Belirli bir bölgedeki yağlanma, Alzheimer'ı 20 yıl önceden haber veriyor

Hayatın ileri dönemlerinde ortaya çıkan demansın, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi yollarla önüne geçilmesi mümkün (Unsplash)
Hayatın ileri dönemlerinde ortaya çıkan demansın, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi yollarla önüne geçilmesi mümkün (Unsplash)
TT

Belirli bir bölgedeki yağlanma, Alzheimer'ı 20 yıl önceden haber veriyor

Hayatın ileri dönemlerinde ortaya çıkan demansın, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi yollarla önüne geçilmesi mümkün (Unsplash)
Hayatın ileri dönemlerinde ortaya çıkan demansın, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi yollarla önüne geçilmesi mümkün (Unsplash)

Karın bölgesindeki yağlanmanın, Alzheimer'ı 20 yıl önceden haber verebileceği bulundu. 

Demansın en yaygın biçimi olan Alzheimer, düşünme ve hafıza becerilerinde gerilemeyle kendini gösteriyor.

Bilim insanları, hastalık ortaya çıkmadan önce tespit edilebilecek işaretleri araştırırken, obezitenin önemli bir risk faktörü olduğu zaten biliniyordu.

Öte yandan orta yaş grubundaki bireylerde farklı yağ türlerinin oranının etkisine dair daha sınırlı bilgi var.

St. Louis'deki Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Dr. Cyrus Raji ve ekip arkadaşları, vücuttaki farklı yağ tiplerinin oranıyla Alzheimer'la bağlantılı proteinlerin ilişkisini inceledi. 

Bulgularını Kuzey Amerika Radyoloji Derneği'nin 2 Aralık Pazartesi günü düzenlenen yıllık konferansında sunan araştırmacılar, 40-50 yaşındaki kişilere odaklandı.

Çalışma kapsamında bilişsel bir sorun yaşamayan 80 kişinin deri altı yağı ve viseral yağ oranları analiz edildi. Katılımcıların ortalama vücut kitle indeksi 32'yken, 30 üstü obez kabul ediliyor.

Gizli yağ diye de bilinen viseral yağ, karın bölgesindeki organların etrafını saran yağları ifade ediyor. Vücuttaki yağın yaklaşık yüzde 90'ını oluşturan deri altı yağından farklı olan viseral yağ, ciddi sağlık sorunları yaratabiliyor.

Dr. Raji "Obezitenin 40 ve 50 gibi orta yaşlarda, genellikle 60, 70 veya 80'li yaşlara kadar semptom göstermeyen Alzheimer hastalığı için nasıl bir risk faktörü olduğunu anlamaya çalışıyoruz" diye açıklıyor.

Bilim insanları beyin taramaları kullanarak Alzheimer'ın ortaya çıkma sürecinde beyinde biriken amiloid ve tau proteinlerinin oranını inceledi.

Aynı ekip daha önce amiloid birikimiyle viseral yağ arasında ilişki olduğunu saptamıştı. Yeni araştırmadaysa viseral yağ oranıyla, Alzheimer semptomları görülmeden çok önce iki proteinin de birikimi arasında paralellik olduğu tespit edildi.

Dr. Raji bulguları şöyle değerlendiriyor: 

Yüksek miktarda visseral veya gizli yağın, Alzheimer hastalığının en erken semptomları ortaya çıkmadan 20 yıl öncesine kadar anormal derecede yüksek tau proteinleriyle ilişkili olduğunu ilk kez gösteriyoruz.

Araştırmacılar viseral yağın iltihaplanmayı artırdığını ve bunun, deri altı yağlanmasından daha kötü olduğunu söylüyor. Dr. Raji viseral yağın organlara yakınlığından dolayı daha fazla kan akışı aldığını ifade ediyor.

Dr. Raji, "Düşük kan akışıyla, daha hasta görünen beyinleri takip edebiliyoruz" diyor. 

