Mars'ta yaşamın izini süren NASA, Curiosity'nin çektiği yeni fotoğrafları paylaştı

NASA bilim insanları, kayaları keşfettikleri bölgenin tarihini anlamayı umuyor ve eski mikrobiyal yaşama dair kanıt arıyor.

Bilim insanları, kutu yapısı diye adlandırılan Mars'taki bu sırt desenini eski yeraltı sularının oluşturduğunu düşünüyor. Curiosity yakında bu oluşumu ziyaret edecek (NASA/Jet İtki Laboratuvarı-Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü/Arizona Üniversitesi)
Bilim insanları, kutu yapısı diye adlandırılan Mars'taki bu sırt desenini eski yeraltı sularının oluşturduğunu düşünüyor. Curiosity yakında bu oluşumu ziyaret edecek (NASA/Jet İtki Laboratuvarı-Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü/Arizona Üniversitesi)
TT

Mars'ta yaşamın izini süren NASA, Curiosity'nin çektiği yeni fotoğrafları paylaştı

Bilim insanları, kutu yapısı diye adlandırılan Mars'taki bu sırt desenini eski yeraltı sularının oluşturduğunu düşünüyor. Curiosity yakında bu oluşumu ziyaret edecek (NASA/Jet İtki Laboratuvarı-Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü/Arizona Üniversitesi)
Bilim insanları, kutu yapısı diye adlandırılan Mars'taki bu sırt desenini eski yeraltı sularının oluşturduğunu düşünüyor. Curiosity yakında bu oluşumu ziyaret edecek (NASA/Jet İtki Laboratuvarı-Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü/Arizona Üniversitesi)

NASA'nın keşif aracı Curiosity, Mars'ta eski mikrobiyal yaşamın izini sürerken beyaz kükürt taşlarıyla kaplı gizemli bir bölgenin bir dizi çarpıcı yeni görüntüsünü yakaladı.

Görev için 13 yıl önce Dünya'dan ayrılan Curiosity, çarpıcı manzarayı ilk kez yaz aylarında Kızıl Gezegen'in Gediz Vallis nehir yatağında keşfetmişti.

Curiosity'nin proje uzmanlarından Ashwin Vasavada, yaptığı açıklamada "Sülfür bölgesine her açıdan, üstten ve yandan baktık ve nasıl oluştuğuna dair bize ipuçları verebilecek sülfürle karışık herhangi bir şey bulmaya çalıştık" dedi.

Çokça veri topladık ve artık çözmemiz gereken eğlenceli bir bulmacamız var.

Gezgin, öncü görevin 4 bin 352. Mars gününde bölgeyi görüntülemek üzere Mastcam aracını kullandı.
 

gthy
NASA'nın Mars keşif aracı Curiosity, parlak beyaz kükürt taşlarından oluşan bir alanda, bu son görüntüyü ekimde yakaladı (NASA/Jet İtki Laboratuvarı-Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü/Malin Uzay Bilimi Sistemleri)

Açık renkli arazi, NASA'nın Mars Reconnaissance Orbiter'la (Mars Keşfi Yörünge Aracı) çekilen görüntülerde yakalanmıştı ama taşlar, uzay aracının saptayabilmesi için fazla küçüktü. Bu yüzden Curiosity ekibi, keşif aracı geçtiği sırada taşlar ve içlerindeki sarı kristallerle karşılaşınca şaşırdı.

Araştırmalar taşın saf sülfürden olduğunu doğruladı ve bu daha önce Mars'taki hiçbir görevde görülmemişti. Sülfürün bölgede nasıl meydana geldiğiyse bilinmiyor.

Taşlar, gezgin eylül sonunda nehir yatağının batısına ulaşmadan önce yatağın içinden parçalarla birlikte görüntülenmişti.
 

juık78o9
Curiosity bu panoramayı Mastcam aracını kullanarak çekti. Gezginin izleri fotoğrafın sağ tarafında görülüyor (NASA/Jet İtki Laboratuvarı-Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü/Malin Uzay Bilimi Sistemleri)

NASA'daki bilim insanları, Kızıl Gezegen'in daha kuru bir iklime geçişi sırasında, nehir yatağının nasıl bu kadar geç oluştuğunu bulmayı umuyor. Ayrıca eski Mars'ın milyarlarca yıl önce, gezegende göl ve nehirler varken mikrobiyal yaşama uygun olduğuna dair kanıt arıyorlar.

Yaklaşık 5 kilometre yüksekliğindeki Sharp Dağı'nın eteklerindeki vadinin özellikleri, suyun iklim değişirken bölgeden geçtiğine işaret ediyor. Ancak uzmanlar hâlâ Pinnacle Ridge yıkıntı tepesi de dahil olmak üzere nehir yatağının bazı bölümlerinin nasıl oluştuğunu anlamaya çalışıyor. Yıkıntı tepesi, keşif aracının yeni panorama çekiminde görüntülendi ve NASA olayların zaman çizelgesini çıkarıyor.

Keşif aracı, birkaç panoramik görüntü daha çektikten sonra nehir yatağından ayrılacak ve bir ay boyunca gezegenin yüzeyinde kilometreler boyunca uzanarak ağ benzeri bir desen ortaya çıkaran kutu yapısı (boxwork) adlı kristal oluşuma doğru yolculuk edecek.

