Uyku alışkanlıklarınız sağlığınız hakkında ne söylüyor?

Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
TT

Uyku alışkanlıklarınız sağlığınız hakkında ne söylüyor?

Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)

Doktorlar yeterli ve kesintisiz bir gece uykusunun sağlıklı bir hayat sürme yolunda önemli bir rol oynadığını söylüyor. 

Gelişim çağındaki çocukların 10 saat civarında uyuması gerekirken, çoğu yetişkin için 7-9 saat yeterli kabul ediliyor.

Uykunun düzenli ve yeterli alınmaması, gün içinde yorgun hissetmenin ötesinde uzun vadede fiziksel ve ruhsal sorunlara da yol açabiliyor. 

Bu risklerin yanı sıra uyku kalitesi ve alışkanlıkları, kişinin yaşadığı başka sağlık sorunlarının işareti olabilir. 

Uzmanlar normal görünebilecek bazı belirtilere karşı tetikte olunmasını tavsiye ediyor. Bazıları yaşam tarzındaki değişimlerle çözülebilirken, bazı durumlarda doktora görünmek faydalı olabilir.

Sık sık şekerleme yapmak

Uzmanlar bazı kişilerin gün içinde biraz kestirmesinin sorun olmadığını ifade ediyor. Ancak aniden kendinizi uykulu hissediyorsanız başka bir sağlık sorunundan muzdarip olabilirsiniz. 

Birleşik Krallık'ta yer alan Warwick Üniversitesi'ndeki Uyku, Sağlık ve Toplum Programı'nın kurucusu Francesco Cappuccio, "Britanya nüfusunu temsil eden bir örnek kümesinden elde edilen kanıtlar, gündüz uykusunun tip 2 diyabet ve solunum rahatsızlıkları riskinin artmasıyla ilişkili olduğunu gösteriyor" diyor.

Gece iyi uyunmasına karşın gün içinde sürekli uykulu hissetmek, düşük tansiyon, D veya B12 viamini eksikliği, depresyon veya obezitenin belirtisi olabilir.

Bilim insanları, bu risklere karşı doktor kontrolünden geçmenin faydalı olabileceğini söylüyor.

Horlamak

Beraber uyuduğunuz kişiler için de epey rahatsız edici olabilen horlama sorunu, her zaman olmasa da genellikle obstrüktif uyku apnesinden kaynaklanıyor. 

Aşırı kilolu, diyabet veya yüksek tansiyon hastası olan kişilerde daha sık görülen bu uyku apnesi, uyurken solunum yolunun tıkanmasıyla nefes almakta zorlanmaya yol açıyor.

Cappuccio, bu durumda yeterli oksijen alınamadığı için beynin, kişiyi uyandıran sinyaller gönderdiğini açıklıyor. 

Bu rahatsızlıktan muzdarip kişiler genellikle "sürekli pozitif hava yolu basıncı" denen bir cihaz kullanarak rahat bir uyku çekiyor. 

Gece uyurken bir maske takılıyor ve bu maskenin bağlı olduğu cihaz, düzenli hava basıncı sağlayarak solunum yolunun açık kalmasını sağlıyor.

Kalın bir damak, kronik burun tıkanıklığı, sırt üstü uyumak veya uyumadan önce çok fazla alkol tüketmek de horlamaya neden olabiliyor.

Huzursuz bacak sendromu

Uyurken partnerinizi tekmeliyorsanız, huzursuz bacak sendromundan muzdarip olabilirsiniz. 

 Sinir sistemi rahatsızlığı olan bu sendrom, bacakları hareket ettirmeye yönelik güçlü bir istek duymakla kendini gösteriyor.

Bu dürtü vücut dinlenirken daha kuvvetli hale gelirken, huzursuz bacak sendromu genellikle uyku bozukluğu olarak değerlendiriliyor. 

Genetik nedenlerin yanı sıra demir eksikliği de bu rahatsızlığa yol açabiliyor. Bu durumda doktora başvurarak takviye kullanmak yardımcı olabilir. Ayrıca böbrek yetmezliği de sendromu tetikleyebiliyor. 

Ancak bazı durumlarda egzersiz yapmak veya uykudan önce kitap okumak ve televizyon izlemek gibi aktivitelerden kaçınmak da fayda sağlayabilir. 

Uzmanlar yeterli uykunun alınmamasının semptomları daha kötü hale getirebileceğini söylüyor. 

Yataktan çıkamamak

Sabahları kalkıp güne başlamayı istememek her zaman ciddi bir sorunun işareti olmak zorunda değil. 

Ancak uzun süre boyunca bu durumun görülmesi başka şeylerin habercisi olabilir. Cappuccio "Yorgun hissetmenize neden olan başka sorunlar olabilir" diyerek ekliyor: 

En yaygın olanları arasında anemi, tiroid bezinin az çalışması veya erken depresyon belirtileri sayılabilir.

