"Şoke edici" keşifte sincapların kemirgenleri avlayıp yediği tespit edildi

Kaliforniya yer sincabı, yeni avladığı Kaliforniya tarla faresini yiyor (Sonja Wild ve diğerleri, Journal of Ethology)
Kaliforniya yer sincabı, yeni avladığı Kaliforniya tarla faresini yiyor (Sonja Wild ve diğerleri, Journal of Ethology)
TT

"Şoke edici" keşifte sincapların kemirgenleri avlayıp yediği tespit edildi

Kaliforniya yer sincabı, yeni avladığı Kaliforniya tarla faresini yiyor (Sonja Wild ve diğerleri, Journal of Ethology)
Kaliforniya yer sincabı, yeni avladığı Kaliforniya tarla faresini yiyor (Sonja Wild ve diğerleri, Journal of Ethology)

Kaliforniya'da bilim insanları ilk kez, tarla farelerini avlayan ve yiyen sincapların etobur davranışlarına dair "şoke edici" kanıtlar buldu.

Yer sincapları genellikle yanaklarını kabuklu yemiş, tohum ya da tahılla doldururken görülüyor ve bu da onların tahıl tüketen bir tür olduğunu gösteriyor.

Ancak Journal of Ethology adlı bilimsel dergide yayımlanan son keşif, sincapların sanılandan daha esnek bir beslenme düzenine sahip fırsatçı omnivorlar olabileceğini gösteriyor.

Çalışmada, Kaliforniya Davis Üniversitesi'nden bilim insanları Haziran ve Temmuz 2024 arasında sincapların tarla fareleriyle 74 etkileşimini inceledi.

Etkileşimlerin yüzde 42'sinden fazlasının, küçük kemirgenlerin yer sincapları tarafından bilfiil avlanmasını içerdiğini buldular.

Biyoloji doçenti ve çalışmanın baş yazarı Jennifer E. Smith, "Bu şoke ediciydi" dedi.

Bu davranışı daha önce hiç görmemiştik. İşte bilimde daha önce hiç karşılaşılmamış bu davranış, çevremizdeki dünyanın doğal tarihi hakkında öğrenecek daha çok şey olduğu gerçeğine ışık tutuyor.

Başlangıçta, lisans öğrencileri sahada gördüklerinin videosunu gösterdiğinde, Dr. Smith gözlerine "inanamadığını" söyledi.

O andan itibaren bu davranışı neredeyse her gün gördük. Bakmaya başladığımızda her yerde görmeye başladık.

csvfdbgnh
Conta Costa County'deki Kaliforniya yer sincabı avladığı tarla faresiyle birlikte koşuyor (Sonja Wild/UC Davis)

Araştırmacılar, iki aydan kısa süre içinde her yaştan yer sincabının tarla faresi için avlandığı, yediği ve rekabet ettiği çok sayıda örneği belgeledi.

Sincapların etobur yaz davranışlarının temmuzun ilk iki haftasında zirve yaptığını ve bunun da yerel parktaki tarla faresi sayısındaki patlamayla bağlantılı olduğunu tespit ettiler.

Sincapların diğer memelileri avladığını gözlemlemeyen araştırmacılar, bu davranışın av mevcudiyetindeki geçici bir artış karşılığında ortaya çıkmış olabileceğinden şüpheleniyor.

Araştırmanın bir diğer yazarı Sonja Wild, "Kaliforniya yer sincaplarının davranışsal bakımdan esnek olmaları ve yiyecek mevcudiyetindeki değişikliklere yanıt verebilmeleri, insanların varlığı nedeniyle hızla değişen ortamlarda varlıklarını sürdürmelerini sağlayabilir" dedi.

Rakun, çakal ve benekli sırtlan gibi birçok memeli türünün "inanılmaz fırsatçılar" olduğu ve avlanma stratejilerinde gösterdikleri büyük esnekliğin insanların değiştirdiği ortamlara uyum sağlamalarına katkı sunduğu biliniyor.

Yeni bulgular bu listeye sincapları da ekliyor.
 

hnjyukı
Kaliforniya yer sincabı Bay Area'daki bir parkta avladığı tarla faresiyle besleniyor (Sonja Wild, UC Davis)

Ancak bu davranışın sincaplar arasında ne kadar yaygın olduğu gibi pek çok soru hâlâ cevapsız. Araştırmacılar şimdi bu davranışın ebeveynden yavruya geçip geçmediğini, nasıl aktarıldığını ve Kaliforniya'nın ekolojisini nasıl etkilediğini anlamayı umuyor.

Ayrıca yer sincapları ve tarla fareleri arasında yeni bulunan ilişkinin türler arasında hastalıkların sıçramasını nasıl etkileyebileceğini anlamaya çalışıyorlar.

