Nefes üzerinden akciğer kanserini tespit eden sensör geliştirildi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
TT

Nefes üzerinden akciğer kanserini tespit eden sensör geliştirildi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre akciğer kanseri, dünya çapında kanser kaynaklı ölüm nedenleri arasında birinci sırada geliyor (AFP)

Bilim insanları sadece nefes üzerinden akciğer kanseri tanısı koyma potansiyeline sahip bir sensör geliştirdi.

İnsanların nefes verirken dışarıya saldığı çeşitli gazlar, vücudun içinde neler yaşandığına dair fikir verebiliyor.

İzopren adlı bileşiğin vücudun tam olarak neresinden geldiği kesin bir şekilde bilinmezken, bazı insanların nefesinde yer almıyor.

Çin'deki Zhejiang Üniversitesi'nden araştırmacıların liderliğindeki yeni bir çalışma, bu bileşiğin nefesteki seviyesinin akciğer kanseri belirteci olabileceğini öne sürüyor. 

Nefesteki izopren oranının düşük olmasının akciğer kanserine işaret ettiğini söyleyen bilim insanları bunu belirlemek için bir yöntem geliştirdi.

Nefesteki biyobelirteçleri saptamak için uçucu kimyasalları ayırt eden ve maddeleri küçük miktarlarda bile tespit eden bir sisteme ihtiyaç var. Örneğin izopreni yakalamak için kimyasalın milyarda bir seviyesini tespit edebilen sensörler gerekiyor.

ACS Sensors adlı hakemli dergide 6 Kasım Çarşamba günü yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, saç telinden binlerce kat daha ince bir sensör geliştirdi. 

Araştırmacılar; platin, indiyum ve nikel içeren nanopul sensörün nefesteki izopren seviyesini milyarda iki oranında (2 ppb) bile ölçebildiğini kaydetti.

Ayrıca izoprene, insan nefesindeki diğer bileşiklerden daha iyi tepki verdi.

Ekip daha sonra 5'i akciğer kanseri hastası 13 kişiyle bu sensörü test etti. Kanserli katılımcılardan alınan örneklerde 40 ppb'den daha düşük, sağlıklı olanlardaysa 60 ppb'den daha yüksek izopren seviyeleri saptandı.

Bilim insanları yeni teknolojinin akciğer kanserinin erken teşhisini sağlayarak pek çok hayat kurtarabileceğini düşünüyor.

Ancak sensörün başarısı hakkında net bir şey söylemek için henüz erken. Katılımcı sayısının az olmasının yanı sıra izopren ve akciğer kanseri arasındaki ilişkinin de doğrulanması gerekiyor.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, New Atlas, ACS Sensors



225 kiloluk rapçi oksijen tüpüyle konser verdi

Genç rapçi Instagram'da 250 bini aşkın takipçiye sahip (Instagram/iluvyoudaveblunts)
Genç rapçi Instagram'da 250 bini aşkın takipçiye sahip (Instagram/iluvyoudaveblunts)
TT

225 kiloluk rapçi oksijen tüpüyle konser verdi

Genç rapçi Instagram'da 250 bini aşkın takipçiye sahip (Instagram/iluvyoudaveblunts)
Genç rapçi Instagram'da 250 bini aşkın takipçiye sahip (Instagram/iluvyoudaveblunts)

2019'da ölen Juice Wrld mahlaslı rapçi Jarad Anthony Higgins anısına 30 Kasım'da Şikago'da düzenlenen konserde sahneye çıkan bir rapçi diğerlerinden daha fazla dikkat çekti. 

225 kilo ağırlığında olduğu tahmin edilen Dave Blunts şarkılarını oksijen tüpüyle söyledi. 

Önceki günlerde kendisine laf atan Snoop Dogg'a yanıt veren rapçi, seyircilere "Şikago! Sahnede oturmam sizin için bir sıkıntı yaratıyor mu?" diye sordu. 

İstediği yanıtın gelmesi üzerine de "Aynen öyle, yani s**tir git Snoop Dogg" dedi. 

Sevgilisiyle sahneye çıkan Blunts daha sonra da "Komik olduğunu mu düşünüyorsun? Her lanet gün hayatın için mücadele vermenin ne demek olduğunu bilmiyorsun" ifadesini kullandı. 

İnternette viral olan bu anlar, çeşitli tepkileri de beraberinde getirdi. Dave Blunts'a hak verenler kadar, durumu yerenler de oldu. 

Bazıları, bu kadar sağlıksız görünen bir kişinin sahneye çıkmasından keyif alamayacağını söyledi. 

21 yaşında yüksek dozdan ölen Juice Wrld anısına düzenlenen etkinliğe çıkan Blunts'ın söylediği şarkıda uyuşturucu kullanımından bahsetmesini yanlış bulanlar da var. 

Snoop Dogg, geçen ay Dave Blunts'ın "Bardağı bırakamıyorum" dediği şarkıyı söylediği bir viral videoya yaptığı yorumla hedefe oturdu. 

"Tavuk kanatlarını ve cipsleri bırak kuzen, yoksa bardak bitene kadar o sandalye kırılacak" diyen 53 yaşındaki rapçi, sonrasında genç meslektaşından özür dilemişti.

Konserde atılan laf üzerine bir video yayımlayan Snoop Dogg, kendisinin uyuşturucu bağımlılığını ve genç rapçinin soyadını işaret ederek "Blunt'ı bırakamıyorum" diye değiştirdi ve şu mesajı verdi:

Beni rahat bırak, küçük hayatımdan keyif almaya çalışıyorum. Seninleyim adamım, sana karşı değilim.

Bu paylaşımı sevinçle karşılayan Dave Blunts, gülme emojileriyle yorum yaptı. 

Independent Türkçe, Complex, Daily Mirror