Kutu yapısının, Sharp Dağı'nın son su akıntılarından gelen minerallerin yüzey kayalarındaki çatlaklara yerleşip sertleşmesiyle oluştuğu düşünülüyor. Kaya aşındıkça çatlaklardaki mineraller desenleri meydana getirmiş olabilir. Bu tür oluşumlara Dünya'da uçurum kenarlarında ve mağaralarda rastlanıyor. Ancak Sharp Dağı'ndaki kutu yapıları büyük bir alan kaplıyor ve su yok olurken ortaya çıkmış.

Bölgeyi araştıran Curiosity bilim insanlarından Kirsten Siebach, "Bu sırtlar, daha sıcak olan ve tuzlu sıvı suyun aktığı yeraltında kristalleşmiş mineraller içeriyor olabilir" dedi.

Dünya'nın ilk mikropları da benzer bir ortamda hayatta kalabilirdi. Bu da burayı keşfetmek için heyecan verici bir yer haline getiriyor.

Independent Türkçe



Bu beslenme düzeni, aralıklı oruçtan daha etkili

Özel kilo verme programı sırasında tartılan bir kişi (AFP)
Özel kilo verme programı sırasında tartılan bir kişi (AFP)
TT

Bu beslenme düzeni, aralıklı oruçtan daha etkili

Özel kilo verme programı sırasında tartılan bir kişi (AFP)
Özel kilo verme programı sırasında tartılan bir kişi (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre gün aşırı oruç tutmak, kalori kısıtlaması ve aralıklı oruç tutmaya kıyasla metabolizmayı hızlandırmada daha etkili.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre yaklaşık 2,5 milyar yetişkin, yani küresel yetişkin nüfusunun yaklaşık yüzde 43'ü aşırı kilolu ve yaklaşık 890 milyonu obeziteyle yaşıyor.

Doktorlar nüfusun bu kesiminin diyabet ve kalp hastalığına yol açan yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve yüksek kan şekeri gibi metabolik risk faktörlerini azaltmak için kilo vermesini öneriyor.

Düzenli program dahilinde yemek yeme ve oruç tutma dönemleri arasında geçiş yapmayı içeren aralıklı oruç, bazen kilo vermek için geleneksel kalori kısıtlamalı diyetlere alternatif olarak öneriliyor.

Bu genellikle 16 saatlik bir oruç dönemini ve ardından 8 saatlik bir yemek yeme döneminden oluşan, zaman kısıtlamalı beslenmeyi içeriyor. 

Bir başka oruç şekli de iki günde bir 24 saat oruç tutmayı içeren gün aşırı oruç.

Ancak çeşitli oruç tutma şekillerinin, sürekli kalori kısıtlaması ve kısıtlamasız beslenmeye kıyasla sağlık açısından faydaları, büyük ölçüde belirsizliğini koruyor.

Yeni bir çalışmada araştırmacılar 6 bin 582 yetişkin erkek ve kadının katıldığı rastgele örneklemle yapılmış klinik araştırmaların sonuçlarını analiz etti. Aralıklı oruç diyetlerinin sürekli kalori kısıtlaması veya kısıtlamasız diyetlere kıyasla vücut ağırlığı ve metabolik risk faktörleri üzerindeki etkilerini karşılaştırdılar.

Çalışma katılımcılarının ortalama vücut kitle indeksi 31'di ve yaklaşık yüzde 90'ında önceden gelen sağlık sorunları vardı.

Araştırmacılar gün aşırı oruç tutmanın, sürekli kalori kısıtlamasına kıyasla vücut ağırlığını azaltmada mütevazı bir fayda sağlayan tek diyet stratejisi olduğunu buldu.

Bu oruç şekli, zaman kısıtlamalı beslenmeye kıyasla toplam ve LDL veya "kötü" kolesterol seviyelerinin düşmesiyle de ilişkiliydi.

Ancak araştırmacılar, gün aşırı oruç tutmanın bile obez bireyler için en az 2 kg kilo kaybı olan klinik açıdan önemli eşiği karşılamadığını söyledi.

Araştırmacılar, "bulguları daha da doğrulamak için daha uzun süreli denemeler yapılması gerektiğini" ifade etti.

Araştırmada şu ifadelere yer verildi:

Bu beslenme planlarının uzun vadeli etkilerini aydınlatmak için 52 haftadan uzun süreli, rastgele örneklemle yapılmış yüksek kaliteli klinik araştırmalar yapılması gerekiyor" dediler ve "aralıklı oruç tutmakla çeşitli popülasyonlarda kardiyometabolik sağlık üzerindeki etkisine daha fazla vurgu yapılması gerekiyor.

An itibarıyla gün aşırı oruç tutmanın kilo ve metabolik sağlığı yönetmeye dair tedavi araçlarına eklenebileceğini kaydederek şöyle dediler:

Aralıklı oruç tutma, diğer beslenme planlarının yerini almayı değil, bunları kapsamlı, hasta merkezli bir beslenme modeline entegre etmeyi ve tamamlamayı amaçlıyor.

Independent Türkçe