Araştırmacılar, "Çalışma popülasyonumuzda herhangi bir hastalık belirtisi gözlemlememiş olsak da buradaki davranışlar konak-parazit dinamiklerini etkileyebilir" sonucuna vardı.

Independent Türkçe



Tarih öncesine ait dev köpekbalığı sanılandan daha büyükmüş

Megalodonun, balinalar, diğer köpekbalıkları foklar ve deniz kaplumbağaları gibi hayvanlarla beslendiği tahmin ediliyor (Alex Boersma/PNAS)
Megalodonun, balinalar, diğer köpekbalıkları foklar ve deniz kaplumbağaları gibi hayvanlarla beslendiği tahmin ediliyor (Alex Boersma/PNAS)
TT

Tarih öncesine ait dev köpekbalığı sanılandan daha büyükmüş

Megalodonun, balinalar, diğer köpekbalıkları foklar ve deniz kaplumbağaları gibi hayvanlarla beslendiği tahmin ediliyor (Alex Boersma/PNAS)
Megalodonun, balinalar, diğer köpekbalıkları foklar ve deniz kaplumbağaları gibi hayvanlarla beslendiği tahmin ediliyor (Alex Boersma/PNAS)

Gelmiş geçmiş en büyük köpekbalıklarından biri olan megalodonun aslında sanılandan daha uzun olabileceği öne sürüldü. 

20 milyon ila 3,6 milyon yıl önce yaşayan megalodonun (Otodus megalodon), bugüne kadar hiç eksiksiz halde iskeleti bulunamadı. Bilim insanları omur, diş ve pul fosillerini kullanarak bu hayvanları daha iyi tanımaya çalışıyor.

Bugüne kadar yapılan çalışmalara göre megalodon, 15 metre uzunluğa ulaşabiliyordu. Ayrıca dişlerinin büyük beyaz köpekbalığına benzemesinden dolayı iki hayvanın birbirine benzediği düşünülüyordu. Hatta büyük beyaz köpekbalıklarının, doğrudan megalodon soyundan geldiği varsayılıyordu.

Ancak hakemli dergi Palaeontologia Electronica'da yayımlanan yeni bir makaleye göre, bu teoriler yanlış olabilir. 

Bilim insanları megalodon fosillerini, yaşayan ve soyu tükenmiş 165 köpekbalığı türüyle kıyaslayarak vücut ölçülerini hesaplamaya çalıştı. 

Megalodonun diğer köpekbalığı türlerinin çoğuyla kabaca aynı orantılara sahip olacağını varsayan ekip, omurgası neredeyse eksiksiz olan bir örneğin kafası ve kuyruğuyla birlikte 16,4 metreye ulaştığını tespit etti.

Ancak bulunan en büyük megalodon omurunun çapı, bu örnektekinden 7,6 santimetre daha büyüktü. Elde ettikeleri verileri buna göre ölçeklendiren ekip, megalodonun 24,3 metre uzunluğa ulaşabildiğini saptadı. 

Araştırmacılar ayrıca bu hayvanların, sanılandan daha ince yapılı olabileceğini savunuyor. DePaul Üniversitesi'nden Kenshu Shimada, başyazarı olduğu çalışma hakkında şöyle diyor:

Hâlâ doğrudan fosil kanıtlarına ihtiyacımız olsa da yeni çalışmamız megalodonun vücut oranı bakımından, günümüzün büyük beyaz köpekbalığından daha ince olma ihtimalinin yüksek olduğuna işaret ediyor.

Shimada bu nedenle megalodonun, büyük beyaz köpekbalığından ziyade limon köpekbalığına benzediğini düşünüyor:

Önceki çalışmalar herhangi bir kanıt olmadan, megalodonun modern büyük beyaz köpekbalığının devasa bir versiyonu gibi görünmesi gerektiğini varsayıyordu.

Bilim insanları omurlardaki büyüme işaretlerine dayanarak bu köpekbalıklarının 3,6 ila 3,9 metre uzunluğunda yavrular dünyaya getirdiğini öne sürüyor. National Geographic'e göre bu doğruysa megalodonlar, balıklar tarihindeki en büyük bebeklere sahipti.

Diğer yandan Swansea Üniversitesi'nde megalodonlar üzerine çalışan Jack Cooper, bu çalışmada yer almasa da kullanılan teknikleri takdir ettiğini ancak ince yapılar ve yavruların boyutu gibi verilerin çok güçlü olmadığını belirtiyor.

Cooper şöyle diyor: 

Kısacası burada sunulan her şey ilginç ancak deneyle test edilene ya da tam bir megalodon iskeleti bulunana kadar bulgulara temkinle yaklaşılmalı.

Independent Türkçe, Live Science, National Geographic, Palaeontologia Electronica