Nefes üzerinden akciğer kanserini tespit eden sensör geliştirildi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
TT

Nefes üzerinden akciğer kanserini tespit eden sensör geliştirildi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)

Bilim insanları sadece nefes üzerinden akciğer kanseri tanısı koyma potansiyeline sahip bir sensör geliştirdi.

İnsanların nefes verirken dışarıya saldığı çeşitli gazlar, vücudun içinde neler yaşandığına dair fikir verebiliyor.

İzopren adlı bileşiğin vücudun tam olarak neresinden geldiği kesin bir şekilde bilinmezken, bazı insanların nefesinde yer almıyor.

Çin'deki Zhejiang Üniversitesi'nden araştırmacıların liderliğindeki yeni bir çalışma, bu bileşiğin nefesteki seviyesinin akciğer kanseri belirteci olabileceğini öne sürüyor. 

Nefesteki izopren oranının düşük olmasının akciğer kanserine işaret ettiğini söyleyen bilim insanları bunu belirlemek için bir yöntem geliştirdi.

Nefesteki biyobelirteçleri saptamak için uçucu kimyasalları ayırt eden ve maddeleri küçük miktarlarda bile tespit eden bir sisteme ihtiyaç var. Örneğin izopreni yakalamak için kimyasalın milyarda bir seviyesini tespit edebilen sensörler gerekiyor.

ACS Sensors adlı hakemli dergide 6 Kasım Çarşamba günü yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, saç telinden binlerce kat daha ince bir sensör geliştirdi. 

Araştırmacılar; platin, indiyum ve nikel içeren nanopul sensörün nefesteki izopren seviyesini milyarda iki oranında (2 ppb) bile ölçebildiğini kaydetti.

Ayrıca izoprene, insan nefesindeki diğer bileşiklerden daha iyi tepki verdi.

Ekip daha sonra 5'i akciğer kanseri hastası 13 kişiyle bu sensörü test etti. Kanserli katılımcılardan alınan örneklerde 40 ppb'den daha düşük, sağlıklı olanlardaysa 60 ppb'den daha yüksek izopren seviyeleri saptandı.

Bilim insanları yeni teknolojinin akciğer kanserinin erken teşhisini sağlayarak pek çok hayat kurtarabileceğini düşünüyor.

Ancak sensörün başarısı hakkında net bir şey söylemek için henüz erken. Katılımcı sayısının az olmasının yanı sıra izopren ve akciğer kanseri arasındaki ilişkinin de doğrulanması gerekiyor.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, New Atlas, ACS Sensors



Rekortmen animasyonun gişe zaferi ona Oscar yolunu açacak mı?

Moana 2, Türkiye'de ABD'den iki gün sonra, 29 Kasım'da izleyiciyle buluştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Moana 2, Türkiye'de ABD'den iki gün sonra, 29 Kasım'da izleyiciyle buluştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)
TT

Rekortmen animasyonun gişe zaferi ona Oscar yolunu açacak mı?

Moana 2, Türkiye'de ABD'den iki gün sonra, 29 Kasım'da izleyiciyle buluştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Moana 2, Türkiye'de ABD'den iki gün sonra, 29 Kasım'da izleyiciyle buluştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)

Moana 2'nin gişedeki tarihi hafta sonu sadece Disney'in kasasını doldurmakla kalmıyor, aynı zamanda Oscar adaylığı için de elini güçlendiriyor.

Film, Şükran Günü arifesinde gösterime girmesinden bu yana rekor üstüne rekor kırdı. ABD'de Cuma'dan Pazar'a 135,3 milyon dolar kazanan animasyon, 5 gün boyunca hasılatını 221 milyon dolara çıkarmayı başardı.

Hemen her ülkede zirvede

Moana 2, Çin hariç gösterime girdiği hemen her ülkede gişenin zirvesine oturmayı başardı. 

Rekorları altüst eden animasyon, dünya çapında 386,3 milyon dolarlık hasılat elde etti.

Deadline, Disney'in devam filminin tanıtım kampanyası için 100 milyon dolar harcadığını duyurdu.

Hollywood Reporter ise bazı Akademi seçmenlerinin, gişe rekorları kıran bu animasyona daha sıcak bakabileceğini yazıyor.

Son yıllarda Örümcek-Adam: Örümcek-Evrenine Geçiş (Spider-Man: Across the Spiderverse), Çocuk ve Balıkçıl (The Boy and the Heron) ve Oyuncak Hikayesi 4 (Toy Story 4) gibi gişe canavarı animasyonlar Oscar'a aday gösterilmişti. Bunlardan son ikisi, En İyi Animasyon Filmi dalında heykelciği kazanmayı başarmıştı.

İlk Moana adaylık kazanmıştı

İlk Moana da 2016'da gösterime girmesinin ardından En İyi Animasyon Filmi dalında aday gösterilmişti. 

Ancak uzmanlar, bu yılın animasyon kategorisinin büyük bir çekişmeye sahne olacağını söylüyor.

Vahşi Robot (The Wild Robot), Ters Yüz 2 (Inside Out 2), Wallace ve Gromit: Kinci Kuş (Wallace & Gromit: Vengeance Most Fowl), Bir Salyangozun Anıları (Memoir of a Snail) ve Piece by Piece gibi filmlerin adaylıklarının, Moana 2'den daha olası olduğu düşünülüyor.

Eleştirmenleri tatmin etmedi

Sinema yazarlarını pek memnun etmeyi başaramayan devam filmi, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da 100 üzerinden 64 puan alabildi. Bu skor, selefinden tam 31 puan daha düşük.

Hollywood Reporter, "Yine de gişe başarısı yardımcı olabilir" diye yazarak ekliyor: 

Özellikle de beklentiler sonuçlardan çok daha düşük olduğu için.

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Deadline