2 bin 600 yıllık Aslankaya'nın sırrı çözüldü

(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
TT

2 bin 600 yıllık Aslankaya'nın sırrı çözüldü

(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

Arkeologlar antik bir Türk anıtına kazınmış ve uzun zamandır tartışılan bir metnin anlamını nihayet çözdü.

Eski Frig dilinde yazılmış ve ağır hasar görmüş yazıt, Türkiye'nin batısında yer alan ve üzerinde sfenks figürleriyle aslanlarla çevrili bir tanrıça bulunan 2 bin 600 yıllık Aslankaya anıtına kazınmış.

1884'te keşfedilen yapının üzerindeki yazılar zaman ve vandalizm nedeniyle neredeyse silinmiş ve akademisyenler yüzyılı aşkın süredir bunların anlamını tartışıyor.

Geçmişte ana yazıtı okuma girişimleri, harflerden sadece 4'ünün görülebildiğini ve geri kalan metnin çoğunlukla anlaşılamadığını ortaya koymuştu.

Şimdiyse araştırmacılar, yazıtta Yunanlılar tarafından tanrıların anası olarak saygı duyulan bir tanrıça olan "Materan" adının yazdığını keşfetti.

Metni okumak için araştırmacılar kuşluk vakti ışığından yararlandı. Bu sırada oluşan gölgeler kalan izleri belirginleştirdi ve yazıdaki harflerin çözülmesini sağladı.
 

xscdfg
Antik Frigya'daki Aslankaya anıtı (Wikimedia Commons)

Araştırmacılar, varsayımsal yazıtlarını anıtın 19. yüzyıldan kalma eski fotoğraflarıyla karşılaştırdı ve metnin, Frig yazıtlarında kelime ayırıcı olarak yaygın şekilde kullanılan diğer karakterlerle birlikte "Materan" olarak yazıldığı sonucuna vardı.

Frig dilinde Materan, koruyucu ve esas tanrı olarak saygı gören ana tanrıçaya karşılık geliyor.

Bilim insanları anıtın bazı stilistik detaylarına dayanarak metni MÖ 6. yüzyılın ilk yarısına ya da ortasına tarihlendirdi.

Bu da Aslankaya anıtının, Lidya İmparatorluğu'nun Türkiye'nin doğusundaki Frigya İmparatorluğu'yla birlikte bölgeye hakim olduğu dönemde yapılmış olabileceğini düşündürüyor.

Bu, altın ve gümüş sikkelerin yaratıcısı Lidya'nın da ana tanrıçaya saygı duyduğu bir dönemdi.

Araştırmacılar, bulguların iki imparatorluk arasındaki kültürel bağı ve ana tanrıçaya önemli bir tanrı olarak tapınmalarını daha da desteklediğini söyledi.

Independent Türkçe



Margot Robbie ve Will Smith'in suç filmi 9 yıl sonra fırtına gibi

Eleştirmenlerden hem olumlu hem de olumsuz yorumlar alan Fokus, 50 milyon dolarlık bütçesine karşılık 158 milyon dolar kazanarak gişede istediği başarıya ulaşmıştı (Warner Bros. Pictures)
Eleştirmenlerden hem olumlu hem de olumsuz yorumlar alan Fokus, 50 milyon dolarlık bütçesine karşılık 158 milyon dolar kazanarak gişede istediği başarıya ulaşmıştı (Warner Bros. Pictures)
TT

Margot Robbie ve Will Smith'in suç filmi 9 yıl sonra fırtına gibi

Eleştirmenlerden hem olumlu hem de olumsuz yorumlar alan Fokus, 50 milyon dolarlık bütçesine karşılık 158 milyon dolar kazanarak gişede istediği başarıya ulaşmıştı (Warner Bros. Pictures)
Eleştirmenlerden hem olumlu hem de olumsuz yorumlar alan Fokus, 50 milyon dolarlık bütçesine karşılık 158 milyon dolar kazanarak gişede istediği başarıya ulaşmıştı (Warner Bros. Pictures)

Margot Robbie ve Will Smith'in gişede 158 milyon doların üzerinde hasılat elde eden suç filmi, 9 yıl sonra Netflix'in izlenme listelerinde fırtınalar estiriyor.

1990'larda Çılgın İkili (Bad Boys), Siyah Giyen Adamlar (Men in Black), Kurtuluş Günü (Independence Day) ve daha birçok gişe canavarı filmde rol alan Smith, 2000'lere gelindiğindeyse Ali ve Umudunu Kaybetme'yle (The Pursuit of Happyness) Oscar adaylıkları kazanarak adından söz ettirmişti.

2022'ye gelindiğindeyse kariyerinde zirveye çıkarak, rol aldığı Kral Richard: Yükselen Şampiyonlar'daki (King Richard) performansıyla Akademi Ödülü'ne kavuşmuştu.

Kariyerine Avustralya yapımı Neighbours'la televizyonda başlayan Robbie ise Martin Scorsese'nin 2013 tarihli filmi Para Avcısı'nda (The Wolf of Wall Street) göze çarpan bir rolle çıkış yapmıştı.

Ardından Quentin Tarantino'nun Bir Zamanlar... Hollywood'da (Once Upon a Time... in Hollywood), Craig Gillespie'nin Ben, Tonya (I, Tonya) ve Greta Gerwig'in Barbie'siyle yükselişe geçmişti. 

Ben, Tonya ve Skandal'la (Bombshell) Oscar adaylığı elde eden 34 yaşındaki yıldız, henüz bu ödülü kazanamadı. 

Ekran kimyaları tuttu

Robbie ve Smith ilk kez 2015 yapımı Fokus'ta (Focus) birlikte rol aldı. İkili daha sonra 2016'da Suicide Squad: Gerçek Kötüler'le (Suicide Squad) yeniden bir araya geldi.

Glenn Ficarra ve John Requa'nın yazıp yönettiği suç türündeki Fokus, 11-17 Kasım haftasında Netflix'in en çok izlenen filmlerinden biri oldu.

İki dolandırıcının hikayesini anlatan film, 5,4 milyon görüntüleme ve 9,5 milyon saat izlenmeyle listenin 5. sırasında kendine yer buldu.

Fokus, çırağıyla arasındaki aşk macerasını üç yıl önce sonlandıran usta dolandırıcı Nicky Spurgeon'ın, özenle hazırlanmış yeni tezgahı sırasında kadını karşısında bulmasını konu ediniyor.

Rodrigo Santoro, Gerald McRaney, Adrian Martinez, B. D. Wong, Griff Furst ve Dominic Fumusa da yardımcı rollerde yer alıyor.

Netflix'in en çok izlenen filmleri listesinde zirvede romantik komedi türündeki Noel filmi Kardan Aşk (Hot Frosty) yer alırken onu, Gelecek Noel'de Buluşalım (Meet Me Next Christmas) ve Minyonlar 2: Gru'nun Yükselişi (Minions: The Rise of Gru) izliyor.

Independent Türkçe, ScreenRant, Tudum