Ünlü oyuncudan Dune'un yıldızıyla ilgili şaşırtan itiraf

Oscar Isaac (sağda), Dune: Çöl Gezegeni'nde Timothée Chalamet'nin (solda) canlandırdığı Paul Atreides'in babası, Dük Leto Atreides'i oynuyor (Warner Bros)
Oscar Isaac (sağda), Dune: Çöl Gezegeni'nde Timothée Chalamet'nin (solda) canlandırdığı Paul Atreides'in babası, Dük Leto Atreides'i oynuyor (Warner Bros)
TT

Ünlü oyuncudan Dune'un yıldızıyla ilgili şaşırtan itiraf

Oscar Isaac (sağda), Dune: Çöl Gezegeni'nde Timothée Chalamet'nin (solda) canlandırdığı Paul Atreides'in babası, Dük Leto Atreides'i oynuyor (Warner Bros)
Oscar Isaac (sağda), Dune: Çöl Gezegeni'nde Timothée Chalamet'nin (solda) canlandırdığı Paul Atreides'in babası, Dük Leto Atreides'i oynuyor (Warner Bros)

Oscar Isaac, rol arkadaşıyla ilgili yanılmış olabileceğini kabul ediyor.

Sen Şarkılarını Söyle (Inside Llewyn Davis), Triple Frontier ve Ex Machina'nın yıldızı, Dune: Çöl Gezegeni (Dune) serisindeki rol arkadaşı Timothée Chalamet'nin, yönetmen James Mangold'un yakında vizyona girecek müzikal biyografisi A Complete Unknown'da, folk ikonu Bob Dylan'ı canlandırmasına başlangıçta anlam verememiş.

45 yaşındaki Isaac'in anlattığına göre Chalamet, kendisine ve Dune'daki rol arkadaşları Josh Brolin ve Stephen McKinley Henderson'a, Bob Dylan'ın hayatını anlatan biyografik filmde rol alacağından bahsetmiş.

Sadık bir Dylan hayranı olan Isaac, setteki sohbet sırasında Chalamet'nin yeni projesini duyunca şaşkınlığını gizleyememiş. 

Pazartesi gecesi Gotham Ödülleri'nde konuşan Isaac, "İlk düşüncem, gerçekten kötü bir fikir olduğuydu" diyerek sözlerini şöyle sürdürdü:

Yani, o Dylan. Benim için kutsalların kutsalı. Kulağa hiç de doğru gelmiyordu.

İyiye işaret olmadığını düşünmüş

"Sonra Timmy gitarını çıkardı" diyen Isaac, "bunun iyiye işaret olmadığını" düşünmüş. Ancak Isaac, Brolin ve Henderson, Chalamet'nin 1963 tarihli Dylan klasiği Girl From the North Country'yi yorumlayışını duyduktan sonra hemen ikna olmuş.

2021 yapımı Kumarbaz'ın (The Card Counter) yıldızı Isaac, ödül törenindeki konuşmada "Josh, Stephen ve ben sıradan Timmy hayranları değiliz. Bizler sinemanın emektarlarıyız; çok şey gördük" diye devam etti: 

Ama gitarı yeni öğrenmeye başlamış, fazla şarkı söylememiş ve Dylan'ın müziğine pek aşina olmayan bu çocuğun, bu parçalara yeni bir şey öğreniyormuş gibi değil de zaten bildiği bir şeyi hatırlıyormuş, yeniden keşfediyormuş gibi yaklaştığını duymak... Üçümüz orada oturup bu genç adamın gizemli bir şeyle bağ kurmasını izledik.

Eleştirmenler çok beğendi

1960'ların başında geçen A Complete Unknown, 19 yaşındayken esrarengiz, özgür ruhlu bir genç olarak New York'ta gelen ve folk camiasını sonsuza dek değiştiren Bob Dylan'ın müzik hayatının ilk dönemlerini anlatıyor.

Biyografik dramayı vizyona girmeden önce izleme fırsatı bulan basın mensupları, filme övgüler yağdırıyor.

Özellikle Dylan'ı canlandıran Chalamet ve ona eşlik eden Monica Barbaro'nun performanslarının çok başarılı olduğu söyleniyor. 

Yazar Elijah Wald'un Dylan Goes Electric adlı kitabına dayanan film, ABD'de 25 Aralık'ta gösterime girecek. Filmin Türkiye'deki vizyon tarihiyse 7 Şubat 2025.

