Massaco yerlileri ilk kez görüntülendi

Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)
Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)
TT

Massaco yerlileri ilk kez görüntülendi

Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)
Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)

Brezilya'nın yağmur ormanlarında otomatik makinelerle çekilen fotoğraflar, dünyaya daha önce hiç görmediği bir yerli topluluğunu tanıttı.

Diğer insanlarla doğrudan temasa geçmeyen bu kabile, yaşadıkları bölgedeki derenin adıyla, Massaco yerlileri diye tanımlanıyor. 

Yerlilerin kendine ne dediğiyse büyük bir soru işareti. Tıpkı dilleri, toplum yapıları ve inançları gibi…

Massaco yerlileri bölgedeki çiftçiler, oduncular, madenciler ve uyuşturucu kaçakçılarının yaşam alanlarını daraltması tehlikesiyle karşı karşıya. Ancak tüm bunlara rağmen nüfusta artış saptandı. 

Brezilya Ulusal Yerli Halkları Vakfı (FUNAI) 1990'ların başından beri sayılarının iki katına çıkarak 200-250'ye ulaştığını tahmin ediyor.

2023'te bilimsel dergi Nature'da yayımlanan bir makale, Brezilya'nın Peru ve Venezuela sınırı civarında yaşayan izole kabilelerin nüfusunun arttığını ortaya koymuştu.

thyjukı
2019 ve 2024'te çekilen fotoğraflar ilk kez yayımlandı (FUNAI)

Onlarca yıldır yerli haklarını korumaya çalışan devlet kurumu, belirli aralıklarla yerlilere alet-edevat bırakarak onların etraftaki kamplar ya da çiftliklerle iletişim kurmasını engelliyor. 

Pala ve balta gibi aletleri bırakırken bölgeye bir de otomatik makine yerleştiren FUNAI çalışanları, bu sayede yeni yayımlanan fotoğrafları çekmeyi başardı. 

Yıllardır süren dolaylı gözlemler sonucunda, yerlilerin üç metrelik yaylarla avlandığı ve mevsimden mevsime orman içinde yer değiştirdiği anlaşıldı. 

fgrhtyju

Son 30 yıldır yerlilerin bölgesini korumaya uğraşan FUNAI çalışanı Altair Algayer, fotoğrafların Massacolarla hemen yakınlarda bulunan Sirionó yerlileri arasındaki benzerliği ortaya koyduğunu söyledi:

Ancak yine de kim olduklarını söyleyemiyoruz. Hâlâ çok fazla gizem var.

dv
Yerlilerin hayvan kafataslarını dallara niye astığı bilinmiyor (FUNAI)

Dil ve kültürlerinin kaybolmaması ya da hastalık kaparak ölmemeleri için bu topluluklarla doğrudan temasa geçilmiyor. 

1987'de Brezilya'nın başlatarak örnek olduğu bu uygulama, temas kurulanların yüzde 90'ından fazlasının hayatını kaybetmesi üzerine benimsendi.

Amazonlar ve Gran Chaco bölgesinde Massacolar gibi doğrulanan 61 yerli topluluğu var. Buralarda dış dünyayla teması olmayan kabile sayısının 128'e vardığı iddia edilse de henüz yeterli kanıt toplanamadı.

Diğer yandan ticari faaliyetler için bölgeye gelen kişilerin, bu yerlilerin yaşam alanlarını daraltabileceğinden endişe ediliyor.

FUNAI çalışanları kendilerinin de ölüm tehditleriyle karşı karşıya olduğunu söylüyor. 

Independent Türkçe, Guardian, FUNAI



Tartışmalı Assange belgeseli, Sundance programından apar topar çıkarıldı

Yönetmen Eugene Jarecki yaptığı açıklamada "Sadece bu büyüklükte bir şey beni geri çekebilirdi" dedi (Sundance Institute)
Yönetmen Eugene Jarecki yaptığı açıklamada "Sadece bu büyüklükte bir şey beni geri çekebilirdi" dedi (Sundance Institute)
TT

Tartışmalı Assange belgeseli, Sundance programından apar topar çıkarıldı

Yönetmen Eugene Jarecki yaptığı açıklamada "Sadece bu büyüklükte bir şey beni geri çekebilirdi" dedi (Sundance Institute)
Yönetmen Eugene Jarecki yaptığı açıklamada "Sadece bu büyüklükte bir şey beni geri çekebilirdi" dedi (Sundance Institute)

Julian Assange artık özgür olabilir ama WikiLeaks'in kurucusu, gelecek ayki Sundance Film Festivali'nde beyazperdede yer alamayacak.

Robert Redford'un yarattığı kârlı festivalin, 2025 programının büyük bölümünü açıklamasından sadece iki hafta sonra, Assange'ı merkeze alan belgesel The Six Billion Dollar Man aniden festivalden çekildi. 

İki kez Sundance Büyük Jüri Ödülü kazanan Eugene Jarecki'nin yönettiği ve Kathleen Fournier'in yapımcılığını üstlendiği belgeselin, 23 Ocak-2 Şubat'ta Park City'deki özel gösterimle dünya prömiyerini yapması bekleniyordu.

Deadline, "Görünüşte Assange hakkında bir filmin bu yıl, özellikle de Sundance gibi yüksek profilli bir pazarda zamanlaması harikaydı" diye yazdı.

Assange hakkındaki tartışmalı belgeselin programdan çıkarılmasıyla ilgili konuşan yönetmen Jarecki şöyle dedi:

Gerçek şu ki, hikayenin merkezinde, Sundance versiyonuna dahil edilmediği takdirde bitmiş bir filmi temsil etmeyecek olan önemli ve beklenmedik gelişmeler ortaya çıktı.

Emmy ve Peabody Ödüllü Jarecki'nin temsilcileri, belgeselin Sundance 2025'ten çıkmasına neden olan sözkonusu "önemli ve beklenmedik gelişmeler" hakkında daha fazla bilgi vermedi. 

Yayımladığı ifşa dosyalarıyla gündeme oturan WikiLeaks internet sitesinin kurucusu Julian Assange'ın, ABD'yle yaptığı anlaşma sayesinde ülkesi Avustralya'ya dönmesine izin verilmişti.

Birçok gizli belge, görüntü ve video yayımlayarak gündem olan Avustralyalı Assange'ın 12 yıllık hukuk mücadelesi özgürlükle sonuçlandı. 

2006'da WikiLeaks'i kuran Assange ve ekibi, bu platform üzerinden bugüne dek yaklaşık 10 milyon gizli belge, görüntü ve yazışma paylaştı. 

WikiLeaks, 2010'da ABD ordusunun eski istihbarat analisti Chelsea Manning'in sızdırdığı belge ve görüntüleri paylaşmasıyla gündeme oturmuştu.

ABD, gizli bilgileri elde etmek amacıyla askeri veritabanlarına sızmak için komplo kurmak da dahil 18 suçlamayla Assange hakkında hukuki süreci başlatmıştı.

Independent Türkçe, Deadline, CNN