ABD'nin Florida eyaletindeki Nörodejeneratif Hastalıklar Enstitüsü'nden Dr. Richard Isaacson, beynin hafıza merkezindeki kan akışının düşmesinin, Alzheimer için bir başka önemli belirteç olan küçülmeye yol açabileceğini belirtiyor. Dr. Isaacson, yer almadığı araştırma hakkında CNN'e yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanıyor:

Çalışma, bu ilişkileri bilişsel gerileme ve tanıdan yıllar önce tespit ettiği için dikkati göbek yağını azaltmaya odaklanmanın, Alzheimer'la mücadelede etkili bir araç olabileceğini gösteriyor.

Dr. Isaacson, karın bölgesindeki yağlanmayı azaltmak için haftada birkaç kez 45-60 dakikalık tempolu yürüyüşler yapılmasını öneriyor.

Independent Türkçe, Science Daily, CNN, Kuzey Amerika Radyoloji Derneği



Bu yılın Baby Reindeer'ı: Netflix'in mini dizisi 17 günde tarih yazdı

13 Mart'ta yayına giren Adolescence'ta Christine Tremarco (solda) ve Stephen Graham (sağda) da rol alıyor (Netflix)
13 Mart'ta yayına giren Adolescence'ta Christine Tremarco (solda) ve Stephen Graham (sağda) da rol alıyor (Netflix)
TT

Bu yılın Baby Reindeer'ı: Netflix'in mini dizisi 17 günde tarih yazdı

13 Mart'ta yayına giren Adolescence'ta Christine Tremarco (solda) ve Stephen Graham (sağda) da rol alıyor (Netflix)
13 Mart'ta yayına giren Adolescence'ta Christine Tremarco (solda) ve Stephen Graham (sağda) da rol alıyor (Netflix)

İlk yayına girdiğinde bu yılın Baby Reindeer'ı diye anılan Adolescence, büyük bir pazarlama kampanyası olmadan Netflix'te büyük izlenme rakamlarına ulaşmayı başardı. 

Sadece üç hafta içinde Adolescence, Netflix'in tüm zamanların en popüler dizileri arasına girmeyi başardı. 

9. sıradan listeye giriş yaptı

24-30 Mart tarihlerinde 30,4 milyon kez seyredilen mini dizi, toplamda 96,7 milyon izlenmeye ulaştı. Adolescence böylece, tüm zamanların en popüler İngilizce dizileri listesinde 9. sıraya yükselerek Bridgerton'ın ikinci sezonunu tamamen listeden çıkardı ve Stranger Things'in üçüncü sezonunu da 10. sıraya itti.

Bu başarıyı daha da etkileyici kılan şey, Adolescence'ın bu rakama yalnızca 17 gün içinde ulaşmış olması. Netflix, en popüler dizilerini 91 günlük izlenme süresiyle değerlendiriyor. Yani Adolescence'ın tırmanışını sürdürebilmesi için önünde iki aydan fazla bir süre var.

4 bölümden oluşan dizinin yükselişinin devam etmesi çok muhtemel çünkü listedeki 7. ve 8. sıralarda yer alan The Night Agent'ın ilk sezonuyla ve Kandıramazsın Beni (Fool Me Once) yaklaşık 98 milyon izlenmeye sahip. Adolescence'ın gelecek hafta her iki yapımı da geçmesi ve daha da üst sıralara yükselmesi bekleniyor. 

100 milyon bandı çok yakın

Listenin 3. ila 6. sıralarındaki dizilerin tamamı 100 milyon izlenme bandında yer alıyor. Deadline'ın aktardığına göre Adolescence için bu rakamlara ulaşmak son derece mümkün görünüyor. 

Yayın devinin verilerine göre Adolescence, dünya çapında büyük bir hit oldu ve 93 ülkenin tamamında en çok izlenen 10 yapım arasında kendine yer buldu.

Öte yandan, Shonda Rhimes'ın The Residence dizisi, haftalık İngilizce dizi listesinde ikinci sıraya yerleşti. 

Netflix'teki ilk tam haftasında 8,8 milyon izlenme elde eden dedektiflik hikayesi için bu rakamlar biraz sönük kalıyor. Platformun diziye ikinci sezon onayı verip vermeyeceği belirsizliğini koruyor.

Independent Türkçe, Variety, Deadline