insanların nefesinde yer almıyor.

Çin'deki Zhejiang Üniversitesi'nden araştırmacıların liderliğindeki yeni bir çalışma, bu bileşiğin nefesteki seviyesinin akciğer kanseri belirteci olabileceğini öne sürüyor. 

Nefesteki izopren oranının düşük olmasının akciğer kanserine işaret ettiğini söyleyen bilim insanları bunu belirlemek için bir yöntem geliştirdi.

Nefesteki biyobelirteçleri saptamak için uçucu kimyasalları ayırt eden ve maddeleri küçük miktarlarda bile tespit eden bir sisteme ihtiyaç var. Örneğin izopreni yakalamak için kimyasalın milyarda bir seviyesini tespit edebilen sensörler gerekiyor.

ACS Sensors adlı hakemli dergide 6 Kasım Çarşamba günü yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, saç telinden binlerce kat daha ince bir sensör geliştirdi. 

Araştırmacılar; platin, indiyum ve nikel içeren nanopul sensörün nefesteki izopren seviyesini milyarda iki oranında (2 ppb) bile ölçebildiğini kaydetti.

Ayrıca izoprene, insan nefesindeki diğer bileşiklerden daha iyi tepki verdi.

Ekip daha sonra 5'i akciğer kanseri hastası 13 kişiyle bu sensörü test etti. Kanserli katılımcılardan alınan örneklerde 40 ppb'den daha düşük, sağlıklı olanlardaysa 60 ppb'den daha yüksek izopren seviyeleri saptandı.

Bilim insanları yeni teknolojinin akciğer kanserinin erken teşhisini sağlayarak pek çok hayat kurtarabileceğini düşünüyor.

Ancak sensörün başarısı hakkında net bir şey söylemek için henüz erken. Katılımcı sayısının az olmasının yanı sıra izopren ve akciğer kanseri arasındaki ilişkinin de doğrulanması gerekiyor.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, New Atlas, ACS Sensors



Margot Robbie, Para Avcısı'ndaki doğaçlama yüzünden tutuklanacağını sanmış

Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)
Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)
TT

Margot Robbie, Para Avcısı'ndaki doğaçlama yüzünden tutuklanacağını sanmış

Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)
Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)

Margot Robbie, Para Avcısı (The Wolf of Wall Street) için girdiği son seçmede senaryo dışına çıktıktan sonra tutuklanacağından endişe ettiğini hatırladı.

Martin Scorsese'nin Oscar adayı komedi gerilim filminde Leonardo DiCaprio'yla rol alan 34 yaşındaki Avustralyalı oyuncu, Talking Pictures podcast'inin son bölümünde bu anısını anlattı.

Oynadığı karakterin, DiCaprio'nun canlandırdığı borsacı Jordan Belfort'u öpmesini gerektiren sahnelerden birinden bahsederken, ona doğru yürüdüğünü ve şöyle düşündüğünü hatırlıyor:

Leonardo DiCaprio'yu kesinlikle öpebilirim ve bu harika olur. Bunu tüm arkadaşlarıma anlatmak için sabırsızlanıyorum.

"Sonra düşündüm ki... Hayır. Ve suratına yumruğu patlattım" diyen Robbie, şöyle devam etti:

Sonsuzluk gibi gelen ama muhtemelen üç saniye süren bir sessizlik oldu. Sonra kahkaha patlattılar. Leo ve Marty o kadar çok gülüyordu ki 'Bu harikaydı' dediler.

O sırada şöyle düşündüğünü hatırlıyor:

Tutuklanacağım, bunun saldırı ve darp olduğuna eminim.  Bir daha asla çalışamayacak olmanı bırak, aslında bunun için hapse gireceksin, seni aptal.  Ayrıca neden ona bu kadar sert vurmak zorundaydın? Daha hafif vurmalıydın.

Robbie, 2013 yapımı filmde gerçek hayattaki Belfort'un eski eşi Nadine Macaluso'ya dayanan Naomi Lapaglia rolüyle çıkış yaptığında henüz 22 yaşındaydı.

Daha önce filmden sonra yaşadığı şöhretin sonuçlarına nasıl hazırlıklı olmadığından bahsetmiş ve bunu "en kötü anlarından" biri diye nitelemişti.

Filmin ardından kaybettiği mahremiyeti Vanity Fair'a anlatan Robbie şunları söylemişti:

O ilk aşamalarda bir şeyler oluyordu, her şey epey korkunçtu ve anneme 'Bunu yapmak istediğimi sanmıyorum' dediğimi hatırlıyorum. O da bana baktı, tamamen düz bir yüz ifadesiyle, 'Hayatım, bence bunun için çok geç' dedi. İşte o zaman tek yolun ilerlemek olduğunu anladım.

Robbie daha sonra Hollywood'un en çok talep gören oyuncularından biri haline geldi ve Barbie (2023), Yırtıcı Kuşlar (Birds of Prey, 2020) ve Ben, Tonya (I, Tonya, 2017) gibi filmlerde başrol oynadı.

Talking Pictures podcast'inin başka bir yerinde, 2022 yapımı Babil'in (Babylon) başarısız olmasına şaşırdığını ifade ederek "insanların neden nefret ettiğini hâlâ anlayamadığını" söyledi.

Damien Chazelle'in meşhur gişe başarısızlığı için "Ben çok seviyorum" dedi.

Projeye çok yakın olduğum ve belli ki ona inandığım için önyargılı olduğumu biliyorum ama insanların ondan neden nefret ettiğini hâlâ anlayamıyorum. Acaba 20 yıl sonra insanlar 'Bir dakika, Babil zamanında iyi iş yapmamış mıydı? ' diyecel. Tıpkı Esaretin Bedeli'nin (The Shawshank Redemption) zamanında başarısız olduğunu duyduğunuzda 'Bu nasıl mümkün olabilir' demeniz gibi.

Independent Türkçe