Lazer ışığıyla fizikte "imkansız" başarıldı

Mavi bölge boyunca uzanan siyah çizgi, yeşil lazer ışınının oluşturduğu gölge (R. A. Abrahao ve çalışma arkadaşları)
Mavi bölge boyunca uzanan siyah çizgi, yeşil lazer ışınının oluşturduğu gölge (R. A. Abrahao ve çalışma arkadaşları)
TT

Lazer ışığıyla fizikte "imkansız" başarıldı

Mavi bölge boyunca uzanan siyah çizgi, yeşil lazer ışınının oluşturduğu gölge (R. A. Abrahao ve çalışma arkadaşları)
Mavi bölge boyunca uzanan siyah çizgi, yeşil lazer ışınının oluşturduğu gölge (R. A. Abrahao ve çalışma arkadaşları)

Lazer ışığının kendi gölgesini yaratabildiği keşfedildi. Bilim insanları gölge kavramıyla ilgili düşüncelerin gözden geçirilmesi gerektiğini söylüyor. 

Gölgeler, bir cismin gelen ışığın geçişini engellemesi sonucu oluşuyor. Fotonların kütlesi olmadığı için de ışık demetlerinin gölge yaratmayacağı düşünülüyordu. 

Normalde yolları kesişen iki ışık demeti birbirinin içinden geçip gider. Ancak yeni bir araştırmada farklı bir senaryonun yaşanabileceği gösterildi.

Işık demetlerinin normal koşullarda nasıl etkileşime geçtiği üzerine çalışan araştırma ekibi, deneylere basit şemalar oluşturmak için üç boyutlu modelleme yazılımı kullanıyordu. 

Fizikçiler yazılımın ışık demetini katı bir cisim gibi gösterdiğini görünce ilk başta bunu komik buldu. Ancak daha sonra bu beklenmedik durumun derinine inmeye karar verdiler.

Işığın doğrusal olmayan ortamlardaki davranışını incelemede sıkça başvurulan bir malzeme olan yakutla bir deney yürüttüler.

Araştırmacılar küp şeklindeki yakutun bir tarafına mavi lazer ışığı yansıttı. Mavi ışık cisimden geçerek karşıdaki ekrana soğuk bir parlaklık verdi.

Daha sonra yeşil lazerin daha ince ışını, diğerine dik bir açıyla yansıtıldı. 

Yeşil ışığın ince çizgisinin yakutun molekülleri üzerine düştüğü yerlerde, elektronlar yükselip alçalmaya başladı. Bunun sonucunda biraz daha kısa dalga boylu mavi ışığın, normalde yarı saydam olan maddeden geçişi engellendi.

Böylece yeşil lazer ışını bir nesne gibi davranarak yakutun diğer tarafındaki ekrana düşen mavi ışıkta koyu bir çizgi oluşturdu. 

Optica adlı hakemli dergide dün (14 Kasım) yayımlanan makaleye göre bu çizgi, gölge kriterlerini karşılıyor: Çıplak gözle görülebiliyor, üzerine düştüğü ekranın dış hatlarına uyuyor ve lazer kaynağı hareket ettirildiğinde yeşil lazer ışınıyla birlikte hareket ediyor.

Makalenin başyazarı Raphael Abrahao "Bu keşif, ışık-madde etkileşimlerine dair anlayışımızı genişleterek ışığı daha önce düşünmediğimiz şekillerde kullanma yolunda yeni olanaklar sunuyor" diyerek ekliyor:

Gölgelere dair anlayışımız, ışık ve optikle ilgili anlayışımızla el ele gelişti. Bu yeni bulgu, optik anahtarlama, ışığın başka bir ışığın varlığını kontrol ettiği cihazlar veya çok güçlü lazerler gibi ışık iletiminin hassas bir şekilde kontrol edilmesini gerektiren teknolojiler gibi çeşitli uygulamalarda faydalı olabilir.

