Modern insanlar ve Denisovalıların geçmişine dair yeni bilgiler ortaya çıktı

Bilim insanları genetik alışverişin pek çok avantaj kazandırdığını söylüyor

Altay Dağları'ndaki Denisova Mağarası'nda bulunan kemik kalıntıları, soyu tükenmiş insanların varlığını ortaya çıkarmıştı (Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü)
Altay Dağları'ndaki Denisova Mağarası'nda bulunan kemik kalıntıları, soyu tükenmiş insanların varlığını ortaya çıkarmıştı (Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü)
TT

Modern insanlar ve Denisovalıların geçmişine dair yeni bilgiler ortaya çıktı

Altay Dağları'ndaki Denisova Mağarası'nda bulunan kemik kalıntıları, soyu tükenmiş insanların varlığını ortaya çıkarmıştı (Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü)
Altay Dağları'ndaki Denisova Mağarası'nda bulunan kemik kalıntıları, soyu tükenmiş insanların varlığını ortaya çıkarmıştı (Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü)

Modern insanların, en az üç ayrı Denisova insanı grubuyla çiftleştiği tespit edildi.

Yaklaşık 50 bin yıl önce soyu tükenen Denisova insanları, Neandertallerle birlikte Homo sapiens'in en yakın akrabaları arasında yer alıyor. 

Sibirya'daki Altay Dağları'nda yer alan bir mağarada bulunan parmak kemiği ve azı dişi kalıntıları sayesinde 2010'da keşfedilmeleri bilim dünyasında büyük yankı uyandırmıştı. 

Ancak aradan geçen zamanda çok fazla bulguya ulaşılamaması nedeniyle bu insan türü hakkında hâlâ cevaplanmayı bekleyen çok fazla önemli soru var. 

Bilim insanları genetik analizler sayesinde modern insanlarla çiftleştiklerini biliyordu. İlk başta sadece Papualıların Denisova insanı geni taşıdığı düşünülse de daha sonradan Doğu Asya, Güney Asya ve Amerikan Yerlileri popülasyonlarında da genetik izlere rastlandı.

Önceden bu alışverişlerin modern insanlarla tek bir karşılaşma sonucu yaşandığı düşünülüyordu. Fakat İrlanda'daki Trinity Koleji'nden bir ekibin yeni araştırması, bunların birbirinden ayrı olaylar şeklinde gerçekleştiğini saptadı. 

Bilim insanları modern insanların genomunu inceleyerek üç ayrı olay tespit etti.  

Kanıtlar, asıl Altay Denisova insanlarının yaklaşık 222 bin ila 409 bin yıl önce önce farklı soylara ayrılmaya başladığını gösteriyor. Bu grupların en eskisi, bugünkü Doğu Asyalılarının atalarıyla çiftleşirken, iki ayrı Denisova soyundan gelen DNA da Papualıların genomunda bulundu.

Nature Genetics adlı hakemli dergide 5 Kasım'da yayımlanan makalenin yazarlarından Dr. Linda Ongaro, "Neandertal kalıntılarının aksine, Denisova insanlarının fosil kayıtları sadece parmak kemiği, bir çene kemiği, dişler ve kafatası parçalarından oluşuyor" diyerek ekliyor:

Ancak bilim insanları, modern insan genomlarında varlığını sürdüren Denisova segmentlerinden yararlanarak farklı popülasyonlardan gelen genlerin modern insanların genetik imzasına girdiği en az üç olayın kanıtını ortaya çıkardı.

Araştırmacılar, Homo sapiens'ten binlerce yıl önce Avrasya'ya ulaşan Denisova insanlarının geçirdiği genetik adaptasyonların çiftleşme sonucu modern insanlara aktarıldığını söylüyor.

Bunlar arasında Tibetlilerde görülen ve oksijenin düşük olduğu ortamlarda dayanıklılık sağlayan bir adaptasyon da var. 

