2 bin 600 yıllık Aslankaya'nın sırrı çözüldü

(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
TT

2 bin 600 yıllık Aslankaya'nın sırrı çözüldü

(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

Arkeologlar antik bir Türk anıtına kazınmış ve uzun zamandır tartışılan bir metnin anlamını nihayet çözdü.

Eski Frig dilinde yazılmış ve ağır hasar görmüş yazıt, Türkiye'nin batısında yer alan ve üzerinde sfenks figürleriyle aslanlarla çevrili bir tanrıça bulunan 2 bin 600 yıllık Aslankaya anıtına kazınmış.

1884'te keşfedilen yapının üzerindeki yazılar zaman ve vandalizm nedeniyle neredeyse silinmiş ve akademisyenler yüzyılı aşkın süredir bunların anlamını tartışıyor.

Geçmişte ana yazıtı okuma girişimleri, harflerden sadece 4'ünün görülebildiğini ve geri kalan metnin çoğunlukla anlaşılamadığını ortaya koymuştu.

Şimdiyse araştırmacılar, yazıtta Yunanlılar tarafından tanrıların anası olarak saygı duyulan bir tanrıça olan "Materan" adının yazdığını keşfetti.

Metni okumak için araştırmacılar kuşluk vakti ışığından yararlandı. Bu sırada oluşan gölgeler kalan izleri belirginleştirdi ve yazıdaki harflerin çözülmesini sağladı.
 

xscdfg
Antik Frigya'daki Aslankaya anıtı (Wikimedia Commons)

Araştırmacılar, varsayımsal yazıtlarını anıtın 19. yüzyıldan kalma eski fotoğraflarıyla karşılaştırdı ve metnin, Frig yazıtlarında kelime ayırıcı olarak yaygın şekilde kullanılan diğer karakterlerle birlikte "Materan" olarak yazıldığı sonucuna vardı.

Frig dilinde Materan, koruyucu ve esas tanrı olarak saygı gören ana tanrıçaya karşılık geliyor.

Bilim insanları anıtın bazı stilistik detaylarına dayanarak metni MÖ 6. yüzyılın ilk yarısına ya da ortasına tarihlendirdi.

Bu da Aslankaya anıtının, Lidya İmparatorluğu'nun Türkiye'nin doğusundaki Frigya İmparatorluğu'yla birlikte bölgeye hakim olduğu dönemde yapılmış olabileceğini düşündürüyor.

Bu, altın ve gümüş sikkelerin yaratıcısı Lidya'nın da ana tanrıçaya saygı duyduğu bir dönemdi.

Araştırmacılar, bulguların iki imparatorluk arasındaki kültürel bağı ve ana tanrıçaya önemli bir tanrı olarak tapınmalarını daha da desteklediğini söyledi.

Independent Türkçe



Efsanevi müzik grubunun iki bateristi 4 gün arayla öldü

Massachusetts, To Love Somebody, I’ve Gotta Get a Message to You, I Started a Joke ve Words gibi hit parçaların ilk stüdyo kayıtlarında "Smiley" çalıyordu (AFP)
Massachusetts, To Love Somebody, I’ve Gotta Get a Message to You, I Started a Joke ve Words gibi hit parçaların ilk stüdyo kayıtlarında "Smiley" çalıyordu (AFP)
TT

Efsanevi müzik grubunun iki bateristi 4 gün arayla öldü

Massachusetts, To Love Somebody, I’ve Gotta Get a Message to You, I Started a Joke ve Words gibi hit parçaların ilk stüdyo kayıtlarında "Smiley" çalıyordu (AFP)
Massachusetts, To Love Somebody, I’ve Gotta Get a Message to You, I Started a Joke ve Words gibi hit parçaların ilk stüdyo kayıtlarında "Smiley" çalıyordu (AFP)

Britanya asıllı Avustralyalı kardeşler Barry, Robin ve Maurice Gibb'in 1958'de kurduğu Bee Gees için davulların başına geçmiş olan iki müzisyen 4 gün arayla yaşamını yitirdi. 

76 yaşındaki Dennis Bryon'un 14 Kasım'da öldüğü açıklanırken gerekçesi belirtilmedi. 

18 Kasım'da da 78 yaşındaki Colin Petersen'ın yüksek bir yerden düşerek hayatını kaybettiği bildirildi. 

Çocuk aktörken oynadığı 1956 yapımı Smiley filminin adını lakap olarak taşıyan müzisyen, grubun ilk profesyonel bateristiydi. 1967'de katıldığı grubun baladlarıyla bilinen ilk 4 albümünde yer almıştı.

Bu birliktelik 1970'e kadar sürmüştü. Son 5 yıldır da grubun parçalarını seslendiren The Best of The Bee Gees Show'un bir parçasıydı. 

Avustralyalı Petersen, 2022'de verdiği bir röportajda grubun şarkılarını stüdyoda hep birlikte yaptıklarını anlatmıştı:

Pek çok parçanın sıfırdan yaratılmasının, onlara gerçek bir spontanlık hissi verdiğini düşünüyorum. Beşimiz bir takım halinde şarkıları geliştirirdik. O yüzden de parçalarda, sağlam bir koordinasyon halinde olduğumuz duyuluyor. Hiçbir zaman ayrı kayıt almadık.

Bryon ise 1973'ten 1981'e kadar birlikte çaldığı Bee Gees'in disko dönemine kendi tarzıyla katkıda bulunmuştu.

İlk olarak 14 yaşında davulların başına geçen Bryon, sonradan katıldığı grupla beraber Stayin’ Alive, How Deep is Your Love, You Should Be Dancing, More Than a Woman gibi dans pristine damga vuran parçalarda çaldı.

O da son yıllarda İtalyan üç kardeşin kurduğu Italian Bee Gees adlı bir saygı grubuyla efsanevi parçaları çalıyordu. 

Gerçek Bee Gees'in kurucularından yalnızca Barry Gibb yaşıyor. Maurice 2003'te, Robin ise 2012'de öldü.

Bee Gees, dünya çapında 220 milyon albüm ve single sattı.

Independent Türkçe, New York Times, Daily Beast