Böyle bir durumda doktora başvurmakta fayda var. 

Ayrıca uzmanlar sağlıklı beslenme ve egzersiz yapmanın da ruh sağlığına iyi geleceğinin altını çiziyor. 

Independent Türkçe, Telegraph, WebMD, Harvard Health, Mayo Clinic, 



Meta, teyit sistemini kaldırdı: Zuckerberg, Trump'a boyun eğdi

Forbes'a göre Zuckerberg'ün net serveti yaklaşık 214 milyar dolar (Reuters)
Forbes'a göre Zuckerberg'ün net serveti yaklaşık 214 milyar dolar (Reuters)
TT

Meta, teyit sistemini kaldırdı: Zuckerberg, Trump'a boyun eğdi

Forbes'a göre Zuckerberg'ün net serveti yaklaşık 214 milyar dolar (Reuters)
Forbes'a göre Zuckerberg'ün net serveti yaklaşık 214 milyar dolar (Reuters)

Facebook ve Instagram'ın sahibi Meta'nın platformlardaki teyit uygulamasını kaldırması tartışma yarattı. 

Meta CEO'su Mark Zuckerberg, kararla ilgili salı günü yaptığı açıklamada, teyit firmalarının "siyasi konularda fazlaca taraf" olduğunu savundu. 

Teyit sisteminde "çok ileri gidildiğini" ileri süren Zuckerberg, içeriklerin sansürlenmesinde hatalar yapıldığını da itiraf etti.

Zuckerberg, sosyal medya platformlarında terörizm, çocuk cinsel istismarı ve uyuşturucu gibi yasadışı içeriklere odaklanmaya devam edileceğini fakat göç ve cinsiyet gibi ana akım tartışmalara yönelik denetimin gevşetilmesiyle "daha fazla ifade özgürlüğüne" kavuşulacağını söyledi. 

Bu kapsamda Elon Musk'ın sahibi olduğu X'teki "topluluk notlarına" benzer bir sistem geliştirilecek. 

40 yaşındaki teknoloji milyarderi, Donald Trump'ın kazandığı başkanlık seçimine de göndermede bulunarak şunları söyledi: 

Son seçimler bir kez daha ifade özgürlüğüne öncelik vermeye yönelik kültürel bir dönüm noktası niteliğinde.

Meta'nın bu önemli adımı, Trump'ın başkanlık koltuğuna oturmasına günler kala geldi. 6 Ocak 2021'deki Kongre baskınıyla ilgili paylaşımları yüzünden Facebook hesabı askıya alınan Cumhuriyetçi lider, platformu "halk düşmanı" diye nitelemiş, daha sonra kendi sosyal medya uygulaması Truth Social'ı kurmuştu. 

20 Ocak'ta göreve başlayacak Trump, kampanyasında Facebook'u seçimlere müdahale etmekle suçlamış ve Zuckerberg'ü hapse atmakla tehdit etmişti.

Cumhuriyetçi lider, Florida'daki Mar-a-Lago malikanesinde salı günü yaptığı açıklamada, Zuckerberg'ün "uyarılarını" dikkate alarak böyle bir adım attığını savundu: 

Bence Meta, Facebook çok yol katetti.

Diğer yandan teyit sisteminin kaldırılmasını eleştirenler, Zuckerberg'ün Trump'a "boyun eğdiğini" ileri sürüyor.

İnsan hakları grubu Global Witness'tan yapılan açıklamada şu ifadelere yer veriliyor: 

Zuckerberg, yeni gelen Trump yönetimine yaranmak için bariz bir girişimde bulundu ve bunun zararlı sonuçları olacak. Bu değişiklikler kadınların, LGBT+ bireylerin, beyaz olmayanların, bilim insanlarının ve aktivistlerin, halihazırda birçok taciz ve saldırıya maruz kaldıkları internette seslerini duyurmasını daha da tehlikeli hale getirecek.

Çevrimiçi nefret söylemi ve dezenformasyonu takip eden Centre for Information Resilience adlı kuruluş da kararı, "dezenformasyon ve zararlı paylaşımların her zamankinden daha hızlı arttığı bir dönemde içerik denetimi açısından büyük bir darbe" diye niteledi. 

CNN'in analizinde, Zuckerberg'ün Trump ve destekçilerinin istekleri doğrusunda hareket ettiği yazılıyor. 

Bu hamleyle teknoloji milyarderinin, interneti - Trumpçı sloganın "Amerikayı Tekrar Mükemmel Yap" /  Trumpçı slogan "Amerikayı Tekrar Mükemmel Yap"ın (Make America Great Again -MAGA) temsil ettiği muhafazakar ideolojiyle yeniden şekillendirmek istediği belirtiliyor.

Independent Türkçe, Guardian, CNN