Dr. Ongaro ayrıca lipid metabolizmasını etkileyen genlerin de aktarıldığını ve bunun Homo sapiens'e çok daha soğuk iklimlerde sıcak kalma becerisi sunmuş olabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar Denisova insanlarıyla modern insanlar arasındaki etkileşimleri daha iyi anlamak adına çalışmalarını sürdürmeyi planlıyor. 

Dr. Ongaro "İnsanların tek bir ortak atadan aniden ve düzgün bir şekilde evrimleştiği yaygın bir yanılgı" diyerek ekliyor: 

Ancak daha fazla şey öğrendikçe farklı homininlerle çiftleşildiğini ve bunun, bugün olduğumuz insanları şekillendirmeye katkı sağladığını daha iyi anlıyoruz.

Independent Türkçe, IFL Science, Debrief, Nature Genetics



Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
TT

Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)

Kit Harington, Game of Thrones'un çekimleri sırasında Bella Ramsey tarafından haklı bir şekilde "utandırılmasına" dair konuştu.

Halihazırda HBO'nun video oyunu uyarlaması The Last of Us'ta başrol olan Ramsey, fantastik dizide kendine güveniyle yaşı uyuşmayan Lyanna Mormont karakterini daha 11 yaşındayken canlandırmıştı.

Lyanna dizideki sahnelerinin çoğunu Harington'ın hayat verdiği kahraman Jon Snow'la paylaşmıştı ve artık Harington, setteki "kibrinin" Ramsey sayesinde nasıl kırıldığını açıkladı.

Aktör, başlangıçta "bir çocuğun karşısında" oyunculuk sergilemenin kolay olacağını düşündüğünü ancak Ramsey'in "genç bir oyuncuya göre gayet sıradışı bir özgüvene ve netliğe" sahip olduğunu çabucak anladığını itiraf etti.

Harington repliklerini hatırlayamadığı anlaşılınca şu anda 21 yaşında olan Ramsey'in onları kendisine söylediğini açıkladı.

Ramsey'le birlikte Interview'e konuşan aktör, "Bana yardım ettiğini ve bunun bir hayli utanç verici olduğunu hatırlıyorum" dedi ve ekledi:

Evet, bunun için teşekkürler.

Ramsey, eylemleri için "pişmanlık duyduğunu" belirterek şunları söyledi:

Şimdi 'Aman Tanrım, ne kadar berbat' diyorum. Ama o dönem, 'Kit repliğinde sıkıntı yaşıyor ve bunu biliyorum, bu yüzden ona söyleyeyim' gibi çok masum bir yerden geldi.

Ramsey, Harington'ın "rahatsız olduğunu" tahmin etse de aktör karşı çıkarak bu olay sonucunda kendisini geliştirmek istediğini söyledi:

Hiç de değil. Bilakis 'Aman Tanrım, yaptığım işte gelişim göstermeliyim. Buraya repliklerim konusunda yeterince rahat hissetmeden, yaşımın getirdiği kibirle, karşımdakinin sadece bir çocuk olduğunu düşünerek geldim. Ve sonrasında o çocuk oyuncu beni ekrandan siliyor.'

Oyuncu "Jon Snow'luğumda biraz fazla rahattım" dedi.

Harington, Game of Thrones'un şiddet içeren ve yoğun "doğasının" nasıl "doğrudan" bir çöküşe yol açtığını daha önce anlatmıştı.

fvgbhnyjmukı
Kit Harington, Game of Thrones'da Bella Ramsey tarafından utandırılmış (HBO)

Oyuncu, SiriusXM'deki The Jess Cagle Show'a 2021'de konuşurken, "Dürüst olmak gerekirse, Thrones'un sonlarında ve sonrasında akıl sağlığımla ilgili bazı zorluklar yaşadım" demişti.

Bence bu doğrudan dizinin doğasından ve yıllardır yaptıklarımdan kaynaklanıyordu.

Industry'de de rol alan Harington, o dizinin çekimleri Mayıs 2019'da bittiğinde bir sağlıklı yaşam tesisine girerek oyunculuğa ara vermişti.

Independent Türkçe