Aslında yeşil lazer, kristalin bazı elektronlarını uyarıyor ve bunlar bozununca mavi ışığı emdiği için gölge oluşuyor. Bunu kabul eden ekip makalede şöyle yazıyor:

Lazer gölge etkisi, yakutun bir engel sağlamasını gerektiriyor ve bu da ilginç bir soruyu gündeme getiriyor: Cisim gibi davranan lazerdeki fotonlar mı aydınlatıcı ışığı engelliyor yoksa yakuttaki atomlar mı? 

Yine de ortaya çıkan gölge gerçek ve Abrahao yeni çalışmanın bazı güncellemeler gerektirebileceğini düşünüyor. Fizikçi "Lazer ışığının gölge yaratmasının imkansız olduğu düşünülüyordu çünkü ışık genellikle etkileşime girmeden diğer ışığın içinden geçip gider" ifadelerini kullanıyor:

Mantığa son derece aykırı bir optik etkiyi göstermemiz, bizi gölge kavramımızı yeniden gözden geçirmeye davet ediyor.

Independent Türkçe, Science Alert, IFL Science, New Atlas, Optica



Superman bir rekor daha kırdı

DC Sinematik Evreni'nin yeni filmi, dünya genelinde 500 milyon dolar barajını geçti (Warner Bros.)
DC Sinematik Evreni'nin yeni filmi, dünya genelinde 500 milyon dolar barajını geçti (Warner Bros.)
TT

Superman bir rekor daha kırdı

DC Sinematik Evreni'nin yeni filmi, dünya genelinde 500 milyon dolar barajını geçti (Warner Bros.)
DC Sinematik Evreni'nin yeni filmi, dünya genelinde 500 milyon dolar barajını geçti (Warner Bros.)

DC Stüdyoları ve Warner Bros.'un yeni Superman'i perşembe günü ABD ve Kanada'daki toplam gişe hasılatında 300 milyon dolar sınırını aştı. 

Böylece Matt Reeves imzalı The Batman'in 2022'de yakaladığı başarı, o tarihten sonra ilk kez DC tarafından tekrarlandı. 

DC Stüdyoları eş CEO'su James Gunn'ın bizzat kamera arkasına geçtiği film, Zack Snyder'ın 2013'te vizyona giren Man of Steel'in (291 milyon dolar) ve 2017'de sinemalara gelen Justice League: Adalet Birliği'nin (Justice League - 229 milyon dolar) ABD ve Kanada'daki gişe hasılatını üç haftada geçmiş oldu. 

Bu kilometre taşına ulaşan 9 DC filmi şöyle:

- 2008: Kara Şövalye (The Dark Knight) - 534,9 milyon dolar 

- 2012: Kara Şövalye Yükseliyor (The Dark Knight Rises) - 448,1 milyon dolar

- 2017: Wonder Woman - 412,8 milyon dolar

- 2019: Joker - 335,4 milyon dolar

- 2018: Aquaman - 335,1 milyon dolar

- 2016: Batman v Superman: Adaletin Şafağı (Batman v Superman: Dawn of Justice) - 330,3 milyon dolar

- 2016: Suicide Squad: Gerçek Kötüler (Suicide Squad) - 325,1 milyon dolar

James Gunn ve Peter Safran'ın 2022'de başına geçtikleri DC Stüdyoları'nı yeniden yapılandırdıkları 10 yıllık büyük planın ilk adımını oluşturan Superman hem eleştirmenlerin hem de izleyicilerin takdirini topladı. 

Başroldeki David Corenswet'e Lois Lane'e hayat veren Rachel Brosnahan ve Lex Luthor'ı canlandıran Nicholas Hoult eşlik ediyor.

Film, değerlerinin ve eylemlerinin sorgulandığı bir dünyada Superman'in insanlar arasındaki yerini bulmaya çalışırken Lex Luthor'a karşı vermek zorunda kaldığı mücadeleyi anlatıyor.

Independent Türkçe, Deadline, Hollywood Reporter