Independent Türkçe, Variety, People



Küçük yıldızın dev gezegeni bilim insanlarını şaşkına çevirdi

TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TT

Küçük yıldızın dev gezegeni bilim insanlarını şaşkına çevirdi

TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)

Bilim insanları küçük bir yıldızın yörüngesinde devasa bir gezegen keşfetti. Neredeyse imkansız olduğu düşünülen bu durum, gezegen oluşumuna dair bilinenleri sorgulamaya açıyor.

Gezegen sistemleri ilk başta büyük bir toz ve gaz bulutunun kendi üstüne çökerek bir yıldız oluşturmasıyla meydana geliyor. Yıldızdan arta kalan ve ön gezegen diski denen maddelerse gezegenleri oluşturuyor. 

Bu nedenle küçük bulutlardan küçük yıldızlar doğması ve geriye devasa gezegenler oluşturacak malzeme kalmaması bekleniyor.

Ancak NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (TESS), 91 binden fazla kırmızı cüce yıldıza dair verilerini inceleyen araştırmacılar, şaşırtıcı derece büyük bir gezegen buldu. Güneş'e kıyasla küçük ve parlaklığı az olan kırmızı cüceler Samanyolu'ndaki en yaygın yıldız türü. 

Ardından araştırmacılar Avrupa Güney Gözlemevi'nin Çok Büyük Teleskop'uyla TOI-6894 adlı yıldızın yörüngesindeki gezegenin kütlesini hesapladı.

Bulguları hakemli dergi Nature Astronomy'de yayımlanan çalışmaya göre  Dünya'dan 238 ışık yılı uzaktaki yıldızın kütlesi Güneş'inkinin yaklaşık 5'te biri kadar. 

Bilim insanları mevcut teorilere göre böyle bir yıldızın Dünya veya Mars boyutunda bir gezegeni olması gerektiğini söylüyor. Ancak yörüngesinde dönen gezegen TOI-6894b, Satürn'den biraz büyük ve kütlesi onun yarısı kadar.

Makalenin ortak yazarı Vincent Van Eylen şöyle diyor: 

Bu bulgular, evrendeki en küçük yıldızların bile bazı durumlarda çok büyük gezegenler oluşturabileceğini gösteriyor. Bu da gezegen oluşumu modellerimizin bazılarını yeniden düşünmemizi gerektiriyor.

TOI-6894, yörüngesinde dev bir gezegen bulunan yıldızlar arasında açık ara en düşük kütleye sahip olanı. Hatta rekorun önceki sahibi olan yıldızdan yüzde 60 daha az kütlesi var.

Warwick Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Edward Bryant "Bu keşif, bu kadar küçük bir yıldızın nasıl bu kadar büyük bir gezegene ev sahipliği yapabildiği gibi bir soru ortaya atıyor ve bunun cevabını henüz bulamadık" diyor.

Jüpiter veya Satürn gibi gaz devleri, çekirdeklerini oluşturmak için çok fazla maddeye ihtiyaç duyar. Daha sonra çevrelerinden çok daha fazla gazı hızlı bir şekilde çekerek atmosfer oluşturabilirler. 

Ancak araştırmacılar TOI-6894b ve yıldızının kütlesine bakınca burada başka bir sürecin işlemiş olduğundan şüpheleniyor.

Örneğin gezegen, yıldızı yaşamının çok erken bir dönemindeyken ve disk hâlâ hammaddeyle doluyken gerekli malzemeleri toplayıp çekirdeğini oluşturmaya başlamış olabilir. 

Bir diğer ihtimal de hızlıca büyük bir çekirdek oluşturmamış ve gaz ve ağır elementleri yavaş yavaş biriktirmiş olması. 

Öte yandan bilim insanları bunlar için de yüksek miktarda malzemeye ihtiyaç duyulacağını söylüyor. Yeni çalışmada incelenen örneklerdeki küçük yıldızların etrafındaki 70 diskten sadece 5'inde TOI-6894b gibi bir gezegen oluşmuştu.

Van Eylen dev gezegenlerin hızlıca çekirdeği oluşturması ve ardından bunun üzerine yüksek miktarda gaz biriktirmesi gerektiğini söyleyerek ekliyor:

Yıldız parlamaya başlamadan ve disk hızla yok olmadan önce bunu yapmak için çok az zaman var. Küçük yıldızlarda, disk yok olmadan önce dev bir gezegeni yeterince hızlı bir şekilde oluşturmak için yeterli kütle olmadığını düşünüyoruz.

Araştırmacılar James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanarak gezegen sistemini daha yakından incelemeyi planlıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Mashable, Space.com, Nature Astronomy